Graduaat Orthopedagogie - Samenvatting: systemisch denken en handelen
25 views 1 purchase
Course
Systemisch denken en handelen
Institution
Arteveldehogeschool (Artevelde)
De samenvatting bestaat uit eigen notities, ppt's en de syllabus. De definities zijn in het rood aangeduid. Er wordt gewerkt met titels en kapstokken en opsommingen. Het is een uitgebreide samenvatting die makkelijke taal en geen afkortingen gebruikt
Systemisch denken en handelen
De algemene systeemtheorie of AST:
ontstaan en situering
1. Wat is een systeem
De term systeem heeft in verschillende wetenschappen of contexten
een andere betekenis
Bij de algemene systeemtheorie (AST)
o Een systeem wijst op een eenheid, opgebouwd uit
deelverhoudingen, het gaat niet alleen om de delen op zich,
ook niet om het geheel, maar de doelgerichte betrekkingen
tussen dit alles
o = Het geheel aan betekenisvolle interacties kan gezien
worden als een systeem
Een systeem is een abstracte constructie van de positie van de
waarnemer/denker
De AST maakt het mogelijk om complexe gehelen te ordenen en
overzichtelijk te maken
o Het is een belangrijk gezichtspunt om samenhangen in een
groep te bekijken
2. Ontstaan van de algemene systeemtheorie
Oorsprong ligt in de biologie
o Ontdekking van wetmatigheden die naar andere
wetenschappen konden worden doorgetrokken
o De organismen besturen in hun wisselwerking met hun
omgeving
Werpt een andere blik op hun functioneren
Ontstaan in de menswetenschappen: Bateson
o De oorzaken voor bepaalde vormen van het disfunctioneren
van mensen wordt binnen het individu gezocht maar binnen
hun omgeving (hun systeem)
Ontstaan in de communicatiewetenschappen: Watzlawicks
o Publicatie rond de pragmatische aspecten van menselijke
communicatie
3. Situering van de systeemtheorie
Er wordt gekeken naar de redenen waarom mensen disfunctioneren
volgens AST
o De omgeving van het individu
o Het systeem waar het individu deel van uitmaakt
, o Voornamelijk de relaties en interacties tussen mensen
Systeemtheorie neemt voornamelijk een plaats in de hulpverlening
o Bij het kinderrecht, gezinsbegeleiding + begeleiden van
groepen
Doel van AST
o De complexiteit van een situatie beschrijven
Niet oordelen en veroordelen
Er is geen één juiste versie van het verhaal
Er is geen één juiste oplossing voor het probleem
o Belangrijk om de vraag te stellen: “Wat kan het nog zijn?”
4. Van een persoonsgerichte naar een relatiegerichte benadering: het
belang van wisselwerking
Mensen komen vaak met een individueel probleem
o Mensen staan in relatie tot elkaar er is wederzijde
beïnvloeding aanwezig
Van persoonsgericht naar relatiegericht
Intrapsychisch denken of Interpsychisch denken of
persoonsgerichte benadering relatiegerichte benadering
Gesloten denken Open denken
De persoon staat in de focus De persoon in relatie tot zijn
omgeving staat in de focus
Je bent zelfbepalend De systeem en de context
bepalen (mee)
Kijken naar het gedrag van de Kijken naar samenhang,
persoon verbinding en betekenisverlening
Aandacht is gericht naar de Aandacht is gericht naar de
binnenkant buitenkant
Iets is (iets staat vas voor eens en Iets wordt (iets is steeds in
altijd = statisch) verandering, beweging =
dynamiek)
Er is één waarheid Er zijn vele waarheden
Lineair causaal denken Circulair causaal denken
Gericht op oplossingen Niet op oplossing gericht
5. Van een lineaire oorzakelijkheid naar een circulaire oorzakelijkheid
Lineair causaal denken
o Afwijkend gedrag is iets van die ene persoon alleen
= Oorzaak en gevolg
o We vinden makkelijk een zondebok, een schuldige
o A oefent een invloed uit op B, waardoor B verandert
Als A... dan zal altijd B
Circulair causaal denken
o Verschijnselen zijn niet meer te verklaren vanuit een
eenvoudig oorzaak – gevolgprincipe
o Meerdere factoren beïnvloeden elkaar: meerdere cirkels van
beïnvloeding
o A beïnvloedt B en B beïnvloedt A die onder invloed staan van C
en D en E en…
, EFFECT: afwijkend gedrag is niet alleen maar jouw eigen
verantwoordelijkheid.
Begrippen oorzaak en gevolg worden betekenisloos
o Verandert in aandeel
Kenmerken van een systeem
1. Een systeem van mensen is een open systeem
Een systeem: de verzameling van elementen/ dat als geheel
functioneert/ door onderlinge afhankelijkheid van de verschillende
elementen/ en die voor de betrokken elementen bepaalde functies
vervult
Systeembenadering: de manier om naar sociale systemen te
kijken
o Deze systemen zijn heel divers, toch vinden we er
wetmatigheden in terug en ook een aantal kenmerken
o Deze wetmatigheden liggen vooral op vlak van communicatie
of interactie binnen systemen
Systeem
Sociaal systeem: een systeem van mensen staat voortdurend in
wisselwerking met zijn omgeving
o Een systeem van mensen is altijd een open systeem
= het systeem heeft in meer of mindere mate een open
grens
Elk systeem maakt deel uit van een ander systeem een
overkoepeld systeem (suprasysteem)
o Elk systeem heeft zijn componenten subsysteem
o Een subsysteem is een component van het suprasysteem
Suprasysteem
Subsysteem
2. Kenmerken
2.1. Totaliteit of niet-optelbaarheid
Totaliteit: een systeem is meer dan de som van de delen
o Het geheel kan andere eigenschappen hebben dan de
aparte elementen
De eigenschappen van kan je niet optellen
o Een systeem is een samenhangend en ondeelbaar geheel
van elementen en hun onderlinge betrekkingen
Het gaat om samenspel, de manier waarop ze met elkaar een
systeem vormen en in relatie zijn
Voorbeeld: een voetbalploeg met 11 sterspelers kan toch niet
goed presteren
o De ploeg is een slechte ploeg
o De individuele spelers zijn niet kenmerkend slecht
2.2. Interafhankelijkheid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nelpoppe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.
