Klinische Psychologie 1: Persoonlijkheidstheorieën en Psychopathologie (PB3002)
Institution
Open Universiteit (OU)
Book
Klinische psychologie 1
Dit is mijn samenvatting voor het vak PB3002: Klinische psychologie 1a: Theoretische benaderingen en persoonlijkheid. Deze is gemaakt op basis van de 4de druk van het boek, dus de nieuwe versie gebruikt vanaf 2024!
Ik doe geen beloftes dat je het tentamen haalt met alleen de samenvatting, het i...
Klinische Psychologie 1: Persoonlijkheidstheorieën en Psychopathologie (PB3002)
All documents for this subject (56)
11
reviews
By: leoniotter1 • 1 week ago
By: SamenSlimmerLeren • 1 month ago
By: SaartjeP • 1 month ago
Translated by Google
Thank you!
By: jefleysen • 2 weeks ago
Translated by Google
Helped me a lot: comprehensive, clear & organized. Also for the extra interviews and/or texts that did not come from the textbook.
By: dorotheaboer • 2 months ago
By: SaartjeP • 2 months ago
Translated by Google
Thank you for the nice review!
By: SaartjeP • 2 months ago
Translated by Google
Reply deleted by the user
By: maxvandenheuvel1 • 3 weeks ago
By: info1621 • 3 months ago
By: SaartjeP • 2 months ago
Translated by Google
Thank you!
By: francoishouttuin • 3 months ago
By: SaartjeP • 2 months ago
Translated by Google
Thanks a lot! I hope it helped you!
Show more reviews
Seller
Follow
SaartjeP
Reviews received
Content preview
1
,Inhoud
Thema 1: Wat is klinische psychologie? ................................................................................................. 8
Studietaak 1.1: De grens tussen abnormaal en normaal ........................................................................ 8
Opdracht 1.1 ........................................................................................................................................ 8
Opdracht 1.2 ........................................................................................................................................ 8
Hoofdstuk 1: Over klinische psychologie en ‘abnormaal’ gedrag ................................................. 8
Opdracht 1.2 ...................................................................................................................................... 12
Vraag 1.2.1 ..................................................................................................................................... 12
Vraag 1.2.2 ..................................................................................................................................... 13
Thema 2: Persoonlijkheidsleer ............................................................................................................. 14
Studietaak 2.1: Trektheorieën van persoonlijkheid............................................................................... 14
ARTIKEL: Hoofdstuk 7: Karaktertheorieën van persoonlijkheid: Allport, Eysenck en Ca-ell ..... 14
Opdracht 2.1.1 ............................................................................................................................... 21
Opdracht 2.1.2 ................................................................................................................................... 22
Studietaak 2.2: Vijffactormodel ............................................................................................................. 22
Opdracht 2.2.1 ................................................................................................................................... 22
ARTIKEL: Hoofdstuk 3: Moderne kijk op persoonlijkheid (Barelds en Dijkstra, Inleiding in de
persoonlijkheidspsychologie) ....................................................................................................... 22
ARTIKEL: Hoofdstuk 9: The Five-Factor Model of Personality: Consensus and Controversy (Corr
en Ma-hews, The Cambridge handbook of personality psychology)......................................... 27
Vraag 2.2.1.1 .................................................................................................................................. 32
Vraag 2.2.1.1 .................................................................................................................................. 32
Opdracht 2.2.2 ................................................................................................................................... 32
Vraag 2.2.2.1 .................................................................................................................................. 32
