samenvatting van alle verplichte literatuur public policy, jaar 1 blok 4
26 views 1 purchase
Course
Public policy (ESSBSBC1081)
Institution
Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)
Book
Public Policy in Action
In deze samenvatting is alle verplichte literatuur samengevat. Dit betekent dat hoofdstuk 1 t/m hoofdstuk 7 van public policy in action en alle artikelen die erbij worden gegeven zijn samengevat. Dit is dus alle stof die je moet weten voor het tentamen.
Book - Public Policy in Action by Bekkers, Fenger & Scholten
Samenvatting Public Policy Making
Public Policy Summary (FSWSB-1051)
All for this textbook (3)
Written for
Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR)
sociologie
Public policy (ESSBSBC1081)
All documents for this subject (4)
Seller
Follow
StudyWithBo
Reviews received
Content preview
Alle literatuur voor het vak: public policy
Boek: Public policy in action, perspectives on the policy process (Victor Bekkers, Menno Fenger, Peter
Scholten).
Week 1 hoorcollege 1
Hoofdstuk 1: politiek en beleid in een veranderende wereld
1.1 Introductie
Politiek en het maken van beleid zijn sterk verbonden met hoe samenlevingen omgaan met
uitdagingen en problemen.
Politiek verwijst naar het proces van besluitvorming en machtsuitoefening in een samenleving,
waarbij verschillende partijen en belanghebbenden betrokken zijn. Beleidsvorming is het proces
waarbij regels, richtlijnen en acties worden ontwikkeld en geïmplementeerd om specifieke
problemen aan te pakken.
Dus, wanneer een samenleving wordt geconfronteerd met uitdagingen of problemen, zoals
economische crises, klimaatverandering, sociale ongelijkheid of gezondheidscrises, wordt politiek en
beleid gebruikt als middel om oplossingen te vinden en actie te ondernemen. Het politieke systeem
bepaalt grotendeels hoe deze uitdagingen worden aangepakt, welke prioriteiten worden gesteld en
welke maatregelen worden genomen.
1.2 Politiek, beleid en bestuur
Politiek, beleid en bestuur kunnen worden gezien als de drie zijden van een driehoek die nauw met
elkaar verbonden zijn, omdat ze ons iets vertellen over hoe samenlevingen omgaan met uitdagingen
die betrekking hebben op het functioneren of het welzijn van de samenleving.
Politiek
Verwijst naar de manier waarop een gemeenschap van mensen probeert om te gaan met een aantal
vragen en uitdagingen waarmee de gemeenschap worstelt. Er moeten dus constant keuzes gemaakt
worden voor de hele gemeenschap, waar bepaalde situaties tegen elkaar worden afgewogen. Dit
evenwicht vereist een systeem dat het mogelijk maakt om collectieve besluitvorming te organiseren.
In veel gevallen houdt dit besluitvormingssysteem zich bezig met uitdagingen die “wicked problems”
worden genoemd, ook wel beschreven als “onoplosbare beleidskwesties”.
Dus politiek = de manier waarop een gemeenschap van mensen probeert om te gaan met een aantal
vragen en uitdagingen waarmee de gemeenschap worstelt.
“Wicked problems” zijn complexe problemen waarbij verschillende belangen en waarden een rol
spelen, en waarvoor geen eenvoudige of definitieve oplossing bestaat. Ze zijn vaak moeilijk af te
bakenen, veranderen voortdurend en hebben vaak onvoorspelbare gevolgen.
Dus “wicked problems” bestaan uit de volgende aspecten:
- Er is geen consensus onder de betrokken partijen over welke relevante oorzaken en effecten
van het maatschappelijke probleem moeten worden aangepakt.
- De betrokken partijen betwisten de relevantie van de te nemen maatregelen
- Er is geen consensus over de waarden en normen die in overweging moeten worden
genomen om te beoordelen welke maatregelen effectief of passend zijn.
Een voorbeeld hiervan is de discussie over de oorzaken en effecten van de opwarming van de aarde
en de maatregelen die moeten worden genomen om hiermee om te gaan.
In westerse samenlevingen is het proces van collectieve besluitvorming ingebed in constitutionele
democratie. Dit verwijst naar specifieke instellingen, regels, procedures en routines die zijn
ontwikkeld om dit proces te vergemakkelijken en te structuren, en die gebaseerd zijn op de
rechtsstaat. Zowel formele als informele regels spelen een rol in dit proces, dat plaatsvindt binnen
een politieke cultuur die de inhoud en het verloop ervan beïnvloedt. Bijvoorbeeld, in Nederland is
,collectieve besluitvorming geworteld in een cultuur van consensus en samenwerking, bekend als het
‘poldermodel’. Wat betekent dat mensen samenwerken om een aantal essentiële collectieve
voorzieningen tot stand te brengen.
