Summary
Samenvatting bestuursrecht
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van het boek bestuursrecht
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
Nadjasiebers
Reviews received
Content preview
Samenvatting bestuursrecht2. De basisbeginselen en kenmerken van het bestuursrecht……………………………………….…. 2
3. De Algemene wet bestuursrecht: structuur en kenmerken………………………………………… 10
4. Besluiten in de zin van de Algemene wet bestuursrecht…………………………………………….. 11
5. De bestuursrechtelijke normering van besluiten………………………………………………………… 15
6. Overheid en privaatrecht…………………………………………………………………………………………… 19
7. Handhaving van het bestuursrecht…………………………………………………………………………….. 21
8. Bestuursrechtelijke voorprocedures…………………………………………………………………………… 25
9. Rechtsbescherming tegen de overheid: de rechter…………………………………………………….. 25
1
,2. De basisbeginselen en kenmerken van het bestuursrecht
Bestuursorgaan Het is een orgaan van de overheid, belast met de behartiging van
algemene belangen (Artikel 1:1 Awb)
Belanghebbende Dit is een persoon of entiteit wiens belang rechtstreeks bij de
uitoefening van een bestuursbevoegdheid is betrokken (Artikel 1:2 Awb)
Bestuursbevoegdheden zijn in de wet vaak zo geformuleerd dat het bestuur nog ruimte
heeft om in te spelen op specifieke omstandigheden die zich voordoen in een bepaalde
rechtsverhouding. Het bestuur kan dan bijvoorbeeld zelf bepalen of het gelet op de concrete
omstandigheden van het geval wenselijk is dat het de in de wet toegekende bevoegdheid
gebruikt en hoe het in het concrete geval invulling geeft aan die bevoegdheid.
Bestuurlijke vrijheid De wetgever geeft het bestuursorgaan ruimte.
Besluit De uitoefening van een bestuursbevoegdheid (VB: toekenning van een
bijstandsuitkering en de verlening van een omgevingsvergunning voor het bouwen van een
bouwwerk). Volgens de Awb is het een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan,
inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling. Het kan allen worden genomen door
bestuursorganen.
Bouwstenen bestuursrechtelijke rechtsverhouding:
- Een bestuursorgaan
- Een bestuursbevoegdheid bevoegdheidsuitoefening besluit
- Een of meer belanghebbenden
Openbaar lichaam De bestuursorganen die zijn verenigd in een groter verband.
Een publiekrechtelijke rechtshandeling is gebaseerd op openbaar gezag.
Een bestuursorgaan is geen rechtspersoon in de zin van het Burgerlijk Wetboek.
Het openbaar lichaam waar een bestuursorgaan deel van uit kan maken, is dat echter wel.
Bestuursorganen en de behartiging van publieke belangen
Bestuursorganen zijn belast met de behartiging van publieke belangen. Welke belangen dit
zijn wordt bepaald door de wetgever. De behartiging van publieke belangen door een
bestuursorgaan vindt in de regel plaats op basis van door de wetgever toegekende
bestuursbevoegdheden.
Ongeschreven publieke taak In een uitzonderlijk geval kan er sprake zijn van een
bestuursbevoegdheid zonder dat daarvoor een grondslag is te vinden in een
bestuursrechtelijke wet.
Belangrijkste bestuursorganen op rijksniveau:
- De regering
- De ministerraad
- De ministers
- De staatssecretarissen
De ministers staan in de regel aan het hoofd van een ministerie (departement).
Belangrijkste bestuursorganen op provinciaal niveau:
2
, - De provinciale staten
- De gedeputeerde staten
- De commissaris van de Koning
Belangrijkste bestuursorganen op gemeentelijk niveau:
- De gemeenteraad
- Het college van burgemeester en wethouders
- De burgemeester
Waterschappen kennen bestuursorganen in de gedaante van een algemeen bestuur, een
dagelijks bestuur en een voorzitter.
Taken burgemeester:
- Het toezien op een goede samenwerking van de gemeente met andere gemeenten
en andere overheden.
Aan openbare lichamen wordt een rechtspersoonlijkheid verleend die is ingesteld krachtens
publiekrecht. Het is in het leven geroepen bij wet in formele zin. Artikel 2:1 lid 1 BW kent
rechtspersoonlijkheid toe aan de Staat, de provincies, de gemeenten, de waterschappen,
alsmede aan alle lichamen waaraan krachtens de Grondwet verordenende bevoegdheid is
verleend.
