Summary
Samenvatting Embryologie deel 1 prof Krysko
- Course
- Institution
deel & embryologie uit slides van prof Krysko
[Show more]
Seller
Followpaulinedebbaut
Content preview
Embryologie1. Introductie
1.1. Wat is embryologie?
- Bestudeert:
o Gametogenese
o Ontwikkeling bevruchte eicel tot geboorte
o Teratogenese
- Teratogenen:
o Ontwikkelingsstoornissen veroorzaken
o Bv. door thalidomide, di-ethylstilbestrol
- Bij 3-4% vd pasgeborenen uiteindelijke misvorming
- Kanker → mutaties in genen die ontwikkeling controleren
1.2. Timing id ontwikkeling
- Zwangerschapsduur: vanaf eerste dag vd laatste menstruatie (40w)
- Ontwikkelingsleeftijd: datum van bevruchting als beginpunt (38w)
- 0-2w: bevruchting tot bilaminaire kiemschijf
- Embryonale periode:
o 3-4w: bilaminaire kiemschijf tot primitieve lichaamsvorm
o 3-8w: organogenese
- Foetale periode:
o 9-38w: groei
→ In eerste stadia zijn embryo’s heel gelijkaardig
- Vatbaarheid teratogenese:
o Pre-organogenese (1-2w) → dood
o Embryonische periode (3-8w)→ grote misvormingen
o Foetale periode (9-38w) → functionele defecten, kleine misvormingen
- Soorten teratogenen:
o Pharma, alcohol, nicotine, virussen, RX-stralen, cocaine, hormonen, As, Hg, Cy,
te kort aan foliumzuur → zenuwstelsel verstoord
2. Gametogenese
→ differentiatie van primordiale geslachtscellen tot spermatozoa en rijpe oocyten
Man:
- Primordiale kiemcellen slapend tot pubertijd → differentiëren dan tot spermatogonia en
mitose begint
- Spermatogonia produceren primaire spermatocyten
→ meiose en spermatogenese ondergaan
- Elke spermatocyt deelt en vormt 2 secundaire spermatocyten
→ vormen elk 2 spermatozoën
➔ elke primaire spermatocyt → 4 functionele gameten
Vrouw:
- Differentieren primaire geslachtscellen tot oogonia → ondergaan mitose en daarna
meiose
- in foetale leven als primaire oocyten
- primaire oocyten: in profase 1 blijven tot menstruatie
→ moment menstruatie: meiose hervatten
- vormen secundaire oocyt en poollichaampje
- definitieve oocyt en ander polair lichaam vormen
→ elke primaire oocyt vormt een enkele gameet
, - primordiale geslachtcellen ontstaan 4w na bevruchting
(in extra-embryonaal mesoderm op achterste deel dooierzak)
- migreren naar urogenitale plooi en delen zich 8-9x
- sacrococcygeale teratomen:
o meest voorkomende tumoren bij pasgeborenen
o 4x meer bij vrouw dan man
o Uit PGC
- Verschillen tussen oogenese en spermatogenese:
o Efficiëntie spermatogenese (4 cellen) tov oogenese (1cel)
o Timing meiose 1
o Gelimiteerde stock eicellen
2.1. Oogenese
- Definitieve voorraad oocyten
- Geleidelijk en in fasen (met
rustperiode)
- Primaire oocyt in rust tot aan
ovariele cyclus
- Meiose 1 afgewerkt tijdens
ovariële cyclus → meiose 2
- Meiose 2 afgewerkt indien
bevruchting
- Per ovariële cyclus 10-15 follikels
geactiveerd, 1 rijpe
- Rijpe eicel: groot, immobiel
- Antrale en graafse follikel
o Theca interna: secretorisch → oestrogenen
o Theca externa: bindweefsel
→ ruimte gevuld met folliculair vocht
1. Primordiale follikel
2. Primaire follikel
3. Secundaire follikel (met zona pellucida)
4. Antrale follikel (ruimte met folliculair vocht)
5. Graafse follikel
- Voor de geboorte:
o Mitose in oogonium → primaire oocyt
o Primaire oocyt groeit → primordiale follikel
- Tijdens kindertijd:
o Primaire oocyt in profase 1
- Elke maand vanaf pubertijd:
o Primaire oocyt blijft in profase 1
, o Stimulatie van LH → primaire oocyt voltooid meiose 1 → secundaire oocyt en
poollichaampje
o Secundaire oocyt in metafase 2 → vrijgegeven tijdens ovulatie
- Bevruchting:
o Meiose 2 voltooid → ovum en 2e poollichaampje
o Secundaire oocyt verandert in corpus luteum → degradeert
→ 5-12 primaire follikels hervatten elke maand de ontwikkeling
→ 1 follikel dominant en rest degenereert door folliculaire atresie
- Waarom maar 1?
o Progressief gevoeliger voor stimulerende effecten FSH bij verdere ontwikkeling
→ scherper reageren op FSH
o Feedback hypofyse- en ovariumhormonen en groeifactoren
2.2. Non- disjunctie tijdens meiose
- Doel meiose:
o Halveren #chromosomen en helft vd #DNA met somatische lichaamscel
o Vorming uniek genoom → crossover!
→ 223 genetisch verschillende gameten
- Tijdens 1e of 2e deling: chromosomenpaar niet uiteen
o Homologe chomosomenparen tijdens meiose 1
o Mislukte scheiding zusterchromatiden in meiose 2
→ down, klinefelter, turner (andere niet levensvatbaar)
- Tijdens mitose:
o Non-disjunctie kan ook optreden → celdeling kan leiden tot mosaicisme
(sommige cellen ander # chromosomen dan andere)
→ naarmate vrouw ouder wordt: risico op non-disjunctie ↑, vergrootte kans
chromosomale afwijkingen
2.3. Spermatogenese
- Snel, geen tussenperioden
- Delen door mitose → niet als groep in geheel in meiose gaan
- Spermatozoide: kleine, mobiele cel
- Cyclus van 64 dagen:
o Spermatogoniale mitose: 16d
o 1e meiotische deling: 8d
o 2e meiotische deling: 16d
o Spermiogenese: 24 d
!!!! onderscheid spermatogenese en spermiogenese!!!!
- Spermatogenese: overkoepelende proces spermavorming,
vanuit ongedifferentieerde spermatononiale stamcellen → productie spermatiden
- Spermiogenese: specifieke fase binnen spermatogenese (laatste transformatie)
Spermatiden → volledig gevormde spermacellen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller paulinedebbaut. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.48. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79271 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now