Samenvatting - (Inleiding in de biologie) Biologie voor jou 4 vwo Leeropdrachtenboek - Biologie
11 views 0 purchase
Course
Biologie
Level
VWO / Gymnasium
Book
Biologie voor jou MAX 4 vwo 2019 lob A
De ultieme samenvatting van het hoofdstuk inleiding in de biologie.
Deze gedetailleerde samenvatting van een inleidend biologiehoofdstuk behandelt belangrijke onderwerpen zoals de definitie van biologie, de levenscycli van organismen, biologische organisatieniveaus, en de structuur en functie va...
Inhoud
1 Wat is biologie?.........................................................................................2
Organismen..............................................................................................2
Levenscyclus van organismen..................................................................3
Organisatieniveaus in de biologie.............................................................4
2 Organen, weefsels en cellen.....................................................................5
Orgaanstelsels met organen.....................................................................5
Weefsels...................................................................................................6
Tussencelstof............................................................................................8
Vorm en functie........................................................................................9
3 Plantaardige en dierlijke cellen............................................................10
Lichtmicroscoop......................................................................................11
Elektronenmicroscopen.........................................................................12
4 Celorganellen..........................................................................................13
Celkern....................................................................................................13
ER en Golgisysteem................................................................................14
Mitochondriën en Chloroplasten.............................................................16
Membranen.............................................................................................18
Cytoskelet...............................................................................................19
5 Transport door membranen....................................................................20
Concentratie...........................................................................................20
Diffusie....................................................................................................20
Osmose...................................................................................................21
Osmotische waarde en osmotische druk...................................................23
Membranen zijn semipermeabel.............................................................24
Stevigheid door osmose..........................................................................25
Passief transport.....................................................................................27
Actief transport.......................................................................................28
Transport via blaasjes.............................................................................29
Biologiepagina...........................................................................................31
1
,1 Wat is biologie?
Organismen
Biologie is een natuurwetenschap en bestudeert organismen
(levende wezens: planten, dieren, schimmels en bacteriën)
o Alle organismen vertonen levensverschijnselen;
Voortplanten: seksueel of aseksueel.
Groeien mitose
Ontwikkelen: lichamelijk of geestelijk.
Stofwisseling: Chemische reacties in een organisme.
Ademhaling, voeding en uitscheiding.
Waarnemen zintuigen
Bewegen
o Enzymen versnellen(katalyseren) de chemische reacties van
stofwisselingsprocessen.
Belangrijk voor stofwisselingsreacties in het lichaam.
o Een organisme dat geen levensverschijnselen meer
vertoon, is dood.
o Dingen in de natuur die nooit hebben geleefd zijn
levenloos (gesteente, water, zuurstof).
Bij belangrijke vraagstukken over de toekomst van voeding
en voedselzekerheid, gezondheid, duurzame ontwikkeling,
energie en veiligheid, is kennis over en inzicht in
biologische processen en systemen steeds relevanter.
Een context voor het vak biologie is een situatie waarin biologie een
rol speelt.
2
,Levenscyclus van organismen
Elke organisme heeft een levensloop.
De levensloop begint direct na het
ontstaan van het organisme en
eindigt met de dood van het
organisme.
Elke soort heeft een levenscyclus
omdat alle individuen van een soort
tijdens hun levensloop dezelfde fasen of stadia van ontwikkeling
doorlopen. Hoewel individuen van een soort sterven, blijft de soort
voortbestaan.
o Ontwikkelen: optreden van veranderingen in de bouw en het
functioneren van het organisme of van bepaalde delen ervan.
Levenscyclus eindigt alleen als de soort uitsterft.
Soort: organismen die zich onderling kunnen voortplanten en daarbij
vruchtbare nakomelingen voortbrengen.
3
, Organisatieniveaus in de biologie
Organismen zijn georganiseerd in biologische eenheden
Molecuul: bouwstenen van stoffen, DNA
o DNA bevat de erfelijke informatie voor een organisme.
Celorganel: onderdeel van een cel.
Cel: organismen bestaan uit een of
meer cellen.
Veel verschillende cellen die bij
elkaar samenwerken vormen een
orgaan.
Orgaan: deel van een organisme
met een specifieke bouw en
functie.
Organisme:
o Eencellig(eenvoudig) levend
wezen(individu).
o Meercellig(complex) levend
wezen(individu).
Populatie; groep individuen van
dezelfde soort die in een bepaald
gebied leven en die zich onderling
voorplanten.
o Populaties leven in een ecosysteem.
Ecosysteem: Begrensd gebied bestaande uit levende en niet-
levende natuur met bepaalde eigenschappen.
o Levend: organismen
o Niet levend: temperatuur, zonlicht enzovoort.
Biosfeer: het geheel aan ecosystemen op aarde.
Emergente eigenschap: als er op een hoger organisatieniveau een
nieuwe eigenschap ontstaat die er op het lagere organisatieniveau
niet was. (lopen, in het begin kan een kind niet lopen, maar door de
ontwikkeling van het kind kan hij lopen.)
Interactie: biologische eenheden reageren op elkaar en op de
invloeden uit hun omgeving.
Door interactie van organen, als ogen, hart, zenuwen en spieren
verschijnt op het hogere organisatieniveau organisme de emergente
eigenschap ’lopen’. De organen zelf kunnen niet lopen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Learningforlife. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.49. You're not tied to anything after your purchase.