Voor zover op basis van de wet in verband met overheidstaken ‘lichamen’ zijn ingesteld die
niet krachtens de Grondwet over verordenende bevoegdheid beschikken, komt aan deze
lichamen op grond van artikel 2:1 lid 2 BW slechts rechtspersoonlijkheid toe indien dit uit het
bij of krachtens die wet bepaalde volgt. Sui generis.
De vermogensrechtelijke gevolgen van bestuurshandelingen worden aan het lichaam (de
rechtspersoon) toegerekend en dus niet aan de bestuursorganen (Artikel 1:1 lid 4 Awb)
Bestuursorganen vervullen geen (zelfstandige) vermogensrechtelijke functies.
Indien er een koopovereenkomst wordt gesloten tussen een gemeente en een burger geldt
het volgende:
- Bij de overeenkomst is de gemeente als rechtspersoon partij.
- Het college van burgemeesters en wethouders besluit tot het sluiten van de
overeenkomst.
- De burgemeester vertegenwoordigt de gemeente bij het sluiten van de
overeenkomst.
Openbare lichamen oefenen geen bestuursbevoegdheden uit, dit doen de organen!
A-organen:
Een a-orgaan is volgens de definitie in de Awb een orgaan van een rechtspersoon die
krachtens publiekrecht is ingesteld. Er zijn a-organen die niet over bestuursbevoegdheden
beschikken (zoals de gemeentelijke commissie die het plaatselijk museum bestuurt). In
3
, beginsel is de Awb van toepassing. De Awb kent een ruim bestuursorgaanbegrip voor de a-
organen.
B-organen:
B-organen zijn alleen bestuursorgaan voor zover zij ‘openbaar gezag’ uitoefenen. Als een b-
orgaan geen bestuursbevoegdheid uitoefent is niet (langer) aan te merken als
bestuursorgaan. Een b-orgaan is dan ook per definitie een orgaan dat niet kan worden
aangemerkt als een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld.
De Awb is alleen van toepassing als het orgaan openbaar gezag uitoefent. Als een stichting
bestuursbevoegdheid uitoefent, is er materieel gezien zeker sprake van een bestuursorgaan.
Op grond van het formele criterium uit artikel 1:1 lid 1 onder a, Awb zou de stichting echter
niet als bestuursorgaan kunnen worden aangemerkt. Het is namelijk geen orgaan van een
rechtspersoon ingesteld krachtens publiekrecht.
Zelfstandige bestuursorganen
Het betreft een bestuursorgaan van de centrale overheid dat bij de wet, krachtens de wet bij
algemene maatregel van bestuur of krachtens de wet bij ministeriële regeling met openbaar
gezag is bekleed, en dat niet hiërarchisch ondergeschikt is aan een minister.
De zelfstandige bestuursorganen die a-orgaan zijn vallen globaal uiteen in twee
hoofdgroepen:
- Het kan gaan om (een orgaan) van een specifieke rechtspersoon ingesteld krachtens
publiekrecht. (Zoals de directie van het CBR)
- Het kan ook gaan om een orgaan dat niet behoort tot ene specifieke rechtspersoon
ingesteld krachtens publiekrecht maar dat valt aan te merken als een orgaan van de
Staat. (Zoals de kiesraad)
Gedeconcentreerd bestuursorgaan
Hiervan is sprake as een orgaan van de centrale overheid wordt bezet door een ambtenaar
van een ministerie terwijl het orgaan beschikt over een bestuursbevoegdheid. Het komt
erop neer dat een ambtenaar van een ministerie bestuursbevoegdheid is toegekend.
Belanghebbende
Artikel 1:2 Awb Een belanghebbende is een persoon wiens belang rechtstreeks bij ene
besluit is betrokken.
De wederpartij van een bestuursorgaan is vaak een belanghebbende. Een belanghebbende is
een persoon wiens belang rechtstreeks bij ene besluit is betrokken.
- Rechtsbeschermingsfase Het bakent het belanghebbendebegrip de kring van
bezwaar- en beroepsgerechtigden af. Alleen degene die belanghebbende is, kan
bezwaar en beroep instellen tegen een besluit van een bestuursorgaan.
- Besluitvormingsfase Alleen een belanghebbende kan een aanvraag tot het nemen
van een besluit indienen bij een bestuursorgaan. Verder moet een belanghebbende
soms gehoord worden bij de voorbereiding van een besluit.
Om mee nauwkeurig vast te kunnen stellen wanneer een belang van een persoon
rechtstreeks door een besluit geraakt wordt hebben de bestuursrechter en de wetgever
cumulatieve deelcriteria ontwikkeld. Alleen als aan deze criteria wordt voldaan, is er sprake
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Nadjasiebers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.36. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
49497 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now