, SAMENSTELLING MET TUSSENLETTERS -N OF -S
Samenstelling met tussenletter -n:
Samenstelling = een woord + een woord, ze vormen samen een geheel. Bij sommige samenstellingen
treedt een tussenklank op (boek + wurm = boekenwurm en kern + dorp = dorpskern ). De
tussenklank -e- schrijf je soms als -en- en bij andere woorden als -e-
Hoofdregel tussenletter -n = een samenstelling wordt een tussenklank met -en- als het linkerdeel
een zelfstandig naamwoord is dat een meervoud heeft op -en, maar geen meervoud op -es.
Notendop noot noten
Vrouwenvleugel vrouw vrouwen
Gebarentaal gebaar gebaren
Ezelsbruggetje: het eerste deel van een samenstelling krijgt een vorm die het ook krijgt als los woord.
Hond + hok = Het eerste deel honde bestaat niet, dus hondenhok
Groente + boer = het eerste deel groente bestaat wel, dus groenteboer
2 gevallen wanneer ezelsbrugetje niet geldt en die toch een -en krijgen:
1. Zelfstanidge naamwoorden die een persoon aanduiden en afgeleid zijn van een bijvoegelijk
naamwoord (bijvoorbeeld ziekenhuis, zieke bestaat wel)
2. Woorden die eindigen op -e en die geen meervoud op -s hebben (klassenstrijd, klasse eindigt
op -e maar klasses bestaat niet)
Uitzondering 1: we schrijven geen tussen -n in:
- Koninginnefeest, koninginnenacht en Koninginnedag
- in samenstellingen met als eerste element zon, maan, hel, Lieve-Vrouw (zonneschijn,
maneschijn, hellevuur en Lieve-Vrouwekerk)
Uitzondering 2: we schrijven geen tussen -n:
- in samenstellingen die als geheel een bijvoeglijk naamwoord zijn en waarvan het eerste deel
een zelfstandig naamwoord is dat alleen een versterkende betekenis heeft (beresterk,
reuzeleuk, boordevol, apetrots)
Uitzondering 3: we schrijven geen tussen -n:
- in versteende samenstellingen, woorden die niet meer herkend worden als samenstelling.
We weten wat de samenstelling betekent, maar niet wat de afzonderlijke delen betekenen.
(bakkebaard, elleboog, schattebout, ledermaat)
Afleiding met tussenletter -n:
Afleiding = een bestaand woord waaraan een achtervoegsel en/of voorvoegsel is toegevoegd. Als het
eerste deel altijd eindigt op een -n, dan blijft die -n behouden in de afleiding. (eigendom,
gelegenheid, zeggenschap, openlijk, wezenlijk, eigenlijk)
- voor het achtervoegsel -lijk of -loos komt alleen een -e wanneer het grondwoord eindigt op
een -n: woordeloos, belangeloos, waardeloos, zorgeloos, harteloos naast meedogenloos,
hersenloos en wezenloos.
- Alleen voor een achtervoegsel -achtig, -dom of -schap kan een tussen-n komen. We schrijven
-en als het grondwoord een meervoud heeft op -en, maar niet geen meervoud op -es.
(godendom- want goden, lenteachtig - want lentes)
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller suus-ce. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.