8 Zenuwweefsel
Inleiding
Meer dan 100 miljard zenuwcellen/neuronen
o Elke neuron: minstens 1000 functionele connecties met andere neuronen
Uitgebreid communicatienetwerk: serieschakeling van neuronen
Snelle uitwisseling van informatie over grote afstanden
Indeling zenuwstelsel
o Centrale zenuwstelsel
Hersenen en ruggenmerg
Neuronen
Lange uitlopers
Ondersteund door gliacellen
o Korte uitlopers
o Ondersteuning, bescherming en isolatie neuronen
o Geheel van gliacellen = neuroglia
Dicht opeengeplakt complex van zenuw- en gliaceluitlopers = neuropileem/
zenuwvilt van het CZS
o Perifere zenuwstelsel
Alle zenuwen: bundels van lange zenuwuitlopers met ondersteunende cellen
Ganglia: kleine centra van zenuwcellen
Bindweefsel: omgeeft zenuwen en ganglia extern
Bescherming en voeding
Elektrisch potentiaalverschil van neuronen tussen binnen- en buitenzijde celmembraan
o Net als alle lichaamscellen
o Reageren op prikkels/veranderingen in hun omgeving wisseling potentiaalverschil
Enkel prikkelbare cellen: neuronen, spiercellen, sommige kliercellen
Kan beperkt blijven tot plaats op celmembraan van ontvangst prikkel
Kan langs membraan uitbreiden over hele neuron = zenuwimpuls
Informatie wordt doorgegeven aan andere neuronen/spieren/klieren
2 belangrijke hoofdtaken door informatie te creëren, analyseren, identificeren en integreren
o Waarneming en regulering interne condities
Vb. bloeddruk, O2- en CO2-concentraties, glucose- en hormoonspiegels
o Regulatie van gedragspatronen
T.a.v. voeding, voortplanting, zelfverdediging, …
Ontwikkeling
Uit ectoderm
o Chorda dorsalis: differentiatie extoderm neurale plaat
o Verdikking randen neurale groeve
o Verdere uitgroeiing en versmelting tot neurale buis
Hieruit: hele CZS, neuronen, gliacellen, ependymcellen, epitheelcellen plexus choroideus
Ectoderm aan weerszijden neurale plaat: mee ingestulpt naar binnen
o Sluiting neurale groeve tot neurale buis
o Cellen: neurale lijst naast neurale buis verdere ontwikkeling:
Sensibele neuronen van spinale ganglia
Cellen van pia mater en arachnoidea
Postganglionaire neuronen van ortho- en parasympatische ganglia
Schwann-cellen
Mantelcellen van perifere ganglia
1
, Chromaffiene cellen van bijniermerg
Melanocyten in huid
2
, Neuronen/zenuwcellen
In volwassen toestand: delen niet meer
Communicatie binnen zenuwstelsel en met andere weefsels
o Opname, overbrenging en verwerking van prikkels
Rol neurotransmitters en andere informatiemoleculen
Uit 3 onderdelen
o Cellichaam/perikaryon
Kern in centrum
Stofwisselingscentrum van de cel
Gevoelig voor prikkels
o Dendrieten
Sterk vertakte uitlopers
Vangen stimuli op en geleiden hen naar cellichaam
o Axon
Enkele, lange uitloper
Leidt impulsen naar andere cellen
Neuronen / spiercellen / kliercellen
Distale uiteinde: vertakt = telodendron/eindboompje
Collaterale takken eindigen met verbreding = eindknopje/bouton
o Overdracht van impuls naar andere cellen
via specifieke contactplaatsen = synapsen
Indeling naar vorm en grootte
o Multipolaire neuronen
Meer dan 2 uitlopers: 1 axon en verscheidene dendrieten
Meest voorkomend
o Bipolaire neuronen
1 axon en 1 dendriet
Vb. in gehoororgaan en netvlies
o Pseudo-unipolaire neuronen
1 uitloper dat splitst in axon en dendriet directe impulsgeleding dendriet – axon
Vb. bij spinale en craniale ganglia
o Anaxonische neuronen
Veel dendrieten en geen axon
Generen geen actiepotentialen; regelen elektrische verandering in naburige
neuronen
Indeling naar functie
o Motorische/efferente neuronen = motorneuronen
Geven signalen naar effectoren (spiervezels, klieren)
o Sensorische/sensibele/afferente neuronen
Ontvangen prikkels uit omgeving of lichaam
o Schakelneuronen/interneuronen
Verbinding neuronen onderling binnen 1 kerngebied
o Projectieneuronen
Verbinding kerngebieden onderling
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller revakivub. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.