Politiek is:
- Politiek als de bindende toewijzing van waarden voor de samenleving als geheel (Easton)
- Wie krijgt wat, hoe en wanneer? – Lasswell à Schaarste in de context waarin deze vraag
beantwoord moet worden
- De manier waarop samenlevingen omgaan met het balanceren en toewijzen van waarden die
nodig zijn om, om te gaan met de uitdagingen waarmee een samenleving als politieke
gemeenschap wordt geconfronteerd.
Democratie biedt de mogelijkheid om dit proces op een legitieme manier te organiseren, zonder
grote onrust te veroorzaken. Het volgen van specifieke regels zowel formeel als informeel, resulteert
in bindende beslissingen die als legitiem worden beschouwd voor de gehele samenleving. Prioriteiten
en waarden moeten echter worden afgewogen, wat het proces van collectieve besluitvorming
compliceert. Politiek omvat dan ook strijd, concurrentie en onderhandeling, waarbij
belanghebbenden proberen hun belangen en standpunten naar voren te brengen en macht uit te
oefenen om hun doelen te bereiken.
Coördinatieafspraken(regelingen)
We hebben politiek gedefinieerd als de manier waarop samenlevingen omgaan met het afwegen en
toewijzen van waarden die nodig zijn om uitdagingen aan te pakken waarmee een samenleving als
politieke gemeenschap wordt geconfronteerd. Het is echter niet zo dat de staat het monopolie heeft
op de toewijzing van deze waarden. Een samenleving kan er ook voor kiezen om met deze specifieke
uitdagingen om te gaan door gebruik te maken van andere instellingen, zoals de markt of de
gemeenschap. Deze drie toewijzingsarragementen verschillen in de manier waarop ze een
samenleving in staat stellen om collectieve uitdagingen aan te pakken, en elk arrangement heeft een
ander coördinatiemechanisme:
- De staat – legaal autoriteit
- Markt – de prijs
- Samenleving – vertrouwen in elkaar
Het gebruik van de staat als toewijzingsmechanisme wordt gerechtvaardigd door onder andere
economische zwaktes van de markt, zoals het falen om collectieve goederen te bieden, het bestaan
van marktfalen door machtsmisbruik, en het bestaan van externe effecten die schade aan de
samenleving kunnen veroorzaken. Ideologische overwegingen kunnen ook een rol spelen bij de
voorkeur voor specifieke toewijzingsarrangementen. In de praktijk worden vaak verschillende
arrangementen gecombineerd om gebruik te maken van de sterke punten van elk.
- Gemeenschap (samenleving)
o Coördinatie op basis van vertrouwen, in een gemeenschap is de coördinatie
gebaseerd op het vertrouwen dat de leden in elkaar hebben. Dit betekent dat
mensen binnen een gemeenschap bereid zijn om middelen en waarden te delen
omdat ze vertrouwen hebben in de wederkerigheid en eerlijkheid van anderen.
Vertrouwen is hierbij de sleutel; zonder vertrouwen zou de bereidheid om samen te
werken en te delen afnemen. Dit soort coördinatie zien we vaak in kleinere
gemeenschappen of groepen waar persoonlijke relaties sterk zijn en sociale normen
een belangrijke rol spelen.
- De staat
o Marktfalen en overheidsingrijpen, economische literatuur rechtvaardigt het gebruik
van de staat door te wijzen op de zwakheden van de markt. Dit omvat situaties
, waarin de markt niet efficiënt of rechtvaardig functioneert, wat we marktfalen
noemen. Drie belangrijke redenen over overheidsingrijpen zijn:
Inherente zwakheden van de markt = de markt kan niet altijd iedereen
bedienen, bijvoorbeeld in het geval van publieke goederen zoals defensie of
straatverlichting, waar niemand kan worden uitgesloten van gebruik.
Marktfalen door machtsmisbruik = soms kunnen bedrijven zoveel
marktmacht krijgen dat ze concurrentie uitschakelen en prijzen manipuleren,
wat schadelijk is voor consumenten en de economie.
Externe effecten = dit zijn de onbedoelde gevolgen van economische
activiteiten die niet in de marktprijzen zijn verwerkt. Bijvoorbeeld, vervuiling
door een fabriek kan de gezondheid van omwonenden schaden (negatieve
externe effecten), of onderwijs kan leiden tot een meer geïnformeerde en
productieve samenleving (positieve externe effecten). De overheid grijpt in
om deze externe effecten te beheersen, bijvoorbeeld door regulering of
subsidies.
