Ik heb een Begrippen Personenlijst gemaakt voor het vak Nieuwste Tijd, 1e jaar aan de HAN docent Geschiedenis 2e graads. De samenvatting is gemaakt aan de hand van de Hoorcolleges en het boek A History of Western Society van McKay.
HC 1 lange termijn oorzaken WO I
Sonderwegthese Speciale ontwikkeling van Duitsland in 19e eeuw: oude elite bleef lang aan de
macht en nauwelijks democratisering op grote schaal
Wilhelm II 1859-1941 Koning van Pruisen en Duits Keizer, voerde een Weltpolitik
Weltpolitik Agressieve en uitdagende politieke strategie
Sociaal Darwinisme ‘Survival of the fittest’, overleven van de best aan de omgeving aangepaste
Frans Ferdinand 1863-1914 Kroonprins van Oostenrijk, op 28 juni 1914 vermoord door Gavrilo
Princip
Gavrilo Princip 1894-1918, Moordenaar van Frans Ferdinand, wordt door Serviërs als held
gezien, werden onderdrukt door Slavische volken en Oostenrijk
Bosnië crisis 1908’9 Oost Hongarije voegde Bosnië- Herzegovina toe, in deze tijd was er
een Jonge Bosnische beweging (radicale jongeren, o.a. Princip) zij werden
gesteund door Servië
1e Balkanoorlog 1912 Servië, Griekenland en Bulgarije tegen Turkije, er kwam een einde aan
de Turkse heerschappij over de Balkan
2e Balkanoorlog 1913 Griekenland, Servië vs. Bulgarije → Wie krijgt Albanië → Albanië
onafhankelijk
3e Balkanoorlog 1914, Na de dood van Frans Ferdinand verklaart Oostenrijk- Hongarije Servië
de oorlog, Rusland is een bondgenoot van Servië en OH die van Duitsland. De
oorlog begint als een Balkanoorlog maar escaleert tot De Grote Oorlog die
uitliep tot WOI
1e Marokko crisis 1905, Marokko was een kolonie van Frankrijk, ze kregen de suggestie van
Duitsland (geen wereldmacht) om voor onafhankelijkheid te strijden. Dit
deden ze om Engeland en Frankrijk te dwarsbomen
Triple Alliantie Bondgenootschap tussen Duitsland, Oost- Hongarije en Italië
Triple Entente Bondgenootschap tussen Frankrijk, Rusland en Engeland
HC 2 Aspecten WOI
Urkatastrophe De beschouwing van de WOI als aanstichter van de grote conflicten in de 20 e
eeuw
Communisme Ideologie, willen absolute gelijkheid, willen dit bereiken dmv. Een revolutie
waarbij het proletariaat (groep arbeiders etc.) aan de macht kwam, daarna
zou er gelijkheid zijn
Fascisme Ideologie, zijn anti- communistisch, anti- socialisme, anti- liberaal, vooral anti-
democratisch, ze streefden naar 1 sterke leider, waren extreem
nationalistisch
Nationaal- socialisme Ideologie, lijkt op fascisme, maar zijn daarbij ook racistisch (kort; Nazisme)
Het Schlieffenplan Plan van de Duitse generaal Alfred von Schlieffen (1833-1913) hij ontwikkelde
een strategie om Frankrijk zo snel mogelijk te overrompelen, dit deed hij
door via België aan te vallen
, Shock and awe Oorlogsstrategie waarbij het leger eerst gaat bombarderen en daarna
infiltreert en de overige vermoord, werd tijdens WOI gebruikt maar werkte
slecht door de loopgraven
Slag om Verdun 21 februari 1916 – 20 december 1916, gemeente in Frankrijk, erg hard
gevochten tijdens WOI, Duitsers veroverden het fort Douaumont en later
Fort de Vaux, de Fransen vochten hard terug, Falkenhein staakte de
aanvallen
The Big Push Joffre, Haig en Kitchener waren de aanvoerders, gaven bevel om veel man
tegelijk op de Duitsers af te sturen, en faalde
Slag aan De Somme Enorme strijd in WOI aan De Somme, shock and awe techniek werkte niet
door loopgraven, soldaten liepen in de armen van de Duitsers, offensief later
gestaakt door Haig
Generaal Douglas Haig 1861-1928, ‘butcher of the Somme’, onder zijn leiding waren er enorme
verliezen,60.000 Britse doden op dag 1, 420.000 Britten gesneuveld na de
slag
Kings Shilling Soldaten krijgen per dag uitbetaald
Conscientieus objectors Engelse mannen tussen 17-41 die willig hun oproep voor het leger
weigerden wegens politieke/ gelovige redenen, voor straf moesten ze naar
het front
Liberty Bond Groepering in Amerika waar je een pamflet kon kopen waarvan het geld naar
het front ging en na de oorlog je het geld terug kon vragen
HC3 Interbellum tijd van angst
Modernisme Modernisme is het totaal van vernieuwende stromingen in de kunsten en de
westerse maatschappij die vanaf het eind van de 19e eeuw opkwamen als
reactie op het estheticisme (schoonheidsleer) en realisme in de toenmalige
kunst
Nietzsche 1844-1900, Duitse filosoof, geloofde dat het psychologisch en het darwinisme
voor vooruitgang zorgde, de democratie was achterhaald en de (Westerse)
cultuur was corrupt. Het bestaan is zinloos, alleen de sterksten kunnen
ontkomen; De Übermensch.
Stappen van Nietzsche 1. Accepteer Jaloezie, dit geeft je een doel
2. Wees geen Christen, Aseksualiteit = puurheid, zwakheid = het goede
submissie = gehoorzaamheid, geen wraak kunnen nemen = vergiffenis
3. Geen alcohol, dit verdooft
4. God is dood, de cultuur vormt je en beslist wat juist is
Existentialisme Filosofische en literaire stroming die individuele vrijheid,
verantwoordelijkheid en subjectiviteit vooropstelt, ‘het bestaan is zonder
betekenis, daarom gaat ieder opzoek naar zijn eigen moraal en creëert zijn
eigen individuele verantwoordelijkheid’ – J.P. Satre
Logisch positivisme Stelsel dat alleen aanvaardt wat zintuiglijk waargenomen en vastgesteld kan
worden (Empirische bewijzen). ‘Waarover men niet spreken kan, daarover
kan men niet anders dan zwijgen’- Wittgenstein
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MilouvdCamp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.99. You're not tied to anything after your purchase.