D1
Criminologische theorieën
• Psychologische theorieën: individu centraal
Leertheorie van Bandura: gedrag leren door wat je ziet
Differentiële associatietheorie van Sutherland: leren door interactie (met peers). De mens
is van nature niet slecht en de maatschappelijke krachten dragen bij tot crimineel gedrag,
afhankelijk van de sociale groep waartoe iemand behoort.
Zelfcontrole theorie van Gottfredson & Hirschi: vermogen tot zelfbeheersing. Hoe meer
zelfbeheersing hoe minder snel ontwikkeling crimineel.
• Sociologische theorieën: hoe mensen met elkaar samenleven
Anomie en strain theorie van Durkhein en Merton: spanning en bereiken van doelen (5
reacties op strain):1. Comformiteit 2. Ritualisme 3. Terugtrekken 4. Innovatie(meeste
criminaliteit) 5. Rebellie
Subcultuur theorie: crimineel gedrag als reactie op gebrek aan mogelijkheden.
Kansenstructuur, statusfrustratie, reactie op gebrek aan mogelijkheden, eigen cultuur met
normen en waarden
Bindingstheorie/sociale controle theorie: verklaren waarom geen criminaliteit. Vier
bindingen: gehecht, betrokkenheid, gebondenheid en morgen en waarden die we in de
maatschappij hebben.
Chicago school: sociale desorganisatie, criminaliteit concentreert zich met bepaalde
gebieden van de stad.
Situationele factoren: omgeving belangrijk
Rationele keuzetheorie: afwegen voor- en nadelen, meer dan alleen economisch. Kritiek:
een individu verkent niet al zijn mogelijke opties en daarom geen goede afweging komt.
Gelegenheidstheorie: drie factoren; 1) potentiele dader, 2) aantrekkelijk doelwit, 3)
afwezigheid van toezicht. Tien uitgangspunten
• Hedendaagse stromingen in de criminologie
Labelling theorie (Beckers): geen enkel gedrag is crimineel of deviant, maar dit wordt het
pas als anderen het label erop plakken. Crimineel gedrag is een label.
Primaire deviantie: delict eerste keer pleegt.
Secundaire deviantie: individuen gaan zichzelf zien door labeling als deviant en gaan zich
hiernaar gedragen. Leidt tot Selffulfilling prophecy (je gaat je gedragen naar het label dat je
hebt op gekregen.)
Tertaire deviantie: als je naar label gaat gedragen omdat je dat interessant vind of cool vind.
Twee vormen shaming:
Disintegrative shaming: beoordelen de persoon.
Reintegrative shaming: beoordelen het gedrag. > lijkt mij het effectiefst omdat het gedrag
beoordeeld wordt en niet de persoon kan de persoon nog terug in de samenleving komen.
, Kritische criminologie: alle vormen van criminaliteit. Klassenverschillen zorgen voor een
onevenredige verdeling van macht en zeggenschap. Symbolisch interactionisme: in de
omgang met elkaar geven we betekenis aan de wereld om ons heen.
Culturele criminologie: perspectief met aandacht voor symbolen en representatie. In de
culturele criminologie staat de verhouding tussen misdaad en cultuur centraal. Media speelt
rol: folk devils > mensen die in de media neergezet worden als crimineel.
Recidive: feiten opnieuw plegen.
Criminaliteitspreventie
Criminaliteitspreventie is:
‘Alle maatregelen van burgers en particuliere instellingen en van de overheid,
liggende buiten de strafrechtspleging, die erop zijn gericht gedragingen die volgens
wet strafbaar zijn te voorkomen.’
Tweedimensionale typologie (van dijk):
Onderzoek doen naar werking van preventiemaatregelen van criminaliteit:
• Bereik:
- Primair: hele bevolking (dader: voorlichting, slachtoffer: voorlichtingsmiddelen,
situatie: sociale controle)
- Secundair: specifieke groep (dader: ouder-kindtherapie, slachtoffer: trainingen
winkelpersoneel, situatie: sociale controle)
- Tertiair: individu (dader: reclassering, slachtoffer: voorlichting slachtoffers, situatie:
hot spots
• Aard:
- Slachtoffer
- Dader
- Situatie
Straffen in Nederland
Theorieën van straf
• Penologie: bestuderen van doelstellingen van wettelijke straffen, de toepassing ervan in
de praktijk en de uitwerking op gestraften.
• Nederlandse sanctiestelsel:
Proportionaliteitsbeginsel: straf moet in verhouding zijn voor het delict dat je hebt gepleegd.
Hoofdstraffen:
- Boete,
- Taakstraf
- Gevangenis (misdrijven)
- Hechtenis (overtredingen)
Bijkomende straffen: openbaar maken, ontzetting van rechten, verbeurdverklaring
Maatregelen: Tbs (ter beschikking stelling van de staat) doel: veilig houden van de
samenleving en patient zo goed mogelijk de samenleving te laten terugkeren,
schadevergoeding
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sennazwezerijnen6. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.59. You're not tied to anything after your purchase.