Samenvatting deontologie voor klinische (A&O niet besproken) met focus op wetgevingen (cases bijvoorbeeld niet inbegrepen) a.d.h.v. ppt's en eigen notities.
Samenvatting deontologie
Inleiding
Slideset 1
De deontologische code werd opgenomen in de wet sinds de bescherming van de titel.
Ethiek = houding, attitude; deontologie = regels.
Ethiek:
Het is belangrijk om alle mogelijke standpunten te bekijken
Ethische commissie: het is vooral belangrijk dat alle mogelijke consequenties bekeken
worden, dat het om goed onderzoek draait
Verschillende soorten ethiek:
Deugdethiek: je moet een goed mens zijn, geen extremen
Plichtethiek: keuzes maken volgens je eigen principes, geen uitzonderingen
Utilisme: goed = hetgeen tot het beste resultaat leidt
Zorgethiek: zorg goed voor mensen
Iedereen heeft eigen versie van ethiek
Gebruik jezelf als toetssteen
Deontologie: plichtenleer, de regels. De basis voor de deontologische regels zijn de mensen rechten:
UVRM, gevolg van WOII. De gouden regel is universeel: bejegen anderen zoals je zelf bejegend wilt
worden. Niet alle landen passen deze toe! Er is bv een eigen mensenrechtenverklaring volgens de
Islam (=Caïro)verklaring).
Eed van Hippocrates = huidige artseneed in België daar staat bv in dat je nooit een middel
voorschrijft dat de dood tot gevolg heeft. Wat met euthanasie?
Als psycholoog de psychologie beoefenen was jarenlang, strikt genomen, onwettelijk! (voor de wet
van 04-04-2014).
Deontologische code van psychologen: leidraad! Je moet hier zelf nog kritisch over reflecteren. Alle
erkende psychologen, ongeacht hun statuut, sector of arbeidsreglement, zijn juridisch gebonden aan
een deontologische beroepscode.
5 pijlers:
1. Beroepsgeheim (artikels 5 tot 20): dit staat in het strafrecht en is dus verplicht!
Vier algemene principes:
2. Eerbiediging van waardigheid en rechten van de persoon
(artikels 21 tot 24)
3. Verantwoordelijkheid (artikels 25 tot 29)
4. Competentie (artikel 30 tot 34)
5. Integriteit en eerlijkheid (artikels 35 en 51)
Hier vind je de deontologische code.
1
,Beroepsgeheim
Strafrecht:
BEROEPSGEHEIM staat in Belgische wet beschreven in art458 van het strafwetboek.
“De hulpverlener moet alle geheimen bewaren die hem in het kader van zijn werk zijn toevertrouwd.
Het gaat niet alleen om zaken die de cliënt zegt maar ook om alles wat een hulpverlener over deze
persoon te weten komt tijdens zijn werk, zelfs het feit dat iemand een cliënt is, valt onder
beroepsgeheim.”
Burgerlijk recht, voorbeeld:
MELDINGSPLICHT / SPREEKRECHT: Indien iemand een gevaar vormt voor zichzelf of anderen, ben je
verplicht om hulp te bieden. Zo niet is er sprake van schuldig verzuim (art422bis, art422ter).
Wetgeving (slideset 2)
Welke wetgeving is er van toepassing? Burgerlijk recht en strafrecht; Rechten van de Patiënt;
Wetgeving uitoefening gezondheidszorgberoepen; Gedwongen opname; Integrale jeugdzorg.
