100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting Biologie hoofdstuk 3 en 4 (genie biologie 4de jaar) $6.83   Add to cart

Summary

Samenvatting Biologie hoofdstuk 3 en 4 (genie biologie 4de jaar)

 7 views  0 purchase
  • Course
  • Institution

In dit document vindt je een samenvatting van hoofdstuk 3 en 4 in het 4de jaar secundair onderwijs uit het boek genie biologie 4de jaar). Hier zijn thema's zoals: invloeden van interacties op soortgenoten en geen soortgenoten, communicatie en gedrag die de overlevingskans beïnvloeden, wat is een e...

[Show more]

Preview 2 out of 12  pages

  • June 8, 2024
  • 12
  • 2023/2024
  • Summary
  • Secondary school
  • 2e graad
  • 4
avatar-seller
Biologie


H3.1
Welke invloeden hebben interacties tussen soortgenoten op hun overlevingskans?

● Hoe beïnvloeden organismen van eenzelfde soort elkaar positief?
→ Paarvorming: interactie die nodig is om zich geslachtelijk voort te planten. Een
gezamenlijke zorg voor de nakomelingen doet de overlevingskans stijgen en heeft als
gevolg dat soorten blijven bestaan.

→ Groepsvorming: voordelig omdat de leden van de groep gemakkelijker voedsel kunnen
bemachtigen of zichzelf beter kunnen beschermen.

→ Samenwerking: samen werken zowel bij dieren als bij planten om de kans op overleving
en voortplanting te verhogen. Dit doen de soortgenoten om concurrenten te verdrijven en
elkaar te steunen.

● Hoe beïnvloeden organismen van eenzelfde soort elkaar negatief?
Hulpbron → alles wat organismen nodig hebben om te overleven en zich voort te planten.
(natuur meestal gelimiteerd) bv. voedselaanbod, aantal slaap en schuilplaatsen of partners
in een gebied.
Hoe meer individuen kunnen overleven en voortplanten, hoe groter de draagkracht van dat
gebied. Overschrijdt → overbevolking → concurrentie (naar andere gebieden of sterven)
Concurrentie → overlevingskansen en kans op voortplanting afnemen.

Aantal organismen in gebied niet constant, dynamisch evenwicht

Aantal individuen van soort stijgt → afstand
verkleint en verhoogt het aantal contacten tussen
individuen. Ziekteverwekkers makkelijker van
ene naar andere individu overgebracht worden,
overlevingskansen dalen. Overbevolking →
ziekte-uitbraken en epidemieën.




H3.2
Welke invloeden hebben interacties tussen organismen van verschillende soorten op hun
overlevingskans?

● Hoe beïnvloeden organismen van een verschillende soort elkaar positief?
→ Mutualisme: interactie tussen verschillende soorten die voor beide partijen voordelig is.
Hierdoor verhoogt de overlevingskans van beide partijen.

, Bv.
- Mieren en bladluizen, bladluizen produceren honingdauw wanneer mieren ze
aanraken met hun antennen, mieren beschermen bladluizen tegen rovers.
- Planten en insecten: nectar (voeding) voor insecten met suikerrijke nectar en planten
worden bestuifd door die insecten (voortplanting)

→ Commensalisme: interactie die voor een van de soorten voordelig is, zonder dat de
andere soort een voordeel of nadeel ondervindt.
Bv.
- Koereigers en kwikstaarten voeden zich met insecten die opspringen uit de vegetatie
als de runderen of paarden grazen.
- Planten zoals klis maken gebruik van zoogdieren om hun zaden te verspreiden. De
zaden of vruchten zijn van weerhakken voorzien en blijven zo kleven aan de vacht.


● Hoe beïnvloeden organismen van een verschillende soort elkaar negatief?
→ Predatie: een soort doodt een andere soort om te eten. Hierbij heeft de aanwezigheid van
een predator (jager) een invloed op de overlevingskans van de prooi, maar de aanwezigheid
van het aantal prooien beïnvloedt de overlevingskans van de predator. Dat kan leiden tot
een afwisseling van hoge en lage aantallen van zowel de prooi als de predator.
Bv.
- Hermelijnen en lemmingen
- Torenvalken en muizen

dierlijk organisme consumeert een plant → herbivorie

→ Parasitisme: langdurige samenlevingsvorm waarbij een organisme leeft ten nadele van
een gastheer. In meeste gevallen sterft de gastheer niet als gevolg. Voordeel voor parasiet
en nadeel voor gastheer.
Bv.
- Vlooien en honden
- Larven Sluipwesp en rups
- Lintworm en mens

Speciale soorten parasitisme:
- Halfparasitisme

→ Amensalisme: ene partner ondervindt van de interactie geen voordeel of nadeel, maar de
andere partner ondervindt wel een nadeel. Als daarbij stoffen worden afgescheiden die de
groei of overleving verhinderen, spreekt men van antibiose.
Bv.
- Onder walnotenbomen groeien heel wat planten slecht, omdat de boom een stof
afscheidt die de groei van andere planten afremt.

→ Interspecifieke competitie of concurrentie: als 2 of meer soorten die in een gebied
eenzelfde hulpbron nodig hebben in competitie gaan. Dat is voor beide negatief. Competitie
kan leiden tot zowel het samenleven als het verdwijnen van een soort.
Bv. Verschillende soorten koraal leven naast elkaar maar hebben competitie voor licht,ruimte

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Geensindira. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $6.83. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

70840 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$6.83
  • (0)
  Add to cart