Samenvatting Authentiek Leiderschap - Bas W. Blekkingh
5 views 1 purchase
Course
Authentiek leiderschap
Institution
Hanzehogeschool Groningen (Hanze)
Book
Authentiek leiderschap
Complete samenvatting van het boek Authentiek leiderschap. Met deze samenvatting ben je in voldoende mate voorbereid op het tentamen. Met deze samenvatting ik heb het vak afgerond met een 8,2.
1.1 Jouw omgeving
De omgevingsschil is jouw schil, maar handelt over de omgeving waarin jij je bevindt. De meeste
mensen plaatsen hun problemen op deze schil. Ze hebben bijvoorbeeld een zeurende buurvrouw of
een directieve directeur.
1.2 Selectieve perceptie
Selectieve perceptie betekent dat je de gegevens uit de omgeving doorlaat die je belangrijk vindt. In
de omgang met personen is het daarom noodzakelijk om te beseffen dat je niet de waarheid van een
persoon ziet, maar slechts jouw
waarheid.
We maken gebruik van dit ‘filter’
omdat ons systeem de overload aan
gegevens niet kan verwerken. Het is
een goed mechanisme, maar je
moet je bewust zijn van de
beperkingen. Je neemt veel zaken
niet waar die er wel zijn.
1.3 Probleemstelling op de omgevingsschil
Mensen hebben de neiging om de meeste problemen op de omgevingsschil te plaatsen. Een
gemeenschappelijk kenmerk is dat de oorzaak of ‘schuld’ van het probleem in je omgeving ligt.
Daarmee positioneer je jezelf als slachtoffer van die omgeving. Het is belangrijk om problemen op de
juiste schil te plaatsen, om daarmee de juiste diepgang van het probleem te vinden.
Voor problemen op de omgevingsschil betekent het dat je moet onderzoeken of je waarneming en de
daaraan gekoppelde emotie wel klopt. Beschrijf eerste de feiten zoals je die in je omgeving ervaart.
Stel jezelf vervolgens twee vragen:
1. Is dit altijd zo?
Doet de omgeving altijd…? Wellicht zie je het te zwart-wit. Breng een nuance aan. ‘Mijn omgeving doet
vaak…’
2. Klopt mijn oordeel, mijn norm?
Is het terecht dat ik voel dat de omgeving…, of kan ik er iets anders bij denken of voelen? Probeer naar
aanleiding van je nieuwe inzichten de probleemstelling te herformuleren en doe dat in de ik-sfeer.
1.4 Communiceren vanuit selectieve perceptie
Probeer bij onderlinge communicatie er rekening mee te houden dat wat jij ervaart slecht jouw
perceptie is en niet de waarheid.
,Hoofdstuk 2: de gedragsschil
De gedragsschil gaat over het gedrag dat je vertoont in je omgevingsschil. Het is een belangrijke schil
omdat het de diepste schil is die een ander van jou kan waarnemen. De ander ziet, hoort en voelt je
gedrag.
2.1. Hoe komen we aan gedrag?
2.1.1. Zelfbeeld
Zelfbeeld is het verhaal dat je over jezelf hebt opgeslagen in je binnenwereld. Iedereen heeft
verschillende zelfbeelden. Dit gaat zowel over hoogdravende beelden (ambitieus, bescheiden) als
alledaagse beelden (of je wel of geen spruitjes lust).
Je zelfbeeld is zeer wezenlijk voor je verdere ontwikkeling. Je zet je filter altijd open voor informatie
die je zelfbeeld bevestigt (zowel positief als negatief).
2.1.2. Associatie en evaluatie
Je leert sneller op de gebieden waar je bewust en onbewust voor openstaat. Het aantal verhalen rond
deze thema’s zullen sneller in je binnenwereld groeien dan andere verhalen. Hierbij spelen
associatieve en evaluatieve processen een belangrijke rol.
Als je associeert, vraag je je af waar je deze gegevens eerder bent tegengekomen. Je probeert deze
nieuwe gegevens te koppelen aan oude verhalen en daarmee krijgen ze betekenis.
Een volgend proces in je binnenwereld is evaluatie. Dan wordt bekeken welke gevolgen de
waargenomen gebeurtenis heeft. Je zou kunnen zeggen dat bij associatie de belangrijkste verhalen bij
elkaar gehaald worden en dat er bij evaluatie een norm overheen geplakt wordt.
Nu pas komt je gedragskeuze in beeld. Het uiteindelijke gedrag is dus een gevolg van een proces dat
zich in je binnenwereld heeft afgespeeld. Niet de gebeurtenissen in jouw omgeving, maar je associaties
en evaluaties bepalen je gedrag. Uiteindelijk kies je voor het gedrag dat volgens jou de hoogste
opbrengst geeft.
2.2. Self-fulfilling prophecy
Met self-fulfilling prophecy ben je bezig om (on)bewust je opgeslagen verhaal te realiseren. Dit kan
zowel positief als negatief. Self-fulfilling prophecy is een belangrijk en erg ingewikkeld fenomeen. Het
is ptrettig als het leidt tot geluk en succes, het is erg vervelend als het leidt tot negatieve
consequenties.
Als de angst leidend blijft in je gedrag, zal de negatieve self-fulfilling prophecy ertoe leiden dat op de
lange termijn de angst uitkomt. Zorg er dus voor dat je een negatief verhaal over jezelf herkent en
ombuigt tot een positief verhaal.
2.2.1. Selftalk
Selftalk is het gedrag waarbij je tegen jezelf zegt dat iets wel of niet gaat lukken. De manier waarop je
tegen jezelf praat, beinvloedt de self-fulfilling prophecy.
