Dit document bevat een samenvatting van het OLA Psychologie (I. De Beule) uit het OPO Psychologie en pedagogie uit het eerste jaar logopedie aan hogeschool Vives. Het gaat om een samenvatting van de lessen, presentaties en enkele passages uit het handboek (Craeynest, P., Craeynest, M., Meuleman, S....
INLEIDING
Psychologie is…
o de wetenschap van het menselijk gedrag
o de wetenschap die gedrag en mentale processen bestudeert
o de wetenschappelijke studie van de doelgerichte interactie tussen persoon en situatie
o de wetenschap die gedrag en mentale processen bestudeert !
Voor- en wetenschappelijke psychologie
o Wetenschappelijke psychologie
Systematisch (het is bewezen, staat vast), objectief en controleerbaar
Is een menswetenschap: geen exacte wetenschap want elk mens is uniek en er zijn
uitzonderingen
o Voorwetenschappelijke/niet-wetenschappelijke/pseudo-psychologie
Intuïtief (berust op toevallige ervaringen), subjectief (persoonlijke ervaringen spelen
een rol) en moeilijk te controleren (wie uiteindelijk gelijk heeft)
Is niet bewezen
Zijn ideeën, intuïtieve zelf- en mensenkennis
Is een geloof waarin je wel of niet kan geloven
Vb. horoscoop
Doelen vd psychologie
o Beschrijven, verklaren, voorspellen en beïnvloeden
Methoden binnen de psychologie
1) Observatie
Onderzoeksvraag: wat wil men onderzoeken?
2) Literatuurstudie
Onderzoeken wat al bekend is over het onderwerp
3) Eigenlijke onderzoek
Beschrijvend onderzoek (beschrijven wat er al is)
Correlatie-onderzoek (verbanden aantonen)
Experimenteel/verklarend onderzoek (verklaring zoeken)
4) Evaluatie
Soorten onderzoek
o Beschrijvend onderzoek juiste informatie verzamelen over een onderwerp door…
Naturalistische observatie gedrag observeren in een natuurlijke context
Voordeel: levendig beeld in normale situatie
Nadeel: aanwezigheid onderzoeker heeft invloed op gedrag
Oplossing: ongemerkt observeren of langer observeren
Enquête/peiling reeks vragen die men op eigen tempo beantwoordt zonder
aanwezigheid vd onderzoeker
Nadeel: antwoorden is niet persé realiteit, maar wel waarneming vd
ondervraagden, sociale wenselijkheid (vd maatschappij)
Oplossing: anonieme vragenlijsten of manipulatie in testgroep
Pagina 1 van 25
,Samenvatting psychologie
Psychologische test procedures voor het meten van vaardigheden of
eigenschappen zoals persoonlijkheidskenmerken of intelligentie
Gevalstudie intensief gedetailleerd onderzoek van 1 persoon of 1 gebeurtenis
Voordeel: detailrijk
Nadeel: geen veralgemening mogelijk
o Correlatie-onderzoek zoeken naar verbanden tss karakteristieken die men gemeten heeft
een correlatie (verband) zoeken tss variabelen
Variabele elk kenmerk dat kan veranderen en dat gemeten kan worden
Vb. gewicht, lengte, klasgrootte, score op een toets …
Correlatie mate van samenhang (getal tussen -1 en 1)
Vb. lengte en gewicht correleren positief met elkaar
Positieve correlatie tss 0 en 1: als de ene variabele stijgt, stijgt de andere ook en ls
de ene variabele daalt, daalt de andere ook
Vb. lengte en gewicht
Negatieve correlatie tss -1 en 0: als de ene variabele stijgt, daalt de andere en als
de ene variabele daalt, stijgt de andere
Vb. alcoholgebruik tijdens blok en resultaten examens
Correlatie is geen causaal verband
o Experimenteel/verklarend onderzoek zoeken naar een causaal (oorzaak-gevolg) verband
tss 2 variabelen
Onderzoeker grijpt in en manipuleert 1 of meerdere variabelen om te kijken of dit
een invloed heeft op een andere variabele
Testpersonen worden verdeelt in condities (groepen), ze mogen niet zelf kiezen
Onderzoek bestaat uit 4 fases:
1) Hypothese formuleren
Hypothese voorspelling obv een observatie of theorie, die kan
onderzocht worden
2) Hypothese in experiment gieten
3) Data verzamelen en analyseren
4) Hypothese evalueren
Hypothesen bevestigen of verwerpen
Onafhankelijke variabele de variabele die de onderzoeker manipuleert tijdens het
spel om het effect op het gedrag te achterhalen
Afhankelijke variabele de variabele die de onderzoeker meet
Controlevariabelen de aspecten die de onderzoeker onder controle wil houden,
hierbij zijn er 2 opties: de variabelen gelijk verdelen over de condities of de
variabelen in beide condities weghalen
Domeinen binnen de psychologie
o Theoretische psychologie (algemene (functieleer) + ontwikkelings- + sociale psychologie)
Doen wetenschappelijk onderzoek en komen tot wetenschappelijke inzichten
Menselijk gedrag bestuderen
o Psychopathologie
Afwijkend gedrag bestuderen
Vb. eetstoornis, autisme …
o Toegepaste psychologie (school-, klinisch, bedrijfspsycholoog…)
Gebruiken inzichten voor het behandelen van problemen
Menselijk gedrag bijsturen
Pagina 2 van 25
, Samenvatting psychologie
Psycholoog ≠ therapeut
o Titel van psycholoog is beschermd, die van therapeut niet.
o Worden allemaal niet volledig terugbetaald.
WAARNEMING
Waarnemen ≠ gewaarworden !
o Waarnemen = gewaarworden, organiseren en betekenisgeving
o Gewaarworden = het passief registreren van prikkels door zintuigen
3 fasen vh waarnemingsproces:
1. Gewaarwording en registreren van prikkels
o Absolute drempel de minimum dosis van prikkel dat wij nodig hebben om iets te kunnen
bewust te kunnen waarnemen met onze zintuigen. Prikkel moet hierboven zitten anders kan
het individu (mens) deze prikkel niet opnemen.
Is verschillend voor mens en dier: drugshonden sporen drugs op met reukzin,
mensen kunnen dat niet
o Sublimale perceptie hierdoor is het toch mogelijk om een prikkel onder de absolute
drempel passief op te nemen
Coca Cola liet beelden zo snel passeren tijdens een film, dat we het niet echt
merken. Mensen gingen tijdens de pauze niet meer cola kopen, dus er is geen
bewijs dat deze sublimale beelden ons gedrag beïnvloeden
o Sensorische aanpassing na een bepaalde tijd registreren we geen prikkels meer ook al zijn
deze boven de absolute drempel omdat de hersenen deze na verloop van tijd toch niet meer
registreren omdat het steeds dezelfde dosis prikkel is
Vb. binnenkomen in stinkende ruimte: na een tijd ruik je het niet meer
Vb. trein in Hombeek die voorbij komt en die ik niet meer hoor ‘s nachts
2. Organisatie vd prikkels
o Gestaltpsychologie therapeutische stroming: psychologen die zich vooral baseren op
waarnemingsonderzoek
o Ons brein krijgt verschillende prikkels door en ordent deze in gestalten (gehelen).
Vb. soep proef je in zijn geheel en dat is een andere smaak dan dat je alle
ingrediënten afzonderlijk gaat opeten na elkaar
Pagina 3 van 25
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ellen9402. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.25. You're not tied to anything after your purchase.
