Summary
Samenvatting Notities politieke sociologie
- Course
- Institution
Notities uit de lessen bij de teksten van de reader Prof Hooghe - Academiejaar 18-19
[Show more]
1 review
By: brianplevoets • 4 year ago
Seller
Follow
studente1997
Reviews received
Content preview
NOTITIES POLITIEKE SOCIOLOGIETEKST 1 – DE TOQUEVILLE
Kaart vertrouwen in het parlement
Enorme maar stabiele verschillen komen door de cultuur in een land (bv. vertrouwenscultuur in Scandinavië)
en door het functioneren van een parlement (bv. corrupte politici)
De democratische politieke cultuur verandert wel
In de VS is de verkiezing van een rechter ondertussen een politiek spelletje, terwijl de rechter eigenlijk
op zijn kwaliteiten beoordeeld moet worden. De democratie valt hier dus ergens weg en dit maakt het
vertrouwen dalen en de stabiliteit dus ook
Doel is overal de optimale politiek doorvoeren om zo een beter levenskwaliteit te creëren
Kunnen politicologen dit?
Hoe stabiel is onze democratie?
Is de democratie wel de meest stabiele regeringsvorm?
Tocqueville begon deze klassieke onderzoeksvraag in 1830, hij ging kijken in de VS of een land kan functioneren
zonder koning of aristocratie. Iedereen is gelijk, maar mensen verzamelen in associaties om sterker te staan
dan als machteloos individu. Verenigingen (partijen, vakbonden etc.) verhinderen ook dat de macht naar een
individu gaat en houden dus de democratie staande.
De vrijheid van een associatie is een nodige garantie geworden tegen de tirannie van de
meerderheid
Elke burger is zwak op zijn eigen, wanneer ze elkaar niet helpen zijn ze machteloos, individualisme
is een bedreiging voor de democratie
Doordat we verenigd zijn, zijn we met meer ideeën bezig en ‘wordt ons hart groter’
De verenigingen zijn de moeder van de wetenschap, de vooruitgang van iedereen hangt af van hun
voortgang
Conclusie: verenigingen, associaties zijn enorm belangrijk!
MAAR
Ledenaantallen partijen dalen hoewel ze een band creëren tussen burger en bestuur
Ook in de VS is er een daling in het partisanship, dus mensen die zich uiten als aanhanger van een specifieke
partij, ‘ik ben democraat’ etc.
Andere tendensen zoals minder vertrouwen in de politieke systemen, …
Is de band tussen burger en bestuur nog sterk genoeg?
Angst om terug te vallen in het systeem van machteloze individuen
Waarom participeren we minder?
Theorie 1: ‘civic decline’
Mensen zijn individualistischer, bezig met zijn eigen belang
Bekommernis om de maatschappij daalt
Putnam waarschuwt voor een machteloze individualisering en ontstaan van een tirannie in ‘Bowling
alone’, vergelijkbaar met verschuiving van teamsporten naar fitness bij ons: fysieke inspanning voor
individu blijft hetzelfde, maar sociale meerwaarde valt weg
Theorie 2: ‘critical citizens’
Burgers gaan zich engageren op andere manieren: vroeger was er veel volgzaamheid, doen wat je
familie altijd deed, weinig kritisch vermogen. Nu zijn mensen veel kritischer en assertiever, minder
respect voor hogeren. Verenigd online, spontane demonstraties, veel meer tijdelijk.
POLITIEKE SOCIOLOGIE 1
, Individu krijgt hier een positieve connotatie: we weten meer, zijn hoger opgeleid, assertiever
Examen Vergelijk artikels, wie heeft gelijk volgens u? Duidelijk een kant kiezen en beargumenteren
Wat vindt u van dit artikel?
Wat vinden Putnam en Norris van individualisering? Hoe verschilt dit of komt dit overeen?
Waarom is transformatie bijna per definitie problematisch?
