Nederlandse letterkunde II: middeleeuwen (BKULV0UE1A)
Summary
Samenvatting Nederlandse Letterkunde II - Middeleeuwen
6 views 0 purchase
Course
Nederlandse letterkunde II: middeleeuwen (BKULV0UE1A)
Institution
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Samenvatting van alle slides, colleges & aansluitende notities van Hanne Eeredekens (samenvatting ).
Deze bevat alle te kennen informatie zoals genoemd door professor Geert Claassens.
Nederlandse letterkunde II: middeleeuwen (BKULV0UE1A)
All documents for this subject (1)
Seller
Follow
geertjehutsebaut
Content preview
Geertje Hutsebaut
NEDERLANDSE LETTERKUNDE II
MIDDELEEUWEN
SAMENVATTING
Inleiding
Middelnederlandse literatuur 1150 – ca 1500
= begonnen met ‘hebban olla vogala’
Problemen met Middelnederlandse
Middelnederlands geen gestandardiseerde taal
literatuur = verzameling van dialecten van het
Nederlands
o.a. Vlaams, Brabants, Limburgs,
Hollands, Oost-Middelnederlands
Oostgrens geen vloeiende
grens gezien
Duits en Nederlands
verwant zijn
zuiderse taalgrens
(Romaanse Frans tov
Germaanse Nederlands)
Niet veel overgebleven geschreven
boeken
(boekdrukkunst toen enkel in Aalst met
Aalsters accent ≠ overal te verstaan)
< heel langzaam proces
< veel fouten dialectologisch
overgenomen
< autografen niet bewaard
< heel duur
< lage alfabetiseringsgraad
Proces van schrijven 1. perkamentmaker adhv dierenhuid
2. gelooid (fijnschuren en op maat snijden)
3. aflijnen en liniëren
4. kopiëren in scriptorium
5. illumineren
Hoe meer kopieën van een werk, hoe
belangrijker
= gesponsord door mecenaten
Tekstvorm = orale doorgave adhv voorlezingen
Profane literatuur Geestelijke literatuur
Rijm Proza
≠ waarheid = ‘de waarheid’
= middelen om tekst te onthouden: ≠ rijm of speciale vorm
rijm, herhalingen, epitheta, formules (rommelt met waarheid)
= ongeletterd publiek
Originaliteit ≠ wenselijk, aangezien waarheid al bekend is (Bijbel)
+ fictie is liegen en dan ga je naar de hel
Chrétien de Troyes: ‘uitvinder’ van de fictie: verhalen zonder
historische waarheid, maar wel morele waarheid – rechtvaardigt
leugens
Conventionalitei Wél ideeën op basis van wat al bekend is
t Herkenbaarheid met verrassingen
Bv. patronen in de Arthurromans (zelfde structuur, andere
personages/boodschap/avontuur)
1
,Geertje Hutsebaut
Vertalingen = ‘uiteenzetten van betekenis dmv een andere taal’
Waarbij de inhoud belangrijker is dan de exacte verwoording
Versredundantie: aanpassen/weglaten van zinnen om rijm te
doen kloppen
Vormvereisten grote invloed
BEHALVE bij gewijde teksten waar de vorm bijdraagt tot de
betekenis: zo min mogelijk aanpassing
Auteur = aanvankelijk clerus < monopolie op onderwijs (in Latijn)
= veel minder dan Invloed op auteurs en literatuur blijft
nu Schrijven in volkstaal als “tweede,
vreemde taal”
MAAR vanaf 13de eeuw opkomst stadsschool
1) Niet meer uitsluitend clericale
loopbaan: ook handel
2) Alfabetisering met wereldlijke
oriëntatie: zakelijk schriftgebruik
3) Wel nog invloed clerus als
leerkrachten
= veel anonimiteit < ideaal van nederigheid/humilitas (werk >
auteur)
= in opdracht van Mecenas = een beschermheer van
mecenaat kunstenaars, verzoekt het schrijven van
bepaalde teksten en biedt de financiële
middelen daarvoor
= kloosters, hof & adel en stedelijke elite
< literaire interesse
< statussymbool
Invloed op objectiviteit van werken
Literatuurconsumptie als belegering
(moraliserend) of entertainment?
Moraal als cover-up voor juicy story?
Sensus - Letterlijke interpretatie
litteralis - Uitleg over wat precies in de tekst staat
Sensus - Allegorische interpretatie
allegoricus - Gebeurtenissen (meestal uit OT) begrepen als
voorafspiegeling (van NT)
Sensus moralis - Morele interpretatie
/ tropologicus - Uitleg van bijbelplaats zoals die
consequenties heeft voor de mens
Sensus - Eschatologische interpretatie
anagogicus - Concentratie op uiterste bestemming van de
mens
Middeleeuwse literatuur symbolisch georiënteerd: tussen de
regeltjes lezen
Conclusies Middeleeuwse samenleving = doordrenkt van het religieuze
- Belegering > amusement
- Functionaliteit staat voorop aka pragmatische werken
- Thema’s God, de liefde en de strijd > innerlijke wereld van de
auteur
Heinric van Veldeke, hagiograaf en hofprofeet
Heinric van Veldeke < Hasselt, Limburg = Maasland: oudste literaire werken
Bv. Limburgse Aiol of Trierer Floyris
< ?? – vóór 1210 1210: verwijzing naar Heinric in Godfried
van Strassburgs Tristan in o.v.t.
< lagere adel = trivium
Oeuvr = altijd in het Limburgs met bewerkingen in het Thürings ≠ duidelijke
e (Z-Duits) taalgrenzen
Beroemd in Duitse taalgebied
Minnelyriek = hoofs spel
= 25 liederen in clusters (interne samenhang)
= cylische samenhang: liederen interreageren
= onzekere datering
= gebroken rijmparen: invloed Limburgs
= invloed Franse lyriek: troubadours, trouvères
en Latijnse vagantenlyriek
Invloedrijk werk: doorgeefluik Franse
hoofse lyriek naar Germaans taalgebied
Eneïde/eneasroman = 1e literaire diefstal: manuscript werd gestolen
op bruiloft, later teruggegeven met verzoek om
tekst af te maken
= ridderroman met klassieke elementen
= deel 1 geschreven voor 1174, voltooid tussen
1183 en 1190
= benadrukt hoofse ideologie en introduceert in
Germaans gebied
= = Anglonormandische roman (1160):
geba redelijk snelle vertaling en circulering van
seer de tekst
d op ≠ letterlijke vertaling, bewerking met
Rom versredundantie
an - Personages weggelaten
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller geertjehutsebaut. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.24. You're not tied to anything after your purchase.