Negatieve self-talk = lokt een negatieve consequentie uit
Positieve self-talk = lokt een positieve consequentie uit
,2.3. Consequentie denken
Je vertoont altijd bepaald gedrag omdat je in je binnenwereld tijdens het evaluatieproces een bepaalde
consequentie voorziet. De consequentie met de hoogste opbrengst bepaalt de keuze van je gedrag.
Er zijn twee hoofddrijfveren die bepalend zijn voor gedrag:
- Angst à hierbij wil je een negatieve consequentie voorkomen
- Creatie à hierbij verlang je een gewenste consequentie
2.3.1. Angstdrijfveer
Met de angstdrijfveer komt het voor dat een diepere angst leidend is. Angst is daarentegen niet
hetzelfde als bang zijn. Deze nuance is belangrijk omdat angst dus wel een goede raadgever kan zijn.
Zit angst in onze genen?
Blijkbaar is dat het geval.
Wat is het goede van de angstdrijfveer?
- Je gaat niet vroegtijdig dood en houd je staande in onveilige omgevingen;
- Behoedt je voor een ongeluk;
- Angst duwt je uit een bestaande situatie en kan zorgen voor ontwikkeling;
- Angst houdt ons scherp en je handelt direct
- Angst krijgt mensen snel in beweging
Zakelijk kan het op de korte termijn goed werken om angst als drijfveer in te zetten (bijv. angst voor
concurrent of urgentie besef voor aankomende veranderingen vergroten).
Een aantal lastige punten van de angstdrijfveer:
- Het is reactief;
- Omgeving bepaalt je gedrag;
- Je kan onzeker worden;
- Kost veel energie.
Wat zijn onze grootste angsten?
1. Voor de dood;
2. Voor fysieke pijn;
3. Om uit de groep gegooid te worden.
2.3.2. Creatiedrijfveer
Zit de creatiedrijfveer in onze genen?
Blijkbaar is dat het geval.
Wat is het goede van de creatiedrijfveer?
- Het motiveert en is de basis voor een visie waar je naartoe wilt werken. Het creëert trekkracht en
werk proactief;
- Weg naar het doel is al leuk op zich;
- Het is tweeledig: bezig zijn met wat je wil en geeft goed gevoel als je dat bereikt;
- Werken vanuit visie motiveert mensen in omgeving;
- Werkt ook op langetermijn;
- Creeert zelfvertrouwen;
- Niet moeten, maar willen;
- Zorgt voor een positieve self-fulfilling prophecy
- Etc.
, Het is de uitdaging om als eindverantwoordelijke deze drijfveer de boventoon te laten voeren in de
samenwerking binnen een team. De kwaliteit van de leider is af te meten aan de mate waarin hij de
creatiedrijfveer leidend laat zijn en die van zijn omgeving weet te mobiliseren.
Wat is het lastige aan de creatiedrijfveer?
Soms kost het moeite om op de korte termijn direct effect te ervaren. Ook kan je te roekeloos worden
met teleurstelling als gevolg.
Als je wilt doorgroeien naar een niveau waarop je je creatiedrijfveer leidend wilt laten zijn voor je
gedrag, is het zaak om eerst je angstdrijfveren te bestuderen, want iets wat je niet wilt, zegt veel over
wat je wel wilt.
2.4. Visie
Een visie creëren helpt je om een angstdrijfveer om te zetten in een creatiedrijfveer. Een visie is een
gewenst toekomstbeeld. Je beschrijft jezelf of je omgeving zoals jij het wenst. Een sterke visie
verandert je perceptie van de omgeving. Je filter gaat openstaan voor de gegevens die belangrijk zijn
voor je visie, zonder dat je daar extra moeite voor hoeft te doen.
Als anderen jouw visie adopteren, zullen zij door selectieve perceptie op een vergelijkbare manier
effectiever worden.
Is een visie nu een doel of een middel?
Een visie is een middel om je gedrag in het hier en nu effectief in te kunnen zetten. Ze brengt focus in
je activiteiten. Je zou dus kunnen zeggen dat een visie een middel is, met als doel je gedrag
effectiever te laten zijn en een gewenste positieve self-fulfilling prophecy te laten ontstaan.
2.5. Opbrengsten van gedrag
Met gedrag wil je (vaak onbewust) een bepaalde consequentie realiseren of een bepaalde
consequentie voorkomen. Als je je gedrag in bepaalde omgevingen wilt veranderen, is het van belang
om te achterhalen door welke opbrengst je gedrag gedreven of gestuurd wordt. Er zijn verschillende
opbrengsten die de basisdrijfveer voor gedrag kunnen zijn:
1. Blijven leven, dus niet sterven
Bijv. door te stoppen voor rood licht en niet over een hek klimmen in een dierentuin.
2. Het voorkomen van fysieke pijn
We willen geen pijn lijden, daarom zijn we over het algemeen voorzichtig.
3. Zintuigprikkeling zoeken
Wij zijn opzoek naar een lekker gevoel, zoals iets lekker ruiken of proeven.
4. Gelijk hebben
Deze opbrengst kan je ontwikkeling belemmeren. Onbewust zijn mensen bezig om via een negatieve
self-fulfilling prophecy te bewijzen dat ze ongeschikt zijn voor iets.
5. Financiële consequenties overzien
Het is een van de redenen om naar je werk te gaan en stelt je in staat leuke en nuttige dingen aan te
schaffen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Erwink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.27. You're not tied to anything after your purchase.
