Samenvatting van het vak kiezen en beslissen. Wordt gegeven in de laatste periode van leerjaar 2. Bestaande uit: hoorcolleges, werkcolleges en samenvatting van de stof van het boek: Nudge en sociale psychologie
1. de mogelijkheden en (ethische) bezwaren van libertair paternalisme uitleggen
2. de verschillen tussen economen en psychologen in de benadering van keuzeproblematiek
uitleggen en toepassen
3. normatieve modellen van keuzegedrag uitleggen, toepassen en de beperkingen er van
aangeven
4. psychologische theorieën en concepten met betrekking tot de descriptieve benadering van
keuzegedrag uitleggen, toepassen en met elkaar in verband brengen
5. uitleggen hoe emotionele en motivationele factoren keuzes beïnvloeden en deze concepten
herkennen en toepassen in casuïstiek
6. uitleggen hoe sociale factoren keuzes beïnvloeden en deze concepten herkennen en
toepassen in casuïstiek
7. relevante sociaal psychologische concepten herkennen in en toepassen in keuzearchitectuur
8. psychologische concepten die een rol spelen bij financiële keuzes benoemen, uitleggen en
herkennen en toepassen in casuïstiek
9. uitleggen hoe Libertair paternalisme ingezet kan worden bij de aanpak van maatschappelijke
vraagstukken en dit zelf toepassen in casuïstiek.
Beinvloeden van gedrag: Als je weet hoe mensen keuzes maken kun je die keuzes beter beïnvloeden
Maar ook: keuzeprocessen begeleiden
Wat komt er de komende 7 weken aan bod?
Inleiding in keuzegedrag + Normatieve modellen model waarbij er wordt uitgegaan dat
mensen weloverwogen keuzes maken.
Descriptieve modellen
Emotionele en motivationele invloeden op keuzes
Sociale invloeden op keuzes
Keuzearchitectuur
Financiële keuzes
Kritische noot
Wk 1 Inleiding + Normatieve benadering hoe zou je verwachten dat mensen keuzes maken
, - Paradox of choice
- Libertair Paternalisme
- Humans vs econs
- Normatieve modellen: SEU en MAUT (en hun beperkingen)
Paradox of choice
Te weinig keus is onprettig
Oplossing: Hoe meer keuze, hoe gelukkiger?
Nee, want te veel keus levert stress
Enerzijds willen mensen veel keuzes hebben, maar teveel keuze kan leiden tot keuzestress. Te weinig
keuze is ook niet prettig. In het westen hebben we graag keuzevrijheid, maar teveel is dus niet goed
voor ons.
Paradox of choice
“Without choices, people feel like they have no control over their lives; they feel powerless. Choices
help people feel liberated and more in control of their lives. But when people have so many choices
that they end up investing enormous amounts of time in making countless choices every day, people
begin to suffer from overload.” - Barry Schwartz
Teveel keuzes maken het niet makkelijker denk aan studiekeuzes
Hoe beïnvloed je ‘verkeerde’ keuzes?
In de marketing wordt ook gebruik gemaakt van die beïnvloeding.
Libertair: Vrijheid om te kiezen niet ontnemen
,Paternalisme: Vrije keuzes zijn niet altijd de beste keuzes het wordt als het ware gestuurd papa
verteld wat wel of niet kan.
Nudging is daar een voorbeeld van en zorgt dat gedrag wordt beïnvloed zonder dat je het echt in de
gaten hebt fruit op ooghoogte bijvoorbeeld.
Sturen van gedrag
Libertair paternalisme: Sturen van gedrag door de keuzecontext te beïnvloeden de vlieg in de
urinoir of holle bolle Gijs met ‘Papier hier’
Alternatieven:
- Wet- en regelgeving (boetes/straffen) wel of niet hard rijden en dan de boete willen
accepteren
- Financiële prikkels (subsidies/belonen)
Ook bij afwegingen tussen het individu en het gemeenschappelijke belang. Denk bijvoorbeeld ook
aan het kopen van een huis, daar kan je geen ervaring mee hebben en dan is hulp wel fijn.
, Voor de korte termijn is de roltrap het makkelijkste en het snelste. Maar voor de lange termijn en
voor je gezondheid is het beter om de trap te pakken. Er wordt je de keuze geboden of je wel of niet
de trap neemt.
Humans and econs
Je durft gerust een tweede stuk te nemen, tenzij dat het laatste stuk is. Waarom blijft het laatste
stuk taart langer liggen dan de rest?
Human: mensen die rekening houden met elkaar
Econs: mensen richten zich alleen op hun eigen belang
Econs vs humans:
Econ:
- Econs streven naar nutsmaximalisatie
- Homo economicus kiest rationeel en objectief het meest aantrekkelijke alternatief uit het
hele aanbod het goedkoopste kiezen als het product vrijwel hetzelfde is dan het duurdere
product.
- Daarbij gaat eigenbelang voor het belang van anderen (egoïstisch) alleen maar matigen
met watergebruik voor zijn eigen kosten te drukken, niet om het milieu te beschermen
Human:
- Invloed van psychologische factoren zoals (risico-)perceptie, attitudes, emoties,
leerprocessen en sociale beïnvloeding
- De Homo economicus bestaat niet
- Psychologisch inzicht helpt om gedrag realistischer te verklaren en voorspellen. bij
bankencrisis voorzichtiger zijn en minder uitgeven in plaats van de economie er weer
bovenop te helpen.
Het beeld van de human is realistischer dan die van de econ. Een échte econ bestaat niet.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RRoost. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.01. You're not tied to anything after your purchase.