- De markt (specifieke instellingen)
o Waarden en ideologische redenen, de keuze voor bepaalde toewijzingsregelingen en
coördinatiemechanismen kan ook worden beïnvloed door waarden die verder gaan
dan puur economische overwegingen. Dit omvat ideologische overtuigingen over hoe
de samenleving zou moeten functioneren. Bijvoorbeeld:
Economische waarden: sommige instellingen en regelingen zijn ontworpen
om economische efficiëntie te maximaliseren, zoals de vrije markt.
Ideologische waarden: andere regelingen kunnen worden beïnvloed door
ideologische overwegingen zoals rechtvaardigheid, gelijkheid of solidariteit.
Bijvoorbeeld, een samenleving die veel waarde hecht aan gelijkheid kan
ervoor kiezen om meer herverdelingsmechanismen in te voeren via de staat,
zoals progressieve belastingen en uitgebreide sociale zekerheidssystemen.
Beleid
Beleid kan worden beschreven als een min of meer gestructureerde set van middelen en
hulpbronnen die worden gebruikt om specifieke maatschappelijke ontwikkelingen te beïnvloeden en
problemen op een gewenste of geplande manier op te lossen.
Politieke besluitvorming richt zich enerzijds op het formuleren van beleid om specifieke, maar
onderling verbonden doelen te bereiken. Dit beleid weerspiegelt politieke consensus en balanceert
verschillende waarden tegen elkaar af. Anderzijds richt politieke besluitvorming zich op het selecteren
van middelen en instrumenten, het formuleren van maatregelen en het benutten van financiële en
andere middelen om deze doelen te bereiken. Besluitvorming kan complex zijn, met meerdere
actoren en belangen betrokken bij het proces. Beleidsprogramma’s worden ontwikkeld en
geïmplementeerd door een reeks van besluitvormers, vaak verspreid over verschillende
overheidsorganisaties en met betrokkenheid van belanghebbende uit de samenleving. Deze
beleidsvorming kan opzettelijk zijn van de politiek, maar kan ook voortkomen uit complexe interacties
tussen belanghebbenden. Beleid is nauw verbonden met specifieke beleidsprocessen, die worden
gekenmerkt door verschillende fasen zoals beleidsontwikkeling, besluitvorming, implementatie en
evaluatie.
, De beleidscyclus:
- Agendavorming
o De identificatie en selectie van die problemen, te midden van vele anderen, die de
serieuze aandacht van overheidsfunctionarissen moeten krijgen; waarbij wordt
overwogen dat actie nodig is.
- Beleidsontwikkeling
o Ontwikkeling van een voorgestelde koers van actie voor het omgaan met een publiek
probleem; waarbij wordt overwogen welke alternatieve acties/opties mogelijk zijn;
het beoordelen van mogelijke effecten van de opties.
- Beleidsbesluitvorming
o Beslissing door de politiek over de mogelijke koersen van actie die zijn voorgesteld
door het accepteren van het meest geschikte voorstel zodat het relevant wordt.
- Beleidsimplementatie
o Toepassing van het beleid door een of meer overheidsorganisaties, waarbij de
maatregelen en instrumenten worden toegepast die zijn vastgesteld om het
probleem aan te pakken.
- Beleidsevaluatie
o Om te bepalen of de inspanningen die door de overheid zijn geleverd om het
probleem aan te pakken effectief waren, en waarom wel of waarom niet (werkt het
beleid?).
Bestuur
De ontwikkeling en uitvoering van een specifiek beleidsprogramma kan alleen succesvol zijn als de
overheid in staat is om relevante middelen te mobiliseren op zo’n manier dat de vastgestelde
beleidsdoelen en geselecteerde acties kunnen worden bereikt. Een beleidsprogramma kan worden
gezien als een specifieke gestructureerde manier waarop de overheid probeert in te grijpen in de
samenleving. Deze interventie kan worden beschouwd als een stuurhandeling, waarbij de overheid
probeert specifieke maatschappelijke uitdagingen op een gewenste manier te beïnvloeden. De
interventiecapaciteit is gebaseerd op het vermogen van de overheid om problemen op te lossen, wat
afhankelijk is van het vermogen om relevante middelen te mobiliseren en te combineren om politieke
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller StudyWithBo. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.30. You're not tied to anything after your purchase.