1. Burgerlijk recht en strafrecht: art458 (beroepsgeheim) en spreekrecht:
2. Rechten van de patiënt: wet 2002
a) Kwaliteitsvolle dienstverlening (art5): patiënt heeft recht op kwaliteitsvolle
dienstverstrekking die beantwoordt aan zijn behoeften
b) Vrije keuze zorgverlener (art6): patiënt heeft recht op vrije keuze en recht op wijziging van
die keuze behoudens wettelijke beperkingen
c) Informatie over gezondheidstoestand (art7): recht op alle hem betreffende informatie die
nodig is om inzicht te krijgen in de gezondheidstoestand en de vermoedelijke evolutie ervan
In duidelijke taal/ op verzoek van de patiënt schriftelijk en op verzoek van de patiënt aan
diens vertrouwenspersoon of vertegenwoordiger
d) Toestemming na informatie (art8): patiënt heet recht om voorgelicht – vooraf – en vrij toe te
stemmen in iedere tussenkomst. Uitdrukkelijk behalve indien gedraging patiënt duidelijk
(stilzwijgende toestemming; niet verwarren met veronderstelde toestemming) schriftelijk
mits toestemming beide partijen
2
, e) Inzage in patiëntendossier (art9): elke patiënt heeft recht op een zorgvuldig bijgehouden en
veilig bewaard patiëntendossier bevorderen van continuïteit en kwaliteit van
hulpverlening. Patiënt heeft recht op toevoeging van documenten. Principieel rechtstreeks
recht op inzage:
Patiënt kan dossier zelf inzien
Kan zich laten bijstaan door een vertrouwenspersoon
Kan inzagerecht zelfs overlaten aan vertrouwenspersoon
Patiënt heeft recht op afschrift van dossier
Inzage moet uitzonderlijk onrechtstreeks via een uitoefenaar van een
gezondheidszorgberoep wanneer tevoren de therapeutische uitzondering werd ingeroepen
en de motivering daarvoor nog steeds geldig is. Verzoek tot inzage moet
In beginsel ‘onverwijld’ worden ingewilligd
Ten laatste ‘binnen vijftien dagen’
Uitzonderingen op inzage:
Persoonlijke notities en gegevens betreffende derden zijn in beginsel uitgesloten van
inzage
Persoonlijke notities kunnen wel ingezien worden door een WUG beroepsbeoefenaar
(die dan rapporteert aan patiënt)
Afschrift MOET geweigerd worden bij duidelijke aanwijzingen dat patiënt onder druk wordt
gezet om afschrift aan derden mee te delen. Post mortem-inzage: verwanten hebben recht
op inzage:
Indien verzoek gemotiveerd en ‘gespecifieerd’ is
Indien patiënt zich niet uitdrukkelijk verzet heeft
Via WUG- beroepsbeoefenaar (onrechtstreeks)
Verwanten tot en met de 2e graad
f) Bescherming van persoonlijke levenssfeer (art10): enkel personen van wie de aanwezigheid
is verantwoord in het kader van de dienstverstrekking mogen aanwezig zijn bij de zorg, de
onderzoeken en de behandelingen behoudens toestemming patiënt
g) Klacht neerleggen bij ombudsfunctie (art11): patiënt heeft het recht een klacht neer te
leggen bij de bevoegde ombudsfunctie. De ombudsfunctie voorkomt klachten en bemiddelt
bij klachten in ieder ziekenhuis verplicht een ombudsfunctie, niet elke zelfstandige moet
dit zelf voorzien
Vertegenwoordiging van een minderjarige (art.12):
Door ouder(s)/ voogd
Betrokken bij beslissing in functie van de leeftijd en maturiteit van het kind
Zelfstandige uitoefening van de rechten indien de minderjarige tot een redelijke beoordeling
van zijn belangen in staat is
Onder het beschermingsstatuut van verlengd minderjarige of onbekwaamverklaring (art.13):
De rechten worden uitgeoefend door de voogd
Grenzen vertegenwoordiging (art.15 §2): in het belang van de patiënt en om een bedreiging van
diens leven of een ernstige aantasting van diens gezondheid af te wenden wijkt de hulpverlener af
van de beslissing van de vertegenwoordiger:
Aan vertegenwoordiger kan inzage en afschrift van dossier geweigerd worden indien dit
nodig is voor bescherming van privéleven van patiënt
Inzage kan nog door WUG beroepsbeoefenaar aangeduid door vertegenwoordiger
3. Wetgeving uitoefening gezondheidszorgberoepen: gecoördineerde wet op de uitoefening
van gezondheidszorgberoepen. Wet tot regeling van de Geestelijke
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SophieDC. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.84. You're not tied to anything after your purchase.