100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting - (Evolutie) Biologie voor jou 4 vwo Leeropdrachtenboek - Biologie $8.05   Add to cart

Summary

Samenvatting - (Evolutie) Biologie voor jou 4 vwo Leeropdrachtenboek - Biologie

 6 views  0 purchase
  • Course
  • Institution
  • Book

De Ultieme Samenvatting van het Hoofdstuk Evolutie Deze gedetailleerde samenvatting behandelt essentiële onderwerpen zoals de geschiedenis van het leven op aarde, het ontstaan van organische stoffen, het beroemde Miller-Urey-experiment, en de ontwikkeling van eukaryoten. Je vindt ook uitgebreid...

[Show more]
Last document update: 3 months ago

Preview 3 out of 20  pages

  • No
  • Thema "evolutie"
  • June 3, 2024
  • June 3, 2024
  • 20
  • 2023/2024
  • Summary
  • Secondary school
  • Unknown
  • 4
avatar-seller
Inhoud
1 ontwikkeling van het leven.................................................................................. 2
Geschiedenis van het leven op aarde.................................................................2
Ontstaan van organische stoffen........................................................................2
Ontstaan van levende cellen............................................................................... 3
Ontstaan van eukaryoten.................................................................................... 4
Indeling in domeinen........................................................................................... 4
Prokaryoten......................................................................................................... 5
Eukaryoten.......................................................................................................... 5
Taxonomie.......................................................................................................... 5
2 Prokaryoten......................................................................................................... 6
Archaea............................................................................................................... 6
Bacteriën............................................................................................................. 6
Betekenis voor de mens...................................................................................... 7
Virussen.............................................................................................................. 7
Bacteriofagen...................................................................................................... 7
3 Eukaryoten.......................................................................................................... 9
Schimmels........................................................................................................... 9
Voortplanting...................................................................................................... 9
Betekenis voor de mens.................................................................................... 10
Planten.............................................................................................................. 10
Dieren............................................................................................................... 10
4 De evolutietheorie............................................................................................. 11
Ontstaan theorie: evolutie................................................................................ 11
5 Onderzoek naar evolutie................................................................................... 13
Anatomie en verwantschap............................................................................... 13
Cladistiek.......................................................................................................... 13
Biochemie en verwantschap............................................................................. 14
Evolutionaire Genetica...................................................................................... 14
6 Evolutie in populaties........................................................................................ 15
Soort en populatie............................................................................................. 15
Constante allelfrequenties................................................................................ 15
Hardy-Weinberg............................................................................................. 15
Veranderende allelfrequenties..........................................................................17
Genetic drift...................................................................................................... 17

1

,7 Ontstaan van soorten........................................................................................ 18
Reproductieve isolatie....................................................................................... 18

1 ontwikkeling van het leven
Geschiedenis van het leven op aarde
 De aarde bestaat ongeveer 4,6 miljard jaar
o 3,8 miljard jaar geleden ontstonden de eerste eencellige vormen
van leven.
o 670 miljoen jaar geleden: eerste meercelligen.
o 400 miljoen jaar geleden: eerste landplanten.
o 350 miljoen jaar geleden: eerste gewervelden.
o 65 miljoen jaar geleden: eerste zoogdieren en vogels.
o De oudste fossielen met menselijke kenmerken zijn ongeveer 5
miljoen jaar oud.



Ontstaan van organische stoffen
Oer atmosfeer: Tot ongeveer 3 miljard jaar geleden bevatten de atmosfeer geen
zuurstof.
oeratmosfeer; stikstofgas, waterdamp, koolstofdioxide, waterstofgas,
ammoniak en methaan.
Door toevoer van energie, uit elektrische ontladingen, uv-straling en
botsingen met meteorieten, kunnen deze gassen ioniseren. Daarbij ontstaan
koolstof, waterstof, stikstof en zuurstof. Deze ionen reageren met elkaar. Op die
manier ontstonden in de oeratmosfeer uit anorganische stoffen de eerste
organische stoffen.
 Anorganische stoffen:
o Komen zowel in organismen voor als in de levenloze natuur;
o Kleine, eenvoudige gebouwde moleculen;
o Bijv. koolstofdioxide, water, keukenzout, zuurstofgas



 Organische stoffen:
o Afkomstig van organismen of van producten van organismen;
o Relatief grote, ingewikkeld gebouwde moleculen;
o De moleculen bevatten een of meer atomen koolstof(C),
waterstof(H) en meestal zuurstof(O):
o Koolhydraten, eiwitten, vetten.



Miller-Urey-experiment: experiment dat het ontstaan van
organische stoffen uit anorganische stoffen nabootste.
 Mengsel van ammoniak, methaan, waterstofgas en
waterdamp blootgesteld aan elektrische ontlading.
 Ontstaan: aminozuren en nucleotiden.
2

,  Uit aminozuren, nucleotiden, en vetzuren  ontstaan eiwitten, DNA,
koolhydraten en vetten.




Ontstaan van levende cellen
 Biogenese: het ontstaan van leven uit levenloze materie
o De oeratmosfeer bevatte geen zuurstof.
o In de oeratmosfeer ontstonden door o.a bliksemontladingen en uv-
straling kleine organische moleculen (bijv. aminozuren, nucleotiden,
koolhydraten en vetzuren).
o In de oerzeeën werd door indikking van organische oersoep
gevormd, waarin grotere moleculen en vervolgens de eerste cellen
zijn ontstaan.
o De eerste organismen waren heterotrofe, anaerobe bacteriën.
 Energie: opname en afbraak van organische stoffen uit de
oersoep.
 Heterotroof: geen organische stoffen maken uit anorganische
stoffen.
o Daarna ontstonden autotrofe bacteriën (instaat tot fotosynthese)
o De atmosfeer werd zuurstofrijk. Er ontstonden aerobe bacteriën.
 Zuurstof om organische stoffen af te breken.
o Cyanobacteriën: fotosynthese
 Eerste autotrofe organismen.
 Autotroof: uit anorganische stoffen organische stoffen maken.
 Produceren O2
 Door cyanobacteriën nam de hoeveelheid organische stof toe.
 Anaerobe bacteriën vergiftigd door zuurstof.


 Zelforganisatie: ontstaan van eenheden met nieuwe eigenschappen op
een hoger organisatieniveau.
o Vorming van cellen uit organische stoffen.
o Cel differentiatie
o Apoptose



 Autotrofe organismen: kunnen organische stoffen maken uit alleen
anorganische stoffen;
o Hebben geen andere organismen nodig als voedsel
o Nemen anorganische stoffen op uit hun milieu



 Heterotrofe organismen: Kunnen geen organische stoffen maken uit
alleen anorganische stoffen;
o Hebben andere organismen nodig als voedsel;
o Nemen organische en anorganische stoffen op uit hun milieu

3

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Learningforlife. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

73314 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$8.05
  • (0)
  Add to cart