- Er wordt uitgegaan van stabiliteit: mensen hebben graag voorspelbaarheid en stabiliteit
- Hierdoor zijn er voorspelbare conflicten en blijven de conflicten beheersbaar langs een vaste
breuklijnstructuur
- Voorbeeld: Vlamingen en Franstaligen willen beide meer onderwijs in hun taal: oplossing 50/50 qua
investering zoals KULeuven en Louvain-la-Neuve
- Voorbeeld: Vakbonden en werkgevers willen op een andere leeftijd pensioen, oplossing: compromis
op de middenweg
- Conflict over migranten was veel onvoorspelbaarder, niemand weet hoe hij het kan oplossen en dit zal
resulteren in chaos
Stabiele breuklijnen volgens Lipset en Rokkan (1967)
Nationale breuken (revoluties rond de vorming van de natie of staat)
- Centrum vs. periferie bijvoorbeeld Vlamingen vs. Walen
- Kerk vs. staat bijvoorbeeld katholiek en staatsonderwijs
Industriële beuklijnen
- Arbeid vs. kapitaal bijvoorbeeld vakbonden
- Stad vs. platteland
MAAR
Ondertussen zijn deze breuklijnen niet meer stabiel!
Onder andere de migratieproblematiek en de opkomst van de anti-migrantenpartijen zorgen voor
chaos, moest er een anti-migratiepartij aan de macht komen weet niemand wat er zal gebeuren.
Verschillende contra-indicaties
- Afname van class voting
Als ik uw klasse weet, weet ik uw stemgedrag: vroeger stemden arbeiders op socialisten, zelfstandigen
op liberalen etc.
- Grotere electorale volatiliteit:
- Decline of party identification
- Opkomst new political parties
TEKST 3 – ALMOND & VERBA
Participatie en politieke cultuur: the civic culture
Hoe zorgen we voor een democratische politieke cultuur als deze zo belangrijk is?
Aanleiding onderzoek:
- Slechte ervaring met Nazisme
- Dekolonisatie in Afrika en Azië
-
Is het voldoende om democratische structuren en spelregels te hebben of is iets meer nodig?
Het is moeilijk om democratie de norm te houden, vaak is er een cultuur van machtsdeling en niet van politieke
correctheid
POLITIEKE SOCIOLOGIE 2
,Hoe kunnen we het algemeen belang verdedigen zonder dat mensen te veel focussen op hun individueel
belang?
- Er is niets mis met opkomen voor je eigen belang
- Er is wel een mechanisme nodig om alles in balans te houden, er wordt van uitgegaan dat het
Parlement en de regering een compromis vinden zodat niemand uitgesloten wordt, iedereen kansen
krijgt en het algemeen belang altijd in het achterhoofd blijft
- Het is wel cruciaal dat het volk dit compromis ook gaat aanvaarden, in België is er wel een
compromisgerichte cultuur
- Culturen zijn heel moeilijk doorbreekbaar, maar het gaat wel! Toen DL terug onafhankelijk werd was
er veel pessimisme in Europa, de menig was dat ze niet klaar waren voor een democratie maar nu
blijkt dat het wel werkt
We zoeken een democratisch politieke cultuur. Dit houdt in
- Houding van de burger ten opzichte van het politiek systeem
- Maar ook hun visie op hun eigen rol daarin, de political efficacy
De burger wil dus niet machteloos zijn, internal vs external: verantwoordelijkheid bij jezelf vs politiek
systeem is verantwoordelijkheid verschuldigd aan de burger
Het niveau van internal efficacy stijgt door het groeiende opleidingsniveau van de bevolking, maar dit
heeft geen invloed op de external efficacy
Almond & Verba stellen verschillende politieke culturen voor
- Parochiale politieke cultuur
- Subject (onderdaan) politieke cultuur: laagopgeleide en ongeïnteresseerde burgers
- Participant politieke cultuur: is de toekomst, groeit door stijgend opleidingsniveau
De echte democratische politieke cultuur focust op het participeren, maar ook op de gezagstrouw (hoewel dit
tweede al minder belangrijk is dan vroeger, burgers gaan sneller zaken in handen nemen zoals de actie van
curieuzeneuzen). Er zijn ook nationale verschillen: NDL is meer gezagsgetrouw, BE zal eerder opgelegde
Europese regels niet té aanwezig doorvoeren. Toch is er stabiliteit door de socialisatie van normen en waarden.
