College 1 15-4-2024
Alles hangt met alles samen
In de jaren 50 toen de individuele therapieën nog best belangrijk waren,
kwamen ze erachter dat er een ander probleem ontstaat, wanneer het ene
probleem wordt opgelost (ene kind behandeld, andere kind krijgt
problemen) (probleemverschuiving) Dus als er in gezin problemen zijn
moet je naar het hele systeem kijken, want problemen hebben meestal
een functie. Focus hulpverlening van individu naar interacties/patronen
binnen gezin.
Circulaire causaliteit: zaken beïnvloeden elkaar voortdurend, verandering
in 1 subsysteem beïnvloedt het hele systeem. Operation CATDROP in
Borneo (verhaal waarin oplossingen soms meer problemen opleveren,
bestrijden ene probleem ontstaat een ander probleem). Dit zorgt ervoor
dat je samen de verantwoordelijkheid hebt om eruit te komen en dat ook
niemand de schuld krijgt.
Invloed context
We worden enorm beïnvloed door de context waarin we zijn. Iemand kan anders
zijn qua persoonlijkheid in een andere context. Of gedrag wordt anders in een
bepaalde context. Gedrag bestaat uit omgeving (systeem) en
karaktereigenschappen. Hoe ernstig of gewenst/ongewenst karaktereigenschap is
hangt af van de omgeving (gehoorzaamheid is goed in school, gevaar in WO2).
Systeemdenken vs. Persoonlijkheid denken.
Hipporcrates deelt mensen al in, in 4 type persoonlijkheden.
De big 5 is een indeling in persoonlijkheid: extraversie, emotionaliteit,
consciëntieusheid, meegaandheid, openheid. Sommige karaktertrekken zijn
geassocieerd met een bepaalde ziekte of depressie. Dit is ook wel questionable
want persoonlijkheden zijn niet zo stabiel als dat we denken. Want dit kan
veranderen in een andere situatie (context). Dit viel vooral op na de tweede
wereldoorlog, bij een ramp ga je ander gedrag vertonen. Hoe heeft die holocaust
kunnen gebeuren?
1951: Solomon Asch: conformeren (gedrag aanpassen zodat het
overeenkomt met de groep) onder groepsdruk. Het was een visuele test
(lijnen met referentielijn). 1 proefpersoon in ruimte met 7 acteurs (die de
verkeerde lijn aangaven). In groep met acteurs: 33% fout, zonder acteurs:
<1% fout). Dit kan een verklaring zijn want er heeft in de holocaust
groepsdruk plaatsgevonden. Het effect was wel een beetje child of its time
(conformisme en gehoorzaamheid werd verwacht in die tijd) en nu is het
wel anders. Daarnaast is zo’n experiment (duidelijk onderscheid goed-fout)
niet goed vertaalbaar naar het dagelijks leven (minder onderscheid goed
en fout) = Lage ecologische validiteit. De ethische kant is twijfelachtig (zo
voor de gek houden, stress)
Schokexperiment van Stanley Milgram (experiment “hoe mensen leren”,
maar eigenlijk hoe gehoorzaam zijn mensen onder druk): Leraar-leerling,
vragen stellen en bij fout antwoord schok geven, 65% van gewone burgers
onder druk van man in labarotoriumjas gaven een schok die dodelijk had
, kunnen zijn. We voelen ons niet meer verantwoordelijk, het is een
systeemdwang.
De banaliteit van het kwaad: gedachteloos autoriteiten navolgen.
Eichmann gaf aan alleen maar bevelen te volgen. Arendt ziet dit dus als
het banaliteit van het kwaad (proces waarin het kwade steeds normaler
wordt en niet meer door hebben dat dat het kwade is), ze bedoelde dit
niet gedachteloos autoriteiten te volgen maar dat er kleine stapjes worden
gezet, zodat het steeds gewoner wordt om de joden te marganaliseren.
