Summary
Samenvatting Biogenie 6.2 - leerboek - 6de middelbaar
- Course
- Institution
- Book
Duidelijke samenvatting Biogenie 6.2 thema 2, thema 3 en thema 4. 6e middelbaar, wetenschappen wiskunde. (nagekeken door docent)
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
wesenbeekfemke
Content preview
Biologie: thema 3: modificaties en mutaties:1. interactie tussen genen en omgeving:
1.1 nature/nurture:
- nature = genen, natuurlijke aanleg
- nurture = omgeving
ontwikkeling van kenmerken is multifactorieel
1.2 genetica/epigenetica:
- genetica = studie van erfelijke informatie IN de DNA-basenvolgorde +
hoe tot expressie in fenotypisch kenmerken
processen zoals: DNA-replicatie, transcriptie, translatie, … komen aan
bod
- epigenetica = studie van erfelijke veranderingen in de genexpressie OP het
DNA
1.3 modificatie/mutatie:
Modificatie = verandering in fenotype door omgevingsinvloeden/milieu-invloeden
1) niet-erfelijke modificatie
2) epigenetische modificatie (wel erfelijk)
mutatie = verandering in genotype (kan onder invloed van omgeving) door
wijziging in DNA erfelijk
2. voorbeelden van niet-erfelijke modificaties:
2.1 proef van Bonnier:
-> proef met paardenbloemen
Penwortel in 2 snijden:
- 1e helft: laagvlakte groot met minder wortels
- 2e helft: hoog in de Alpen korte, gedrongen plant met veel wortels
Zelfde genotype, ander fenotype modificatie (klimaatverschillen)
Modificatie niet erfelijk: als men de penwortel uit Alpen terug in laagvlakte
plaatst -> typische kenmerken gebergteplant verdwijnen
1
,2.2 niet-erfelijke modificaties in de natuur:
Honingbij (Apis mellifera)
Uit bevruchte eitjes:
- Koningin
- Werkster
Hangt af van soort cel + soort voedsel voor de larven
3. epigenetische modificatie:
3.1 verandering op DNA: DNA-methylering:
DNA-methyltransferasen (enzymen): hechten methylgroep (-CH 3) aan DNA
Meestal op een cytosine, gelokaliseerd naast een guanine
Door DNA-methylering -> komen genen niet meer tot expressie
Bv.: bij vrouwelijke zoogdieren:
- 1 X-chromosoom inactief = Barr-lichaampje
o Inactivering: tijdens ontwikkeling van het embryo
- 2 X-chromosomen actief: dodelijk -> teveel proteïnen aangemaakt
DNA-methylering = verantwoordelijk voor celdifferentiatie in embryo
Methyleringspatroon tijdens celdeling doorgegeven aan DNA van dochtercellen
kan omdat: DNA-replicatie = semiconservatief
Zie tekening boek p. 100 (duidelijk hoe dit precies gaat)
Demethylering = DNA-methylering ongedaan maken door methylgroepen te
verwijderen
3.2 verandering van chromatinestructuur: histonacetylering:
Euchromatine:
- Chemische modificatie van histonen
- Histonacetyltransferase (enzym) hecht acetylgroep (CH3-CO-) aan
histonuiteinden
Euchromatine anders ingericht
2
, - Andere zones van DNA toegankelijk voor transcriptie
Heterochromatine:
- Histonen verliezen aceltylgroep door histondeacetylase (enzym)
- Niet-geacetyleerde histonen: vormen stabielere nucleosomen + dragen bij
tot binding nucleosomen DNA dicht opeengepakt
- Sterk gecondenseerd, niet geschikt voor transcriptie
3.3 voorbeelden van epigenetische overerving:
Hongerwinterkinderen in Nederland:
Hongersnood tijdens WO2: zwangere vrouwen kinderen met veel te lage
geboortegewichten
Volgende generatie (die nooit hongersnood kende) ook kinderen met veel te
lage geboortegewichten
Verklaring:
Tijdens ontwikkeling eicellen: epigenetische effecten onder invloed van
voedseltekort opgetreden
Volgende generatie:
o Voorgeprogrammeerd om zuiniger metabolisme te ontwikkelen
Obesitas bij mannen veroorzaakt abnormaal weinig methylering in delen van
DNA:
Methyleringspatroon doorgegeven aan kinderen -> via zaadcellen
Tekort aan mythelering in regio’s DNA chronische ziekten (kanker, diabetes,
…)
! levensstijl BEIDE ouders voor zwangerschap -> invloed op nageslacht via
epigenetsche effecten
4. oorzaken van mutaties:
4.1 spontane mutaties:
= ontstaan vanzelf
Basensequentie wijzigt (-> tijdens DNA-replicatie): fout DNA-polymerase (bv.: A
en G, T en C kunnen onderling gewisseld worden)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller wesenbeekfemke. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.72. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50843 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now