TEKSTEN 4 & 5 – PUTNAM
Making democracy work – Putnam
Het is dankzij onze netwerken, dankzij onze omgang met anderen dat we ons sociaal inzetten
Netwerken zijn functioneel (besparen omdat je geen advertentie etc uitschrijft) en rationeel (risico
verminderend wanneer je iemand al kent)
Collectief goed: iedereen heeft er baat bij wanneer er een goed opleidingsniveau is binnen de bevolking,
wanneer er veel veiligheid is, wanneer het verkeer goed functioneert
Er is dus een groot vertrouwen tussen mensen, in hun netwerken en de wederkerigheid van handelingen
Putnam zegt dat dit sociaal kapitaal is, een maatschappij is beter als dit vertrouwen, netwerk en
wederkerigheid aanwezig is
Sociaal kapitaal werd al veel onderzocht
- Jane Jacobs: sociaal kapitaal en netwerken om in grootsteden te overleven
- James Coleman: onderzoek naar elitescholen
- Sociaal kapitaal heeft ook een grote uitsluitingsfactor!
Wel nog een verschil in erg gesloten netwerken (bv bedrijf dat rekruteert via familie) of meer open
netwerken (zoals politieke partijen)
POLITIEKE SOCIOLOGIE 3
, Waarom werken sommige regio’s wel goed en andere niet?
- Ze hebben wel allemaal dezelfde bevoegdheden
- Causaal model: good governance komt tot stand door CIVIC COMMUNITY EN SOCIAL CAPITAL. Er zijn
verschillende meetbare indicatoren die door good governance tot stand komen zoals service en
transparantie. Ook de economie heeft een invloed.
What makes democracy work? Het bestaan van een civic community en een sociaal kapitaal en de
aanwezigheid van vertrouwen, netwerken en wederkerigheid
Onafhankelijke variabelen: is datgene dat een verandering teweeg gaat brengen, zijn dus niet de instanties zelf
maar wel bijvoorbeeld de civic community
Maar hoe meten we dit?
- Opkomst bij verkiezingen (als bijvoorbeeld armen en minderheidsgroepen niet stemmen, kan het
bestuur ze makkelijk negeren)
- Lezen van kranten
- Aantal verenigingen
- Voorkeursstemmen bij verkiezingen (hebben wel een negatieve lading, worden gebruikt bij loyaliteit,
drukt niet noodzakelijk een voorkeur uit voor een bepaalde vorm van politiek, dus hoe minder
politieke kennis, hoe meer voorkeursstemmen er gaan zijn en dit is niet positief voor de stemming)
Hangen erg samen! Invloed op de kwaliteit van governance, politici worden door burgers als
verantwoordelijk gezien en handelen daarom in good governance, zonder de controle van de burger zouden ze
misbruik maken. Volgens Putnam is er dus causaliteit. Maar in welke richting? Zorgen meer kranten voor meer
democratie of zorgt de democratie voor meer subsidies voor meer kranten? Niet elk item heeft individueel
invloed, maar het grote geheel is wel degelijk positief.
We komen uit bij een idee van historische achtergrond: pessimistisch idee dat je historie moeilijk is om aan te
ontsnappen, corruptie is bijvoorbeeld al eeuwen aanwezig in bv Italië
Evenwicht virtuous cycle en vicious cycle moeilijk te doorbreken, een politieke cultuur is een stabiele cyclus die
moeilijk te veranderen is
Causaal mechanisme
- Netwerken zorgen voor macht
- Vertrouwen maakt deze mogelijkheid tot samenwerken, netwerken mogelijk
- Wederkerigheid zorgt voor gelijkheid die de samenwerking ook mogelijk maakt, bij eenzijdige dienst
blijft netwerken niet mogelijk (staat haaks op familialisme van Banfield waarbij je alles doet voor je
familie maar niets voor de rest)
Ideaal van een democratie: na de verkiezingen vormen de partijen weer een geheel, er is eigenlijk geen
vijandschap tussen de concurrerende partijen
Als we bezorgd zijn om de graad van civic community, komt er dan ook meer democratie? Kunnen we meer
social capital creëren? Zijn we er wel zeker van dat het vroeger beter was, dat er toen een betere civic
community was?
Sociaal kapitaal meten
3 metingen
- Participatie: aantal vereniging etc
- Informele netwerken: babbel met buren etc
- Generalized trust: hoe goed zijn ‘de mensen’ in het algemeen te vertrouwen, aan de hand van het
antwoord van mensen kan je ook hun gedrag voorspellen, vertrouwen in anderen heeft dus invloed op
individueel gedrag en de samenwerking in een gemeenschap
POLITIEKE SOCIOLOGIE 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studente1997. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now