§1 Evenwicht en zintuigcellen
Bouw en werking evenwichtszintuig
De evenwichtszintuigen bestaan elk uit een vestibulum en drie halfcirkelvormige kanalen.
Kalksteentjes in het vestibulum liggen op zintuigharen met ciliën. Hiermee neem je rechtlijnige
versnellingen waar. De cupulae in de halfcirkelvormige kanalen nemen draaibewegingen waar
doordat de viskeuze endolymfe in de kanalen trager beweegt dan de kanalen zelf. Hierdoor bewegen
de cupulae in de endolymfe.
Zintuigcellen en hun adequate prikkels
Zintuigcellen zijn gespecialiseerde cellen waarmee je informatie verzamelt. Zij reageren op een
specifieke prikkel, de adequate prikkel, en dan met name op verandering in de prikkelsterkte.
Mechanoreceptoren zijn gevoelig voor mechanische prikkels, het buigen van de ciliën.
Tastzintuigen reageren op verschillen in druk of rek.
Thermoreceptoren reageren op temperatuurveranderingen.
Chemoreceptoren zijn gevoelig voor bepaalde stoffen.
Fotoreceptoren reageren op licht.
In de zintuigcellen verandert de membraanpotentiaal door een adequate prikkel boven de
prikkeldrempel. Dat start een reactie die leidt tot de afgifte van een transmitterstof.
Bij chemo- en fotoreceptoren leidt de prikkel tot een signaalcascade (een serie veranderingen). G-
eiwitten spelen hierbij een belangrijke rol. Een second-messenger-molecuul bindt aan een
doelwitmolecuul op een ionpoort, die daardoor open of dicht gaat. Bij mechanoreceptoren gebeurt
dit onder invloed van vormverandering van het celmembraan. Bij thermoreceptoren is de oorzaak
een warmtegevoelig eiwit. Pijnreceptoren zijn geen zintuigcellen, maar zenuwceluiteinden van een
pijnzenuw die reageren op schadelijke prikkels.
Langdurige en herhaalde prikkels
De zintuigen, pijnzintuigen uitgezonderd, kunnen op langdurige prikkels reageren door adaptatie of
gewenning, wat de prikkeldrempel verhoogt. De hersenen kunnen sommige steeds herhaalde of
ongewenste prikkels wegfilteren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dagmarvtk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.