Ontwikkelingsleer | Samenvatting Ontwikkeling per Leeftijd & Dikgedrukte woorden uit Life-Span Human Development
6 views 1 purchase
Course
Ontwikkelingsleer (560000B6)
Institution
Tilburg University (UVT)
Book
Life-Span Human Development
Samenvatting voor het vak Ontwikkelingsleer. Omvat een chronologisch overzicht van de ontwikkeling per leeftijd en de dikgedrukte woorden en hun betekenis uit de verplichte paragrafen uit het boek Life-Span Human Development.
Test Bank for Life Span Human Development 9th Edition Sigelman All Chapters 1 - 17
Sigelman's "Life-Span Human Development": chapter 5, "Body, Brain, and Health"
Sigelman's "Life-Span Human Development": chapter 2, "Genetic Environment and Development"
All for this textbook (14)
Written for
Tilburg University (UVT)
Psychologie
Ontwikkelingsleer (560000B6)
All documents for this subject (67)
Seller
Follow
anniekvanravenhorst1
Content preview
Prenatale periode
Van conceptie tot geboorte
Relevantie • Snelste groei van lichaam en hersenen
• Basis voor verdere ontwikkeling
• Bepaald door genetische factoren, beïnvloed door omgevingsfactoren
0-2 weken Germinale fase (kiemstadium)
• Primaire doel: ontwikkeling van zygote (cel die ontstaat tijdens
bevruchting) tot blastocyste (gelaagde celmassa met een holt) &
nestelen in baarmoederwand
• Zeer gevoelige fase: tot 50% v/d zwangerschappen zijn van korte duur
en eindigen in een miskraam
• Aan het einde van de fase: 250 cellen
3-8 weken Embryonale fase (embryonaal stadium)
• Primaire doel: vorming van organen (inclusief hart) – organogenesis
• Teratogenen het meest schadelijk in deze fase
Drie groeiprincipes:
• Cefalocaudale principe (van boven naar beneden): hoofd → beneden
Pasgeboren hoofd 25% van de totale lengte en 13% van het totale
lichaamsgewicht vs. volwassen hoofd 12% van de totale lengte en
2% van het totale lichaamsgewicht
• Proximodistale principe (van binnen naar buiten): uiteinden
De romp/het lichaam vult snel, maar de armen blijven kort en
stomp
• Orthogenetisch principe (van een massa naar specifiek/van
ongedifferentieerd naar gedifferentieerd): eenvoudig → verfijnd
Een enkele cel wordt miljarden zeer gespecialiseerde cellen (bijv.
neuronen, bloedcellen, levercellen, etc.)
3-4 weken De binnenkant van de blastocyste ontwikkelt zich in drie lagen:
• Het endoderm (wordt het spijsverteringsstelsel en het
ademhalingsstelsel)
• Het mesoderm (wordt het spier- en skeletsysteem)
• Het ectoderm (wordt de huid en het zenuwstelsel)
Neurale buis (basis zenuwstelsel)
Van neurale plaat (ectoderm) naar neurale buis: het bovenste deel van de
cilinder worden de hersenen, het onderste deel het ruggenmerg
5-8 weken • Vorming van organen volgens principes van prenatale ontwikkeling
• Bijv. week 5: armen ontwikkelen, dan handpalmen, waarvan vingers
ontwikkelen
• Aan het eind van week 8 zijn de meeste structuren en organen
ontwikkeld!
9-38 weken Foetale fase (foetaal stadium)
• Primaire doel: groei van de embryo en verfijning van structuren &
kritische periode voor de ontwikkeling van de hersenen
• Teratogenen kunnen de groei belemmeren en de hersenen aantasten
Ontwikkeling van de hersenen
• Toename in omvang: verdubbelt in grootte van maand 4-7 en van
neurale buis tot 100 miljard neuronen!
• Vorming van de hersenplooien tot een volwassen brein
Drie centrale processen in de ontwikkeling van de hersenen
• Proliferatie: een intense periode van celgroei, afkomstig van
stamcellen die een snelle celdeling ondergaan
, • Migratie: cellen verplaatsen of reizen naar hun beoogde locatie in het
zenuwstelsel. Chemische signalen kunnen dienen als een neurale
GPS, die cellen naar hun bestemming leidt
• Differentiatie: op hun bestemming slaan ze hun kamp op en beginnen
ze te communiceren met de omliggende neuronen
0-3 maanden 1e trimester: Alle drie de fasen van prenatale ontwikkeling
4-6 maanden 2e trimester: Alleen foetale fase
7-9 maanden 3e trimester: Alleen foetale fase
Sensorische Gehoor
ontwikkeling • De binnenoorstructuren vormen zich rond week 16
foetus • Rond 22-24 weken zijn slakkenhuis, trommelvlies, gehoorbeentjes en
andere cruciale oorstructuren volledig gevormd
• Baby’s horen de hartslag van de moeder, eten, ademen, lopen, praten,
bewegen, boeren, en geborrel in de maag
Zicht
• Weinig externe visuele prikkels
• Na de geboorte scherp zich op 19-21 cm, rest vaag
Smaak en reuk
• Na 24 weken primair smaakvermogen
• Na de geboorte ontwikkelde smaak en reuk
Pijn
• Pijn ‘geobserveerd’ bij premature baby’s van 24-26 weken
• Neurale banen voor pijnperceptie rond 26 weken
• Moeilijk om pijn bij een foetus vast te stellen
Tast
• Vanaf 8 weken reactie (beweging) op aanraking
22-23 weken • Leeftijd van levensvatbaarheid
• 50/50 kans op overleving in week 25
• Normaal: 38 weken
Zuigelingenperiode
0-2 jaar – babytijd
Tot 32 uur na • Kritieke periode van gevoeligheid voor imprinten van de eerste
geboorte bewegende stimulus
• Emotionele besmetting (overnemen emoties van anderen)
1e • Emoties zijn waarneembaar
levensdagen
0-1 maand • Reflexen pasgeboren (bijv. zuigreflex) – reflexen
0-3 maanden • Niet-discriminerende sociale responsiviteit; geen duidelijke hechting,
maar glimlacht terug (‘sociale glimlach’)
0-6 maanden • Episodisch geheugen; informatie 24 uur vasthouden
1 maand • Dieptezicht; ogen knipperen als reactie op naderende objecten
1-4 maanden • Eenvoudige motorische gewoonten gericht op het eigen lichaam (bijv.
