Pathofysiologie IV: gastro endocrino en urogynaecologie (J000499A)
All documents for this subject (24)
Seller
Follow
AnaisLingrong
Reviews received
Content preview
HOOFDSTUK I: GASTRO-ENTEROLOGIE
Ziekten van maag-darmstelsel
1. ALGEMEEN
1.1 FUNCTIES
• Opname van voedingsstoffen en oraal toegediende geneesmiddelen
• Vertering en absorptie van ingenomen stoffen:
1. Absorptie in spijsverteringskanaal Vertering berust op:
- Mechanische afbraak: kauwen, kneden van maag
2. Grote moleculen verwerkt tot kleinere
- Chemische afbraak mbv verteringsenzymen
3. Naar bloedbaan overgebracht
• Uitscheiding van
- afvalstoffen: worden geloosd via galvocht in darmlumen
- onverteerbare resten
1.2 STRUCTUUR
Spijsverteringskanaal = 1 kanaal van mond tot anus met aantal klieren als aanhangsels/annexen:
Microscopische klieren Macroscopische klieren
= Lever, pancreas en speekselklieren
• In wand van spijsverteringskanaal • Op een zekere afstand v kanaal
• Secreteren rechtstreeks in lumen van • Secreteren in spijsverteringskanaal via specifieke
spijsverteringskanaal kanalen
1.3 WEEFSELELEMENTEN
= mucosa, submucosa, spiercellen en zenuwcellen
-> zelfde weefseltypes zijn in de verschillende structuren van het spijsverteringskanaal terug te vinden
1.3.1 MUCOSA
Mucosa = slijmvlies dat het lumen van het spijsverteringskanaal bekleedt
Aften
= kleine pijnlijke grijswitte tot gelige erosies rond mondslijmvliezen
- Beginnend als blaasjes en overgaand in oppervlakkige ulceraties
(open wonden) in mond en op tong, omgeven door een rode rand
- Frequentie: ongeveer 20% van de bevolking
- Oorzaak: onzeker
1
,RISICOFACTOREN HERSTEL: spontaan na 1 à 2 weken, maar vaak recidieven
- trauma
- overgevoeligheid aan bestanddelen in voedsel BEHANDELING: lokale pijnstilling met lidocaïne gel
- hormonale veranderingen
- verminderde weerstand
- slechte mondhygiëne
- stress
1.3.2 SUBMUCOSA
Submucosa bevat:
- losmazig bindweefsel met bloed- en lymfevaten
-> transport van geabsorbeerde stoffen naar bloedbaan
- elastische elementen
-> uitrekking van spijsverteringskanaal mogelijk maken bij voedselpassage
1.3.3 SPIERCELLEN
Gladde spiercellen: 2 lagen Skeletspieren
• Onwillekeurig • Willekeurig
• Spiercontracties - en relaxaties stuwen voedselbrij • Ingang: kauw- en slikspieren
van mond naar anus • Uitgang: uitwendige anale sfincter van
spijsverteringskanaal
1. Binnenste: circulaire laag
2. Buitenste: longitudinale spiervezels
1.3.4 ZENUWCELLEN
Zeer rijke bezenuwing
- vooral intrinsiek: regelt lokale functies
- ook extrinsiek: beinvloedt door autonoom zenuwstelsel, vnl door parasympaticus (minder door orthosympaticus)
FUNCTIES: regulatie
• secretie van verschillende klieren in gastro-intestinaal systeem
• regeling van motoriek door (gladde spiercellen) van spijsverteringskanaal
2
,A. INTRINSIEK ZENUWSTELSEL
= intramuraal of gastro-enterisch zenuwstelsel
• functioneert onafhankelijk van het centrale zenuwstelsel
• bevat sensoriële, motorische en associatieneuronen
-> vormen een doorlopend complex netwerk van de farynx(keelholte) tot de anus
De cellichamen zijn verzameld in plexussen/netwerken:
• submuceuze plexus (plexus van Meissner):
= tussen submucosa en circulaire spierlaag
-> regelt vnl de exocriene en endocriene secreties van de
kliercellen
• myenterische plexus (plexus van Auerbach):
= tussen circulaire en longitudinale spierlaag
-> regelt vnl de motoriek vd spiercellen
Neuronen
Motorisch Sensorieel Associatie
= beïnvloeden spier- en kliercellen in spijsverteringskanaal Gevoelig voor stimuli uit Weinig bekend
1. Cholinerge neuronen: acetylcholine (AC) vrijstellen spijsbuis/slokdarm
-> stimulatie: activatie gladde spiercellen en kliercellen (lumen en wand van
2. NANC(NO) neuronen: niet adrenerg-niet cholinerg (NANC) spijsverteringskanaal):
+ stikstofmonoxide (NO) vrijstellen - samenstelling inhoud:
-> inhibitie: relaxerende invloed op gladde spieren glucose, aminozuren
3. Vrijstelling van andere neurotransmitters - uitrekking spijsbuis
(bv. serotonine, dopamine,..) - tonus...
-> werken in op receptoren bij behandeling allerlei gastro-
intestinale pathologieen
bv. loperamide inwerkend op opioïde receptoren voor de
behandeling van diarree
3
, B. AUTONOOM ZENUWSTELSEL (EXTRINSIEK)
Parasympatisch Orthosympatisch
= Overwegend = Beperkt
1 Activatie mbv limbisch systeem (emoties) 1 Activatie mbv limbisch systeem(emoties):
-> rustige, veilige omgeving -> woede, angst, onrust/stress -> vertraagde vertering
2 Vrijstelling acetylcholine 2 Vrijstelling noradrenaline
3 Stimulatie van parasympatische zenuwen -> door postganglionaire neuronen
- vooral 10de craniale zenuw = nervus vagus 3 Stimulatie van orthosympatische zenuwen
4 Contractie van gladde spiercellen 4 Vele inhiberen vrijstelling van acetylcholine
+ secretie↑ klieren in gastro-intestinaal systeem
2. DE MOND EN SLOKDARM
2.1 KAUWEN
• afwisselende activiteit van de skeletspieren: de kaaksluiters en kaakopeners
• Bewuste (willekeurig) kauwbewegingen maar kunnen ook onbewust (reflectoir) gebeuren (bv. kauwgom)
FUNCTIE: voedsel vermalen met de tanden + vermengen met speeksel
LET OP! kauwen is niet levensnoodzakelijk
MAAR slechte kauwgewoonte leidt tot chronische functionele maag- en darmstoornissen
2.1.1 HET GEBIT
In een tand onderscheidt men 3 regio's:
• kroon: zichtbare gedeelte dat boven het tandvlees uitsteekt
• wortel: zit stevig vast in tandkas (opening kaakbot)
• hals: beperkte verbinding tussen kroon en wortel thv tandvleeslijn
Samenstelling tand:
• vooral dentine/tandbeen
- calciumrijk bindweefsel: geeft tand vorm en stevigheid
• tandholte
- gevuld met tandmerg: bindweefsel, zenuwen en bloedvaten
- rond dentine
• cement: bedekt dentine thv wortel
• glazuur: bedekt dentine thv kroon en hals
- hardste substantie in het lichaam
- bevat > 95% calciumzouten
- Functie: belangrijke rol in de bescherming van de tand tegen:
o slijtage door het kauwen
o zuren die de dentinelaag makkelijk zouden kunnen oplossen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller AnaisLingrong. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.