Samenvatting Ontwikkeling ( Hoofdstuk 1 ) Buitenland 2 Havo/vwo

§ 1.2 Er zijn 2 manieren om de welvaart van een land te meten:

1. De meest gebruikte maat is het Bruto Nationaal Product (bnp/hoofd). Dat is alles wat in
een jaar in een land verdiend wordt gedeeld door het aantal inwoners. Om een vergelijking
tussen landen te maken word het bnp uitgedrukt in euro’s of in dollars. In Nederland is het
Bnp/hoofd ongeveer 25000 euro en in Ivoorkust ongeveer 1100 euro. In werkelijkheid zijn
de verschillen kleiner. Daar zijn 2 redenen voor:

 De koopkracht verschilt. Koopkracht is hoeveel je in een land voor een dollar kan
krijgen.
 In Nederland werkt bijna in iedereen in de Formele Sector. Dat is als je alles wat je
verdiend opgeeft bij de belasting en het dan dus meetelt met het bnp. Maar in arme landen
werken veel meer mensen in de Informele Sector. Dat is dat je bijvoorbeeld boer bent of
schoenpoetser en je het verdiende geld niet opgeeft bij de belasting en het dus niet meetelt
met het bnp. Hier door zijn de verschillen in bnp dus eigenlijk kleiner.


Formele sector Informele sector


Legaal/officieel Illegaal/ niet officieel


Belasting betalen Geen belasting betalen


Wit werk Zwart werk


2. Je kan ook welvaart meten door te kijken naar de beroepsbevolking. De beroeps
bevolking bestaat uit alle mensen die tegen betaling werken, plus de werklozen.

Het werk dat mensen doen, wordt verdeeld in drie sectoren:


landbouw
primair mijnbouw
visserij


industrie
secundai ambacht
r
bouw


tertiair dienstensector

, Je kunt de wereld indelen in drie groepen landen:

 Centrumlanden. Dit zijn de meest ontwikkelde landen, zoals Singapore, de
Verenigde Staten en Nederland. Zij hebben een hoge productiviteit. Dat wil zeggen dat de
waarde van de productie per persoon hoog is. Dat komt vooral door het gebruik van
machines en moderne apparatuur.
 Semiperiferie. Dit zijn landen die al een eind op weg zijn in het ontwikkeling, zoals
Zuid-Korea, Brazilië en China. Dit zijn de groeiers. De landbouw wordt steeds minder
belangrijk, de industrie is meestal goed ontwikkeld en de dienstensector neemt snel in
betekenis toe.
 Periferie. Deze wordt gevormd door een grote groep landen waar de landbouw de
belangrijkste bron van inkomsten is. Zij hebben een laag inkomen en spelen maar een kleine
rol in de wereldhandel. De meeste mensen in deze landen hebben minder dan twee dollar
per dag te besteden. Er liggen veel van deze arme landen in Afrika ten zuiden van de Sahara.
Ontwikkelingslanden zijn de arme landen.

________________________________________________________________

§1.3 Met welzijn bedoelen we de levensomstandigheden van de mensen. We noemen het
ook wel de maatschappelijke welvaart. Welzijn meet je door te kijken naar:

1. De levensverwachting. Dan kijk je
naar hoe oud mensen gemiddeld
worden. In Nederland ligt die rond de 80
jaar, maar in Mali worden de mensen
gemiddeld maar 45 jaar. De hoogte van
de levensverwachting hangt af van de
hygiëne, de gezondsheidszorg en de
voedselsituatie in een land. Waar deze
situatie slecht is sterven veel kinderen.
Daardoor daalt de levensverwachting
sterk.

2. De koopkracht. (Zie vorige paragraaf.)

3. De alfabetiseringsgraad. Hieraan kun je zien hoeveel mensen kunnen lezen en
schrijven. In veel arme landen zijn de mensen anaflabeet. Dat komt doordat in die
landen:

 De kinderen al vroeg mee moeten werken, omdat hun ouders te weinig verdienen;
 Er te weinig onderwijsvoorzieningen zijn. Er zijn te weinig leraren en te weinig
scholen, vooral op het platteland.

De ze factoren vormen samen de VN-welzijnsindex. Hiermee meet je hoe het welzijn in een
land ervoor staat.