Deze samenvatting bevat de stof van Filosofie in de samenleving. Dit zijn de documenten die op ELO staan (zie inleiding voorbeeld) en de hoofdstukken uit het boek Vloeibare Tijden.
Filosofie van de samenleving
Windesheim Zwolle
2018/2019
,Inhoudsopgave
1. 6.5 Het menselijk gelaat………………………………………………….pagina 2 t/m 3
2. Hoofdstuk 6: de actualiteit van Levinas…………………………..pagina 3 t/m 4
3. Hoofdstuk 5: de morele lacune……………………………………..pagina 4 t/m 13
5.1 Moraliteit en coachen…………………………………………………………………………………………..pagina 4
5.2 Het morele zelf……………………………………………………………………………………………pagina 5 t/m 6
5.3 Het morele en de organisatie……………………………………………………………………………….pagina 6
5.4 De vaste moderne tijd…………………………………………………………………………………pagina 6 t/m 7
5.5 Coachen en de erosie van de vaste moderniteit……………………………………………………pagina 8
5.6 Coachen: een eenzijdig mensbeeld……………………………………………………………………….pagina 9
5.7 De vloeibare moderne tijd…………………………………………………………………………pagina 9 t/m 11
5.8 Coachen in de vloeibare moderniteit………………………………………………………pagina 11 t/m 13
4. Boek: Vloeibare tijden – Zygmunt Bauman…………………pagina 13 t/m 23
Inleiding: Moedig in het broeinest van onzekerheden………………………………………………pagina 13
Hoofdstuk 1: Het moderne vloeibare leven en zijn angsten………………………….pagina 13 t/m 15
Hoofdstuk 2: De mensheid in beweging………………………………………………………..pagina 15 t/m 18
Hoofdstuk 3 Staat, democratie en omgang met angst…………………………………..pagina 18 t/m 21
Hoofdstuk 5: Utopia in een tijd van onzekerheid…………………………………………..pagina 22 t/m 23
1
, 1. 6.5 Het menselijk gelaat
Martin Heidegger Emmanuel Levinas
‘Het zijn staat’ centraal De ‘relatie tot de ander’ staat
centraal
Heidegger spreekt enkel over de ander als een er-mede-zijn: ‘de anderen zijn veeleer degenen waar
we onszelf doorgaans niet van onderscheiden’. Voor Levinas is de ander nu juist wel degene die zich
van mij onderscheidt. Levinas zegt dat wij verantwoordelijk zijn voor het lot van ieder ander.
Dat de joodse Levinas de ander tot het centrale thema van zijn werk maakt, heeft alles te maken met
de WO2.
Meer van hetzelfde
De westerse filosofie streeft naar het bezit van de waarheid en een denken dat niet wordt beperkt
door iets wat onherleidbaar, ongrijpbaar en daarmee onbegrijpelijk is. Levinas stelt filosofie gelijk
met de verovering van de wereld door de mens, het verlangen alles te kennen en te beheersen. De
mens plaatst zichzelf in het centrum van de wereld, ondergeschikt aan zijn doelen en wil. De mens is
autonoom, en schrijft zichzelf de wet voor. Daarom typeert Levinas de westerse filosofie als
‘ecologie’.
De Ander, met een hoofdletter
De filosofie van Levinas is een kritiek op de westerse filosofie, hierdoor wordt de ander als ander
uitgesloten. Levinas vind dat de ander een grens stelt aan zijn vrijheid de wereld in te richten zoals hij
dat wil. Hij vind het belangrijk dat het verschil tussen mij en de ander blijft bestaan.
Het gelaat van de ander
Met god doelt Levinas niet op god in de hemel, maar op het goddelijke dat niet te begrijpen is en dat
het menselijke oneindig overstijgt. Deze opvatting ontleent hij aan de joodse religie, waarin god ons
aanspreekt in het gelaat van de ander en ons ter verantwoording roept. Wij staan niet op gelijke voet
met de ander.
Het goddelijke manifesteert zich in het gelaat van de ander. het gelaat is de uitdrukking van een
anderen drukt een weerloosheid uit. Die weerloosheid heeft uitdrukking aan ‘gij zult niet doden’, dit
moeten wij opvatten als: ‘gij zult de ander als Ander erkennen’.
De ontmoeting met de ander verstoort mijn zelfgenoegzame bestaan.
De ethische relatie
Voor Levinas is ethiek de grond van alles. Hij verstaat daar niet onder hoe we moeten handelen in
een gegeven situatie. De ander maakt inbreuk op mijn bestaan en maakt het besef los dat er iets niet
klopt, ook al zeggen de regels en wetten, waarden en normen dat we juist handelen.
Voor Levinas is ethiek het gelaat van de ander die verantwoording roept en hem in staat stelt van
beschuldiging. Het beschuldigt mij ervan mijn zelfgenoegzame wereldje af te sluiten voor het lijden
van anderen. Verantwoording kan je volgens hem niet op iemand anders afschuiven.
Wij zijn verantwoordelijk voor het lot van onze medemensen. Een andere verantwoordelijkheid dan
die is verbonden met een functie of een maatschappelijke rol.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vernamensen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.77. You're not tied to anything after your purchase.