Vraag 2.2.2.2 .................................................................................................................................. 32
Vraag 2.2.2.3 .................................................................................................................................. 32
Vraag 2.2.2.4 .................................................................................................................................. 32
Studietaak 2.3: Biologische achtergrond ............................................................................................... 33
Opdracht 2.3.1 ................................................................................................................................... 33
ARTIKEL: Hoofdstuk 11: Temperament en hersenwerken voor aandacht (Corr en Ma-hews,
The Cambridge handbook of personality psychology) ................................................................ 33
ARTIKEL: Temperament en persoonlijkheid (Gartstein, Aron, Putnam & Rothbart, 2016) ........ 40
Vraag 2.3.1.1 .................................................................................................................................. 48
Vraag 2.3.1.2 .................................................................................................................................. 49
Opdracht 2.3.2 ................................................................................................................................... 49
Vraag 2.3.2.1 .................................................................................................................................. 49
Studietaak 1.1: De grens tussen abnormaal en normaal
Opdracht 1.1
DSM: Diagnos,c and sta,s,cal Manual of Mental Disorders
Psychische stoornis voldoet aan de defini,e van een s<gma
o S,gma: een onderscheidend kenmerk dat nega,ef beoordeeld wordt
Pa<ënt: iemand die een behandeling moet krijgen omdat het niet goed gaat
o Kan ook s,gma,sering in de hand werken
Gevolgen s,gma:
o mensen willen hun onderscheidende kenmerk niet kenbaar maken omdat dit
nega,eve gevolgen kan hebben
o mensen kunnen nega,eve beoordeling op zichzelf gaan toepassen
beter spreken over psychische varia<e en kwetsbaarheden
cliënt: een klant die gebruik maakt van de diensten van anderen voor problemen die hij zelf
niet kan oplossen
Opdracht 1.2
Hoofdstuk 1: Over klinische psychologie en ‘abnormaal’ gedrag
1.1 Het terrein van de klinische psychologie
Basisdisciplines en toepassingsgerichte disciplines binnen de psychologie
Basisdisciplines Toepassingsgerichte disciplines
Functieleer Klinische- en gezondheidspsychologie
Ontwikkelingspsychologie Arbeids- en organisatiepsychologie
Sociale psychologie Onderwijspsychologie
Persoonlijkheidspsychologie
Methodenleer
De kern van de klinische psychologie wordt gevormd door de psychische stoornissen
o Vooral gedrag dat afwijkt van een bepaalde norm (al,jd nega,ef)
Afwijkingen van de norm kunnen betrekking hebben op verschillende aspecten van het
menselijk func,oneren
o Aspecten van de individuele persoon
Afwijkend gedrag, gedachten, belevingen
Vaak sprake van een combina,e van bovenstaande, hangen vaak samen
o Rela,es met andere mensen
Overbezorgd, agressief, on?rekken aan sociale contacten
Hee@ ook weer invloed op gedrag, gedachten en beleving
o ‘abnormale’ gedragingen kunnen enkel verklaard worden tegen de achtergrond van
normale processen
Vaak is het onderscheid tussen normaal en abnormaal niet helemaal duidelijk
1.2 Aspecten van ‘abnormaal gedrag
Slechts zelden zijn de 7 aspecten van abnormaal gedrag aanwezig, maar ten minste 1 moet
aanwezig zijn om te spreken van abnormaliteit
8
, Wanneer men een bepaalde gedraging als abnormaal beschouwt, wil dit niet zeggen dat er
sprake is van een psychische stoornis
De 7 aspecten van abnormaal gedrag zijn:
o Persoonlijk lijden
o (dis)func,onaliteit van het gedrag
o Irra,oneel en onbegrijpelijk gedrag
o Onvoorspelbaarheid en controleverlies
o Opvallend en onconven,oneel gedrag
o Gedrag dat een ongemakkelijk gevoel bij anderen teweegbrengt
o Het overtreden van morele normen
1.2.1 persoonlijk lijden
Persoonlijk lijden is geen voldoende voorwaarde om van psychopathologie te kunnen
spreken
o Gebeurtenissen kunnen tot periodes van korter of langer leed lijden
Een psychische stoornis gee@ niet al,jd persoonlijk lijden.
1.2.2 Disfunc&onaliteit van het gedrag
In hoeverre is iemand in staat beroepsma,g te func,oneren en bevredigende rela,es met
anderen te onderhouden?
