Ik heb voor deze samenvatting de cursus, powerpoints en lesopnames gebruikt van C. Van Cauwenbergh. Alles wat gekend moet zijn staat hier in vermeld. De cursus is dezelfde cursus als die van de vorige jaren.
Er zijn 6 niet-eiwitgebonden stikstofbevattende verbindingen: ureum, ammonium,
creatine, creatinine, bilirubine en urinezuur. Deze worden via de urine uitgescheiden.
DE NIERFUNCTIE
De nieren zijn essentieel voor de 24-uurs afvalverwerking. De urine wordt geproduceerd
in een nefron aan de hand van 3 belangrijke mechanismen, nl. filtratie, terugresorptie en
excretie.
o Glomerulaire filtratie
o Filtratie door verhoogde druk
o Poriegrootte filter 7nm
o Deeltjes <60 kDa
o Kapsel van Bowman: opvang filtraat ‘primaire urine/ultrafiltraat’
o Tubulaire terugresorptie
o Tubulaire excretie
Een verminderde glomerulaire filtratie vermogen van de nieren is meestal de oorzaak van
nierfalen. Een afwijkende tubulusfunctie is minder frequent. Voor de ernst van nierfalen
te onderzoeken hanteren we 2 maatstaven, de glomerulaire filtratiesnelheid en de
klaringen.
= de maat voor de snelheid (per minuut) waarmee de nieren afvalstoffen uit het bloed
verwijderen
Dit is een geschatte waarden doordat er veel parameters invloed hebben op de filtratie:
lichaamsoppervlakte, geslacht, leeftijd, creatinineconcentratie in serum)
KLARINGEN
= meten (ml/min) hoe een afvalstof verwijderd wordt uit het bloed en uitgescheiden
wordt via de urine
Dit is een effectieve meting van de concentratie in serum en 24-uurs urine.
1.1 UREUM
Ureum of B.U.N. (Blood Urea Nitrogen) is het voornaamste
stikstofhoudende stofwisselingsproduct van de eiwitafbraak
(=katabolisme). Onze eiwitbron kan endogeen of exogeen zijn. Exogene
eiwitten zijn afkomstig uit voeding en worden afgebroken door proteasen.
Endogene eiwitten zijn afkomstig van de afbraak van weefseleiwitten.
1.1.1 VORMING VAN UREUM
Ureum wordt gevormd door de afbraak van aminozuren in de levercellen of hepatocyten.
De vorming gebeurt in 3 stappen:
2
, 1) Transaminatie
Een -aminogroep wordt overgedragen naar een -ketongroep. We krijgen de
vorming van een nieuw aminozuur (glutamaat) en een nieuw -ketonzuur
(pyruvaat).
2) Oxidatieve deaminatie
Glutamaat verliest ammoniumgroep (NH3+) door toevoeging van NAD+ en water.
We verkrijgen ammoniumionen (NH4+), NADH en een nieuw -ketonzuur dat
opnieuw aan transaminatie kan doen.
3) Ureumcyclus
De bekomen ammoniumionen zijn giftig en worden omgezet in de lever tot ureum
zodat deze uitgescheiden kunnen worden. De leverenzymen die hierbij een rol
spelen zijn carbamoylfosfaat synthetase en arginase.
Ureum wordt gevormd uit 2 moleculen NH 3 (ammoniak) en 1 molecule CO2 via de
ureumcyclus. NH3 komt voor als NH4+ (ammoniumion) bij een van pH 7,4.
1.1.2 EXCRETIE VAN UREUM
De uiteindelijke eliminatie ervan gebeurt voornamelijk ter hoogte van de nieren. Meer
dan 90% wordt uitgescheiden via de nieren. Een klein gedeelte verlaat het lichaam via
zweetsecretie en bacteriële afbraak tot ammonium in de darm. Bij patiënten met een
normale GFR is er een passieve terugresorptie van 40-80%. De excretie is ongeveer 60%.
Hydratatie heeft een belangrijke invloed op de GFR:
o Een verhoogde hydratatie zorgt voor een verhoogde GFR
o Afname resorptie
o Toename excretie
o Een verlaagde hydratatie zorgt voor een verlaagde GFR
o Toename resorptie
o Afname excretie
o Concentratie ureum in serum > concentratie ureum in urine
De terugresorptie is dus afhankelijk van 3 variabelen: de ureumconcentratie, de
glomerulaire filtratie en het hydratatieniveau.
1.1.3 STAALVEREISTEN EN BEPALINGEN
Serum/plasma
o 24u stabiel bij kamertemperatuur
o 1:20 verdunnen
3
, o Hoge concentraties natriumfluoride vermijden bij enzymatische bepalingen!
24-uurs urine
o 50x verdunnen concentratie urine is veel hoger dan serum
o Koel bewaren
Aanwezige bacteriën bevatten urease splitsen ureum tot ammonium vals verhoogde
waarden
COLORIMETRISCHE ASSAY MET DIACETYLMONOXIME (DAM-TEST/FEARON-
REACTIE)
o In zuur midden + warmte
o Puur chemische bepaling
o Ureum reageert met diacetylmonoxime diazinederivaat gele gekleurd product
(onstabiel)
o Toevoegen thiosemicarbazide roze gekleurd product
o Aflezen resultaat binnen 15 min.
ENZYMATISCHE-COLORIMETRISCHE ASSAY (BERTHELOT)
o Chemische + enzymatische bepaling
o Ureum wordt omgezet tot ammoniumionen
o Ammoniumionen + natriumhypochloriet + fenol indofenol
o Katalysator voor reactie is Na nitroprusside in basisch midden
o Blancobepaling: ammoniumionen zonder urease
ENZYMATISCHE-INDICATOR ASSAY MET GLUTAMAATDEHYDROGENASE
o Ammonium + -ketoglutaraat + NADH + H+ Glutamaat + NAD+ + H2O
o Katalysator voor reactie is glutamaat dehydrogenase
o Blancobepaling: ammoniumionen zonder urease
o Absorbantie daalt naarmate er meer ammonium aanwezig is
1.1.4 REFERENTIEWAARDEN
o Serum
o Ureum: > 200 mg/dl = toxisch
o Ammonium: 29-70 g/dl
ureumurine
o Ureumklaring: ×urinevolume/minuut
ureum plasma
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ldnls. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.40. You're not tied to anything after your purchase.
