NEDERLANDS IN CONTACT
SAMENVATTING
TOEGEPASTE TAALKUNDE - VUB
, 1. INLEIDING
Nederlands in contact?
= Contact tussen (sprekers van) talen
- In de Lage Landen:
o Taalstrijd in Vlaanderen en Brussel
o Taalzuivering in Vlaanderen
o …
- En in de wereld:
o Suriname, de Antillen
o Zuid-Afrika en het Afrikaans; Congo
o Noord-Amerika
o …
- Talige gevolgen:
o Leenwoorden, ontlening en de invloed van het Engels
o Etnische accenten in het Nederlands
+ Contact tussen (sprekers van) variëteiten
- Variëteiten in contact: dialectverlies en tussentaal
1
, 2. TAALSTRIJD IN VLAANDEREN EN BRUSSEL
Taalcontact = taalconflict
(Lezen: Hs. 12 ‘Het verhaal van het Nederlands’ – zie Canvas)
“Most contact between ethnic groups (…) exhibits varying degrees of the tension,
resentment, and di-erences of opinion that are characteristic of every competitive
social structure.
Under certain conditions, such generally accepted competitive tensions can
degenerate into intense conflicts, in the worst case ending in violence. (…) The
possibility of conflict erupting is, however, always present (…).”
- Neldes Gesetz
ð Elke situatie van taalcontact draagt het potentieel van taalconflict in zich
ð Maar, niet enkel negatief:
Ook egalitaire structuren kunnen ontstaan uit spanningen
= oplossingen die tot betere verdeling van taalrechten zorgen
ð Nederlands onder vuur? Een bedreigde taal?
“La Belgique sera Latine ou elle ne sera pas” /
“België zal Franstalig zijn, of het zal niet zijn”
- Charles Rogier, 1830
ð Discursieve beweging om beeld te schetsen van een heel Nederlands-vijandig
België
ð Geen warm hart tegenover Nederlands
ð Frans is altijd belangrijke cultuurtaal geweest in Vlaanderen (althans:
grondgebied dat we vandaag kennen als Vlaanderen)
= Altijd sterke Romaanse aanwezigheid geweest
Taalpolitiek
A. FRANS BEWIND – 1795-1814
= De Noordelijke Nederlanden komen onder Frans bewind
(Op dat moment = N: Republiek der Nederlanden, Z: onder Spaans bewind)
o Beleid
“Un peuple, une langue”
= Groep mensen tot een eenheid smeden door een gedeelde taal
2
, è Idee: “Wie wij zijn, wordt bepaald door de taal die we spreken” (Idee
heeft ook diepe wortels in de taal die wij vandaag spreken)
= Sterk Frans revolutionair idee; was voordien nog niet echt van
toepassing
+ “Mieux instruire que traduire”
= Frans moet van kleins af aan worden gedoceerd
o Praktijk
= Beleid niet altijd even goed in gang in de praktijk
= Vooral een bestuur ‘op papier’
è Bv. Onderwijs: in de praktijk niet alle onderwijs in het Frans
Reden:
§ Te weinig leerkrachten die het Frans beheersen om het te kunnen
doceren
§ Nog geen professionalisering in het beroep van onderwijzer
(Gewone burgers - zoals boeren - waren de onderwijzers)
§ Kinderen gingen vooral in de zomer naar ‘school’ – Rest van het jaar
werkten ze op het land
B. VERENIGD KONINKRIJK DER NEDERLANDEN – 1815-1830
“Dit land moet een ééngemaakt nieuw land worden!”
= Soort familiereünie – Herstel van einde 16de eeuw (splitsing Z + N NL)
= Onder Willem I van Oranje:
o Ideologie
“Réunion intime et complète” – “Eén volk, één taal”
= Wilde Nederlands gebruiken als instrument om nieuwe natie van
Verenigd Koninkrijk tot een eenheid te vormen
= Via het Nederlands wil hij de eenheid van Lage Landen een feit maken
o Beleid – 1819-1823
= Willem I gaat veel trager te werk dan de Fransen
= Beleid focust op vernederlandsing administratie en gerecht Lage Landen
è 1819: Eerste grote taalbesluiten;
gaan in vanaf 1823:
§ Vanaf dan wordt het Nederlandse taalbeleid goed opgevolgd
§ Voordien was alle administratie en gerecht nog Frans
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maylilademacher. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.28. You're not tied to anything after your purchase.