Samenvatting van het practicum (incl. zelfstudie) van het tweedejaars vak Hepatobiliair systeem in de bachelor Diergeneeskunde. Ook verkrijgbaar in bundel!
Practicum 1: (Topografische) anatomie en
pathologische afwijkingen
Zelfstudie
De lever ligt voorin de buikholte,
direct achter het middenrif. De lever
ligt bij de meeste diersoorten zowel
links als rechts, in tegenstelling tot
de situatie bij bijvoorbeeld het rund
waar de lever geheel rechts in de
buikholte ligt. De lever heeft een
zestal lobben. Het rechter deel van
de lever is het grootst en reikt het
meest caudaal; het heeft dan ook
een impressie van de rechter nier,
de impressio renalis. De namen van
de leverlobben zijn:
De lobus sinister lateralis en -medialis
De lobus dexter lateralis en -medialis
De lobus quadratus (die de galblaas omvat)
De lobus caudatus
De lobus caudatus heeft bij hond en kat een smal middenstuk en twee uitsteeksels: de processus
caudatus met een impressio renalis, die aansluit bij de rechter nier en de processus papillaris, die
tegen de curvatura minor van de maag ligt.
De gal wordt vanuit de lever afgevoerd door de ductus hepaticus sinister en -dexter en bij de meeste
diersoorten tijdelijk opgeslagen in de galblaas (vesica fellea). De afvoergang van de galblaas heet
ductus cysticus. Deze komt samen met de afvoergangen van de lever en zo wordt de ductus
choledochus gevormd. Deze mondt samen met de ductus pancreaticus uit op de papilla duodeni
major in het proximale deel van het duodenum descendens.
De pariëtale zijde van de lever is door zeer korte stukken ventraal mesenterium bevestigd aan het
middenrif. Het ligamentum coronarium is het mesenterium tussen lever en middenrif rond de vena
cava caudalis en de venae hepaticae. Het gaat links en rechts over in ligamenta triangularia. Het
ligamentum triangulare dextrum ligt tussen het rechter crus van het middenrif en de lobus dexter
lateralis van de lever. Het ligamentum triangulare sinistrum loopt van het linker crus van het
middenrif naar de lobus sinister lateralis van de lever. Het ligamentum falciforme loopt uit op de mid-
ventrale zijde van het ligamentum coronarium.
De viscerale zijde van de lever is met de maag verbonden via het omentum minus en ligt tegen de
maag, de pancreas, de rechter nier en het duodenum en soms tegen de milt.
De hilus (leverpoort) van de lever bevindt zich aan de viscerale zijde. Op deze plaats komen een
tweetal vaten de lever in (arteria hepatica en vena portae) en komt de ductus hepaticus de lever uit.
De arteria coeliaca is kort en ontspringt uit de aorta tussen de crura van het pars lumbalis van het
middenrif. Het is de eerste ongepaarde zijtak van de aorta in de buikholte. Hij splitst zich in drie
zijtakken waarvan 1 naar de lever (arteria hepatica). De overige 2 gaan naar de maag (arteria
gastrica) en naar de milt (arteria lienalis).
Het bloed uit de buikholte wordt langs verschillende routes teruggevoerd naar het hart. Het meeste
bloed wordt vanuit de achterpoten, de bekkenholte en de buikholte teruggevoerd via de vena cava
caudalis. Deze vene loopt rechts naast de aorta descendens en vervolgens dorsaal langs de lever naar
het rechter atrium. Het bloed uit de darmtractus wordt afgevoerd via de vena portae naar de lever
en vandaar via de venae hepaticae naar de vena cava caudalis.
Ligging
Bij verschillende diersoorten ligt de lever net iets anders of ziet hij er qua vorm iets anders uit. Hier
moet ook rekening mee worden gehouden bij het nemen van een leverbiopt.
Bij de hond is de lever relatief groot, ongeveer 3-4% van het lichaamsgewicht. Het ligt bijna volledig
intrathoracaal en iets rechts van de mediaanlijn. Door middel van diepe groeven wordt de lever
verdeeld in verschillende lobben.
Craniaal maakt de lever contact met het diafragma.
Daarnaast zijn er een aantal organen die een afdruk
achterlaten in het viscerale oppervlak van de lever: de
maag, het duodenum, de rechter nier en de pancreas.
Bij de hond maakt de lever contact met de ventrale
buikwand. Bij vergroting is de lever ook hier te palperen,
net achter de ribboog.
Een biopt wordt bij voorkeur genomen caudaal van de
processus xiphoideus (caudaal kraakbenig gedeelte van
het sternum), waarbij de naald naar de linker lobus
gericht wordt om de galblaas te vermijden.
Bij het paard zit er relatief veel
variatie in vorm en grootte van de
lever, maar bedraagt gemiddeld
zo’n 1,5% van het lichaamsgewicht.
De lever ligt in het meest craniale
gebied van het abdomen, tegen
het diafragma aan, en ongeveer
2/3 deel ligt rechts van de
mediaanlijn. Door groeven wordt
de lever in enkele lobben
opgedeeld.
Het viscerale oppervlak van de lever wordt ingedrukt door de maag, het duodenum, de flexura
diafragmatica van het colon en de basis van het ceacum. In oudere dieren zie je vaak atrofie van de
rechter lobus, waarschijnlijk door chronische druk van het rechter dorsale colon en de basis van het
caecum. Soms zie je ook atrofie van de linker lobus, waarschijnlijk door druk van de maag.
Locatie leverbiopt?
Bij het rund ligt de lever bijna volledig in het rechter deel van
het abdomen (vanwege de pens), tegen het diafragma en
binnen de ribboog.
Het viscerale oppervlak van de lever maakt contact met de
netmaag, de pens, de boekmaag, het duodenum, de
galblaas, de pancreas en de rechter nier. Bijna al deze
organen laten ook een afdruk achter op het viscerale
oppervlak van de lever.
De lever ligt tegen de rechter pleurale zak aan. Met het
nemen van een biopt moet hier rekening mee worden
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller irisschoonderwaldt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.49. You're not tied to anything after your purchase.