Disfunc<onele gedragingen:
o belemmeren het individuele func,oneren en verhinderen dat iemand zijn doelen
bereikt
o kunnen ook het welbevinden en func,oneren van anderen verstoren
niet elk gedrag dat het func,oneren van anderen ontregelt is een symptoom van een
psychische stoornis
1.2.3 Irra&oneel en onbegrijpelijk gedrag
gedrag waarin geen logica of zin ontdekt kan worden
ook bij mensen in psychose
1.2.4 Onvoorspelbaarheid en controleverlies
mensen hebben de behoe@e om hun omgeving en leven te beheersen, kan enkel als het
gedrag van anderen enigszins voorspelbaar is
onvoorspelbare omgeving zorgt voor kwetsbaarheid en gevoel van bedreiging
o bedreiging vooral bij gevoel van controleverlies
o aGankelijk van de situa,e
2 types situa,es waarin gedrag als controleverlies of verlies van zelHeheersing zal worden
geïnterpreteerd
o Situa,es waarin de sociale regels die gewoonlijk het gedrag van een persoon sturen
plotseling niet meer werkzaam zijn
Het gedrag is ontremd en in strijd met het gangbare gedrag van de persoon
o Situa,es waarin de toeschouwer de oorzaak en aanleiding van het gedrag niet kent
en het ook niet op dat moment kan achterhalen
Onvoorspelbaarheid en controleverlies op zich zijn geen voldoende redenen om een
psychische stoornis te veronderstellen
1.2.5 Opvallend en onconven&oneel gedrag
Mensen kiezen vaak hun eigen poten,ële gedrag als maatstaf
Gedrag dat sterk afwijkt van het gangbare gedrag en sociaal onwenselijk is
9
, Ook aGankelijk van de omgeving
1.2.6 Gedrag dat een ongemakkelijk gevoel bij anderen teweegbrengt
Observer discomfort
o Wanneer iemand gedrag vertoont waarmee de ongeschreven regels in een bepaalde
cultuur worden overschreden en een gevoel van ongemak teweegbrengt
Onbehaaglijk gevoel zorgt ervoor dat anderen het gedrag als abnormaal
beschouwen
Restregels: impliciete regels
o Pas van bewust als iemand ze overschrijdt
1.2.7 Het overtreden van morele normen
Mensen vellen vaak een moreel oordeel over het gedrag van anderen op basis van hun
opvaJngen over hoe mensen zich moeten gedragen
Mensen hebben ook opvaJngen over hoe men idealiter in een moderne samenleving
func,oneert
1.2.8 Een defini&e van psychische stoornissen
Kernpunten van de defini<e:
o Syndroom
o Kenmerken: klinisch significante symptomen op het gebied van de cogni,eve
func,es, affec,eve func,es of cona,eve func,es van een persoon
o Ui,ng van disfunc,e in de psychologische, biologische of ontwikkelingsprocessen
o Significante lijdensdruk of beperkingen in het func,oneren
o Geen stoornis: Een reac,e op een veelvoorkomende stressor of verlies die te
verwachten valt en cultureel geaccepteerd wordt
1.3 Normaal en abnormaal: waar ligt de grens
Verschillende modellen
o Sta,s,sch model
o Medisch/ziektemodel
o Leer/onderwijsmodel
1.3.1 Het sta&s&sch model
Menselijke eigenschappen (zoals IQ, angst,…) zijn min of meer normaal verdeeld in de
algemene bevolking
o Abnormaal hee@ uitsluitend een sta,s,sche betekenis
Beperkingen
o Waar moet precies de grens tussen normaal en abnormaal getrokken worden?
Dimensionele benadering
Geen strakke grens, maar scores krijgen in betekenis in termen van zeer laag
tot zeer hoog
o Hoe ongewoon moet gedrag zijn om abnormaal te zijn?
Sommige vormen van psychopathologie zijn zeer uitzonderlijk, anderen
komen vaker voor
o Het model maakt geen onderscheid tussen sta,s,sche afwijkingen die gepaard gaan
met individueel lijden en afwijkingen waar dit niet voor geldt.
Veel gedragingen en eigenschappen zijn niet pathologisch
10
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SaartjeP. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.29. You're not tied to anything after your purchase.