Wetenschappers hebben dit opnieuw onderzocht, Rutger Bregman heeft
een artikel gemaakt: Milgram heeft wel 30 verschillende experimenten
gedaan, maar 1 gerapporteerd die goed uitkwam (als alle experimenten
werden meegenomen zouden minder mensen gehoorzamen). Uit
interviewen met mensen die meededen gaven aan dat ze schokken gaven
omdat ze mee wilden werken aan de wetenschap en niet om autoriteit te
volgen. Eichman volgde niet autoriteiten maar hij dacht echt dat hij het
goede deed. Als je dit doorhebt kun je opstaan: George duckwick heeft de
mensen gewaarschuwd in Denemarken dat Joden werden opgepakt, het
hele Deense volk kwam in actie (alle joden naar zweden verhuisd, 1% van
alle Joden zijn maar omgekomen). In Denemarken had de marginalisering
van Joden nog niet plaatsgevonden, dus ze kwamen in actie om het goede
te doen. Als we bewust zijn van het banaliteit van het kwaad (1 stapje,
andere stap naar het kwade) ontstaat de banaliteit van het goede (we
doen hier niet aan mee).
Kortom
De meeste participanten van Milgram gehoorzaamden niet
Zij die het wel deden, deden het niet uit onderwerping aan autoriteit maar
omdat ze dachten dat ze het goede deden (de wetenschap vooruit helpen)
En Eichman was geen gedachteloze robot die alleen maar opdrachten
uitvoerde, maar een fanatieke ideoloog, die dacht dat hij het goede deed
In nazi Duitsland en in Nederland was het slechte langzaam maar zeker
normaal geworden = de banaliteit van het kwaad
Systeemdwang: systeem bepaalt deels gedrag
Salvador Minunchin scheef over kijken naar gezin bij problemen. Gezinnen
bestaan en ontwikkelen zich langdurend en hebben hun eigen ‘normaal’. Kind is
onderdeel van gezinssysteem. Oog voor functie gedrag binnen het systeem
(Anorexia als machtsmiddel in de strijd om autonomie) (Gedragsproblemen kind
leidt af van huwelijksproblemen ouders) (Innige band tussen moeder en dochter
compenseert eenzaamheid moeder) Er ontstaat een evenwicht/homeostase,
leefbaar maar dit is niet altijd gezond.
Systeemdwang: koninklijke familie, mode, prestatiemaatschappij.
Werkterrein systeemgerichte professional
Gaat om patronen in de tussenruimte, in die tussenruimte ontstaan waarden en
omgangscodes. De manieren van omgaan (verwikkeling van mensen) ontstaan in
de geschiedenis die zij samen doormaken.
, Boeckhorst: Een systemische benadering legt de nadruk op patronen in de
‘tussenruimte’, ze verklaart gedrag niet met psychologische, neurologische of
biologische factoren maar op verwikkelingen van de mensen en op de
geschiedenis die zij met elkaar hebben.
Systeem volgens Weijenberg= een eenheid, opgebouwd uit
deelverhoudingen, waarbij het niet alleen gaat om de delen op zich of om
het geheel, maar om doelgerichte circulaire betrekkingen tussen dit alles
Systeem houdt zichzelf in evenwicht door input (koud),
throughput (kachel aan), output (goed) en feedback.
Zelfstabilisatie: Omgeving past aan aan jou of jij past je aan aan de
omgeving.
Zelforganisatie: eigen systeem permanent aanpassen (wim hof).
Alle systemen zijn open volgens de algemene systeemtheorie (systemen in
open verbinding met omgeving, continue interactie met
omgeving(negentropie = systeem opent zich voor input), maar sommige
systemen meer richting gesloten: depressie=afsluiten en terugtrekken
heet entropie , uitwisseling omgeving vind minder plaats, er is dan
desorganisatie doordat subsystemen in disbalans raken (niet gunstig).
Open systemen hebben intensieve interactie, gesloten beperkte interactie.
Bij negentropie is er energie beschikbaar dus toenemende gezondheid.
Wholeness/totale mens (Von bertalanffy): benadering van mens als systeem,
die in open verbinding staat met de omgeving en een voortdurende
uitwisseling van materie, energie en info onderhoudt. Niet wholeness is in een
ziekenhuis alleen gericht op lichamelijke beperking.
In gezin zijn er subsystemen: ouders, kind, broer-zus, hobby’s samen. Hangt dus
af van doel.
Het suprafamiliaire systeem
Je hebt de aangemelde persoon, diens ouders als systeem, je hebt het gezin als
systeem en het suprafamiliaire systeem:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laurazijlstra2012. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.61. You're not tied to anything after your purchase.