Summary
Samenvatting gedrag- en sociale wetenschappen
- Course
- Institution
In deze samenvatting vind je leerstof terug van gedrag- en sociale wetenschappen H5.6.7.8.9.11.12. Het is leerstof uit het boek Antropia van het 5e jaar.
[Show more]
Seller
Follow
liendeckers
Content preview
GedragswetenschappenH5: politiek en democratie
1. Van kennis naar betrokkenheid
politieke gender gap: vrouwen hebben minder gebruikmaken van formele
participatiemogelijkheden en dat ze gemiddeld een lager niveau van algemene politieke kennis
hebben
2. Wat is politiek?
→ collectieve activiteit die uiteenlopende opinies en belangen via dialoog en debat
verzoent
- beleid dat de samenleving officieel erkent
- politieke beslissingen zijn afdwingbaar
- "Politiek is de wetenschap hoe wie wat krijgt, wanneer en waarom."
- essentie= bezig houden met afspraken en regels, ook dagelijks bestuur van de
samenleving
- de zaken die met de polis te maken hebben(zoön politikon= een sociaal wezen)
3. Democratie
→ staatsbestuur van, door en voor het volk
3.1 Directe vs indirecte democratie
Directe democratie:
- burgers rechtstreeks deelnemen aan besluitvormingsproces
- Rechtstreekse democratie
- vb zwitserse berg kantons -> volksvergadering + hand opsteken// referendum in Kortrijk
Indirecte democratie:
- vertegenwoordigende of representatieve democratie
- via verkiezingen -> volksvertegenwoordiger
Deliberatieve democratie:
- divers mogelijke groep burgers
- kleine groepjes argumenteren, daarna grotere groep tot besluit te formuleren
3.2 Principes
- sociaalcontractbegrip:
→ Er is pas sprake van democratie als de uiteindelijke macht van de burgers
zelf uitgaat
- vrije, eerlijke verkiezingen
- individuele autonomie
→ het vermogen van ieder individu om zelfbewust te denken, over zichzelf na
te denken en een vrije wil te hebben
- basisvrijheden
- gelijkheid
, 4. Scheiding der machten
4.1 belang van scheiding der machten
Charles de Montesquieu
- De l’esprit des lois: politieke macht moet verdeeld zijn in een staat om machtsmisbruik te
voorkomen en de vrijheid van burgers te garanderen
- Trias Politica: scheiding der machten (wetgevende, uitvoerende, rechterlijke macht)
→ machtsmonopolie tegengaan
- Checks-and-balances: iedereen heeft eigen taken en verantwoordelijkheden, maar ook
controle van andere macht
→ dominante machtspositie innemen
- vierde macht: pers met informatie- en controlefunctie
→ burgers hebben recht op informatie
→ opiniemaker
→ public watchdog: controleren machthebbers
4.2 wetgevende macht
→ maakt wetten die het maatschappelijk leven organiseren en beheersen
→ uitvoerende macht controleren
Parlement: vergadering van verkozenen die het volk vertegenwoordigen
- bicameralisme/tweekamerstelsel: 2 kamers of huizen
- Federaal parlement: Kamer van Volksvertegenwoordigers en de Senaat
- Vlaams parlement: Kamer van Volksvertegenwoordigers
Tweekamerstelsel:
- meest democratische, steunt op verkiezing door het volk
- evenwicht tussen twee basiselementen
1) dynamisme: vooral in de Kamer, waar men inspeelt op de politieke actualiteit
2) bezadigdheid: in de Senaat, gaat er rustig aan toe, minder gekibbel
- oorsprong bicameralisme: middeleeuwen
- 13e eeuw in Engeland: eerste zitting Parlement
- rood=Senaat, groen= Kamer
- toenemende kritiek:
° geldverslindend en overtollig
° In veel nieuwe landen is er een eenkamerstelsel/ unicameralisme (veelal in
Afrika,China, Letland,...)
4.3 Uitvoerende macht
Regering: geleid door premier en ministers
- voert beslissingen uit van de wetgevende macht
- dagelijks bestuur van het land
- beleid van het land
ligt ook bij een staatshoofd: Monarch (vorst), president
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller liendeckers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.57. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
82191 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now