Summary
Samenvatting Nectar- Biologie havo/vwo 1 hoofdstuk 4 Prikkels en gedrag
- Course
- Level
- Book
Nectar 5e editie havo/vwo 2-3. Een uitgebreide samenvatting met plaatjes van hoofdstuk 4 Prikkels en gedrag
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followjuliadobber
Reviews received
Content preview
HOOFDSTUK 4 §1 PRIKKELS EN GEDRAGGedrag is alles wat een mens of een dier doet.
Veranderingen waarop je kunt reageren, heten prikkels. Als een prikkel van buiten het organisme
komt, noem je dat een uitwendige prikkel. Als de prikkel vanuit het lichaam komt, noem je dat een
inwendige prikkel.
Gedrag ontstaat doordat mensen en dieren reageren op uitwendige
en inwendige prikkels. De jonge pimpelmeesjes in de afbeelding
hiernaast sperren. Ze doen hun bek open om gevoerd te worden. Ze
reageren op de uitwendige prikkel ‘het zien van de ouder’ en de
inwendige prikkel ‘honger’.
Ieder dier ontvangt heel veel prikkels. Soms nemen ze die prikkels wel
waar, maar doen ze er niets wee. Er volgt dan geen reactie.
Er zijn prikkels die altijd tot gedrag leiden. Ze roepen ook steeds
hetzelfde gedrag op. Zulke prikkels noem je sleutelprikkels. Zodra een
ouder bij de jonge pimpelmezen in de afbeelding hiernaast op het
nest komen, doen de jongen hun bekjes wijd open. De oranje binnenkant van de bekjes is een
sleutelprikkel voor de ouder. De oudervogel reageert daarop door het voedsel in een bekje te
stoppen.
Sleutelprikkels zijn soms afhankelijk van de leeftijd van een dier. In de afbeelding hieronder zie je dat
de sleutelprikkel voor het sperren verandert als de kuikens ouder worden.
1. Blinde kuikens reageren op een tik tegen het nest.
2. Als de ogen open zijn, sperren de jonge vogels naar alles wat boven het nest beweegt.
3. Als de kuikens wat ouder zijn, moet een voorwerp minstens 3mm dik zijn voor de reageren.
4. Voor oudere vogeltjes moet het voorwerp een bocht hebben voordat de beestjes hun bek
open doen.
Biologen willen weten waardoor bepaald gedrag ontstaat of waar het gedrag voor dient. Een bioloog
die dierengedrag bestudeert, noem je een etholoog.
Gedrag kun je verdelen in kleine stukjes. Zo’n stukje
gedrag noem je een handeling.
Het gedrag van dieren bestaat ook uit een reeks
handelingen. Je kunt elke handeling beschrijven. Een
lijst met beschrijvingen van handelingen noem je
een ethogram. Nadat je een ethogram gemaakt
hebt, kun je een protocol maken. Je houdt
gedurende een bepaald tijd bij hoe vaak, in welke
volgorde of hoelang het dier de handeling uitvoert.
Je bent dan aan het protocolleren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juliadobber. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.85. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now