GERECHTELIJK RECHT &
DESKUNDIGENONDERZOEK
(DEEL GERECHTELIJK RECHT)
2E BACHELOR VASTGOED
CHARLOTTE VAN PAEMEL
, DEEL 1: INLEIDENDE BEGRIPPEN
BEGRIPPEN RECHTSSTAAT EN RECHTSREGELS
Rechtsstaat: hierin wordt het leven van (rechts-)personen en de overheid in een bepaalde
maatschappij geordend o.b.v. wetgeving / reglementen die tot stand komen door het handelen van
de wetgevende en uitvoerende macht (à objectieve doelstellingen).
Rechtsregels: deze gaan uit van een internationaal, federaal of regionaal gezagsorgaan met als doel
het gedrag van de (rechts-)personen in een bepaalde maatschappij te regelen in een afdwingbaar
systeem.
De wetgeving moet rekening houden met de in de grondwet en in internationale verdragen
vastgestelde rechten van iedere burger. Hier tegenover staat wel de plicht om zich aan de wetten te
houden.
Het bestaan van de wetgeving en de bepalingen is het objectief recht. De concrete individuele
toepassing hiervan is dan het subjectief recht.
ONDERSCHEID TUSSEN PUBLIEK RECHT EN PRIVAAT RECHT
Publiek recht
= alle rechtsregels die betrekking hebben op de relatie tussen de overheud en burgers + alle
rechtsregels die de overheid organiseren (uitoefening staatsgezag).
HET GRONDWETTELIJK RECHT EN ADMINISTRATIEF RECHT
A. GRONDWETTELIJK RECHT (STAATSRECHT)
= regelt de inrichting van de staat (‘basisregels’) (inc. wie is bevoegd voor wat) + de
fundamentele rechtsbescherming van de burgers tegenover de staat (basisrechten burgers).
- Art. 10 en Art. 11: niet-discriminatiewet (iedere Belg gelijk voor de wet).
- Art. 13: altijd toegang hebben tot de rechtbank.
Je kan enkel iemand strafrechtelijk vervolgen als er op dat moment van de fout er een wet
voor bestond. Alles wat onder GW komt mag er niet strijdig mee zijn.
à Het Grondwettelijk Hof kijkt toe op de naleving ervan door de wetgever. Deze kan wetten,
decreten en ordonnanties schorsen (mogen tijdelijk niet meer toegepast worden) of
vernietigen (mogen definitief niet meer toegepast worden).
, B. ADMINISTRATIEF RECHT (BESTUURSRECHT)
= regelt de organisatie en de structuren van de uitvoerende macht (de openbare diensten en
de organisatie).
à Raad van State (RvS) is veraantwoorelijk voor AR, bestaat uit 2 afdelingen:
- Afdeling wetgeving: geeft advies over ontwerpen van wetten, decreten…
- Afdeling administratie: overheidsbeslissingen die strijdig zijn met o.a. het administratief
recht, dan kunnen ze hier aangevochten worden.
RvS kan dus administratieve rechtshandelingen van een administratieve overheid vernietigen
wanneer er sprake is van rechtstreekse schending van de grondwet of wet, overschrijding
van bevoegdheden, niet-naleving van essentiële vormvereisten en/of machtsafwending.
Bij vernietiging stelt de RvS geen nieuwe beslissing in de plaats, maar moet een nieuwe
beslissing genomen worden door de bevoegde overheid.
Ondersteuning geven aan RvS door nieuwe rechtscolleges te creëren:
- Raad voor Vreemdelingenbetwistingen
- Raad voor Vergunningsbetwistingen
STRAFRECHT EN STRAFPROCESRECHT
C. STRAFRECHT
= alle wetten die zeggen dat je iets niet mag doen (misdrijf). Indien je het wel doet à straf.
Bepaalt welke handelingen strafbaar zijn en welke straffen toegepast worden.
Een burger kan enkel vervolgd worden voor misdrijven (= een door wet strafbare handeling
of verzuim) die uitdrukkelijk bij wet zijn vastgelegd en gestraft met de door de wet bepaalde
straffen.
De overheid treedt op via het openbaar ministerie. Deze zal onderzoek voeren en een dader
laten vervolgen. De strafrechtbank zal uiteindelijk oorelen indien de verdachte al dan niet
schuldig is. het legaliteitsbeginsel is zeer belangrijk in het strafrecht.
Elk misdrijf vereist een materieel en moreel element à Materieel strafrecht: wat is
strafbaar? Misdrijven ingedeeld in 3 categorieën:
- Overtreding: alle misdrijven die gesanctioneerd worden met een straf van max. 7 dagen
en/of geldboetes van €1 tot €25 (x8) bv. door rood rijden, openbare dronkenschap à
meeste van die kleine straffen zijn nu GAS-boetes.
- Wanbedrijf: alle misdrijven die gesanctioneerd worden met een straf van max. 5 jaar
en/of geldboete van min. €26 (x8) bv. diefstal, vervalsing geschriften, misbruik van
vertrouwen, makelaar zonder ingeschreven zijn in BIV… à taakstaf of werkstraf: dit kan
niet worden opgelegd als je dit niet wil, want anders is dit dwangarbeid.
- Misdaad: dit is een zwaar crimineel feit dat een zeer zware straf oplevert bv. doodslag,
moord, verkrachting… Waarvoor de straf > 5 jaar.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller charlottevanpaemel2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.85. You're not tied to anything after your purchase.