Dit is een samenvatting van het vak Doelgericht Werken en Evalueren uit de Verkorte Educatieve Bachelor Secundair Onderwijs aan de Arteveldehogeschool.
Dit is een samenvatting van het volledige werkboek samen met de slides en kan gebruikt worden op een open boek examen.
Hoofdstuk 1: didactiek als studie
Didactiek = wetenschap van systematische en intentionele hulp van leerkrachten aan leerlingen bij het
initiëren en begeleiden van onderwijsleerprocessen.
- Wetenschap: Maakt gebruik van wetenschappelijke methoden en technieken
- Systematische en intentionele hulp: zorgvuldig plannen, uitvoeren, analyseren en bijsturen
- Initiëren en begeleiden: om dit te doen moet er nagedacht worden over alle componenten van de
onderwijsleerprocessen.
Didactiek ging van: overdragen dezelfde leerinhouden naar opvatten als hulp aan het individu dat zichzelf
vormt.
Algemene didactiek: Wetenschappelijke studie in het algemeen, zonder specificatie
Vakdidactiek: Wetenschappelijke studie van didactisch proces voor 1 bepaald vak
Komen samen tot vakdidactiek. Vakdidactische kennis wordt gevoed wanneer
je werkt aan je vakkennis, wanneer je didactische skills opdoet en wanneer je
ervaring opdoet in de praktijk.
Model van didactische analyse
- Doelstellingen: bepaalde leerdoelen die voorop staan. Er zijn veel verschillende soorten
doelstellingen, elk met specifiek karakter en kenmerken.
- Didactische beginsituatie: leerlingen, de klas, de leerkracht, de school, situationele elementen
- Leerprocessen: bestaat uit verschillende componenten
- Leerstof of leerinhoud
- Werkvormen
, - Groeperingsvormen
- Media
- Evaluatie: didactisch handelen optimaliseren
Belang van de lesfiche: leerkracht staat systematisch stil bij alle componenten en brengt ze in verband
met elkaar. Een instrument om systematisch na te denken over de te realiseren onderwijsleerprocessen.
Hoofdstuk 2: Visie op mijn vak
Onderwijsbekwaamheid: op basis van je vooropleiding, kan je recht verwerven om les te geven in 1 of
meerdere vakken.
- Vereiste bekwaamheid: voor vakken waarvoor je vakkennis hebt verworven via basisdiploma
- Voldoende geacht bekwaamheid: school en jijzelf vinden dat je inhoudelijk sterk genoeg bent in
het vak
- Ander bekwaamheidsbewijs: niet aan de voorwaarden voldoet om les te geven.
School moet altijd voorrang geven aan vereist of voldoende geachte bekwaamheid.
Algemene evoluties binnen onderwijs:
- Vroeger lag de nadruk vooral op kennisverwerving, nu op het proces van de kennisververwerving.
- Naast het verwerven van inzicht in de leerstof zijn ook de transfereerbaarheid en zelfredzaamheid
belangrijk geworden.
- ICT ( concrete programma en toepassingen) en informatica (wetenschap van ICT en ontwerpen
van ICT) wordt steeds meer doorheen de verschillende vakken gegeven. Belangrijk is het
inzichtelijke gebruiken van ICT.
Leerplan: Omschrijft de doelen of competenties die de leerlingen voor een bepaald vak moeten halen.
(ook belangrijke info over beginsituatie van leerlingen)
Competentie: een geïntegreerd geheel van kennis, vaardigheden en attitudes
Nieuwe leerplannen: 2019, brede eerste graad, finaliteiten
Hoofdstuk 3: Didactische beginsituatie
Didactische beginsituatie: Het geheel van persoonlijke, sociale en situationele gegevens die in verband
met te realiseren doelstellingen van invloed kunnen zijn op het verloop en de resultaten van
onderwijsleerprocessen.
Didactische beginsituatie wordt bepaald door:
- De leerling
- De klasgroep
- De leerkracht
- De school
- Situationele gegevens
, 1. Beginsituatie van de leerling
Individuele kenmerken:
- Niveau van de leerling
Voor sommige leerlingen zo concreet mogelijk info aanbrengen en terugkoppelen naar realiteit,
voor anderen abstract en talige info
Zone van Naaste ontwikkeling:
Comfortzone = wat de lerende individueel kan
Paniekzone = wanneer je teveel verwacht van de lerende, te grote stappen
Leer zone/ naaste ontwikkelingszone: tussen comfortzone en paniekzone, wordt aangesproken
in een omgeving die stimulerend en uitdagend is en waarin wordt verwacht dat de lerende met
een beetje hulp toch zelf een probleem kan oplossen.
Binnen naaste ontwikkelingszone werken wordt ook wel Scaffolding genoemd. Telkens een stap
verder kunnen dan ze alleen zouden kunnen, met net voldoende hulp.
- Motivatie, interesse en relevantie
Leerlingen leren enkel goed als ze willen leren. Ze leren beter als het aansluit bij een behoefte die
bij de leerling leeft.
- Taal
Rijk en ruim taalaanbod is essentieel om niet we woorden te verwerven.
Schooltaal moet verschillen van omgangstaal. Dient om voor te bereiden op situaties die een
beroep doen op talige vaardigheden die je niet in het dagelijkse leven leert.
Schooltaal en thuistaal hebben andere rol te vervullen.
Vaktaalwoorden zullen hier ook belangrijk zijn.
2. Beginsituatie van de klasgroep
- Groepsdynamiek
Een klas is niet enkel de optelsom van individuen, maar vooral een totaliteit. (zijn leerlingen op
elkaar afgesteld? Dominerende jongeren? Jongeren buiten de groep?)
Belangrijke factoren:
- De grootte van de klas
- Klasklimaat
- Hoe is de relatie met de leerkracht
- Voorkennis (inhoudsgebonden)
Hoe inspelen op voorkennis?
- Vertrekken vanuit concreet voorbeeld
- link naar dagelijkse ervaringen
- Les starten met herkenbaar probleem
- Korte herhaling
- Testen wat leerlingen al weten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HellebuyckJasper. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.85. You're not tied to anything after your purchase.