ritmisch trappen) – primaire circulaire reacties
2 maanden • Kirrende geluiden, zwijgen of glimlachen als ze worden aangesproken
en huilen anders voor verschillende behoeften
2-3 maanden • Vermogen om onderscheid te maken tussen zelf en wereld wordt
duidelijker
2.5 maanden • Impliciet geheugen ontwikkelt al, informatie kan al onthouden worden
4 maanden • Dieptezicht; consistentie in grootte (object heeft dezelfde grootte, zlefs
als het zich op verschillende afstanden van de ogen bevindt)
4-6 maanden • Brabbelen en maken verschillende geluiden en merken dat sommige
speeltjes geluid maken
, • Discriminerende sociale responsiviteit; kleine voorkeur voor primaire
verzorger (cortex in ontwikkeling)
4-8 maanden • Herhalende beweging om interessante effecten in de omgeving te
observeren (bijv. rammelaar schudden) – secundaire circulaire reacties
5+ maanden • Realisatie dat geluiden effect hebben op gedrag van verzorgers
6-7 maanden • Dieptezicht; reageert angstig naar de diepe kant – indicatie van
diepteperceptie en leren dat hoogte mogelijk gevaarlijk is
6-10 • Baby’s hebben een ‘moreel kompas’ → voorkeur voor ‘helpende’
maanden driehoek t.o.v. ‘vervelende’ vierkant
6-12 • Ontwikkeling episodisch geheugen begint met rijping van de
maanden hippocampus
• Kinderen en hun vriendjes zijn afzonderlijke wezens → gezamenlijke
aandacht (joint attention)
7-8 maanden • Woordsegmentatie (merken pauzes op tussen woorden)
7 maanden – • Gerichte/gefocuste gehechtheid; duidelijke voorkeur voor primaire
3 jaar verzorger, sociale referentie, verlatings- en vreemdelingenangst
(cognitieve capaciteiten om verzorger te missen) → angst piekt op 1-
/2-jarige leeftijd
8-12 • Opzettelijk, doelgericht gedrag (bijv. object opzij duwen om aan
maanden gewenst speeltje te komen); objectpermanentie – coördineren van
secundaire circulaire reacties
9 maanden • Social referencing; imitatie van emoties van ouders, referentiekader
voor hoe zich te gedragen in nieuwe situaties
10 maanden • 1-woordzinnen (‘holofrases’) → begrijpen verschillende
communicatiefuncties afhankelijk van intonatie, begrijpen eenvoudige
instructies en herkennen woorden voor gewone voorwerpen
0-1 jaar Eriksons babytijd
• Vertrouwen vs. wantrouwen (hoop)
• 1e jaar: vroege neiging om emotionele uitdrukkingen te imiteren
• Zeer afhankelijk van ouders; is de ouder betrouwbaar en responsief?
→ hechting
• Emotionele ontwikkeling; vreugde, angst, woede
• Myelinisatie van de visuele cortex → verbetering van visuele
vaardigheden
• Rond 1ste jaar: groei in synaptische verbindingen
• Basiskennis van natuurwetten (zwaartekracht, volume,
bewegingscontinuïteit)
0-2 jaar Piagets sensomotorische fase
• Sensorische en motorische vaardigheden
• Leren over de wereld via zintuigen en motoriek.
• Kan zich de intenties, emoties en verwachtingen (mentale toestanden)
van anderen niet voorstellen
• Circulaire reacties: ontwikkelen door repetitieve gedragspatronen
1 jaar • Belangrijke ontwikkelingsmijlpaal; joint attention → volgen wijzen
hand/blik. Belangrijk voor gedeelde kennis en ervaringen
• Empathische bezorgdheid; langer kijken naar iemand die pijn heeft en
bezorgde gezichtsuitdrukking (onderscheid tussen zelf en ander is
cruciaal)
• ASS; gebrek aan normale interesse in en reactie op normale sitmuli
12-14 • Instrumenteel helpen: doelgericht helpen → bijv. een voorwerp
maanden oprapen dat buiten het bereik van de andere persoon is
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anniekvanravenhorst1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.69. You're not tied to anything after your purchase.
