Summary
Samenvatting hoofdstuk 4: Formele Rechtsbronnen
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van hoofdstuk 4 van inleiding van het recht: Formele Rechtsbronnen. Bij deze samenvatting zit ook info van het bijhorende boek.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
bigoverbeke
Content preview
Inleiding van het recht – Les 3 Principes v. recht
Kenbaarheid rechtsregels
o Iedereen hoort in theorie de wet te kennen (niemand wordt geacht de wet niet te kennen)
Uitz: onoverkomelijke dwaling: wanneer er bij 2 professionele juristen om advies
werd gevraagd en zij beiden hetzelfde zeiden, maar het toch verkeerd blijkt te zijn
o Iedereen moet mogelijkheid hebben om zijn/haar/hun rechten & plichten te kennen:
kenbaar => publicatieverplichting:
Publicatie voorzien in Grondwet (art. 190) (= overheidstaak)
Enkel voor (materiële) wet
Geen publicatieverplichting voor bv. rechtspraak
Ook vaak niet gepubliceerd
Zo niet ≠ afdwingbaar
o Belgisch staatsblad (BS): document waarin alle nieuwe wetten, ministeriële besluiten…
genoteerd worden -> 10 dagen nadien ook van toepassing (bepaalt dus ook rechtstreeks in
werking treding v. wetten etc.)
WEL gepubliceerd in BS: wetten, decreten, ordonnanties, andere zaken (KB’s, MB’s,
arresten, GwH (= Grondwettelijk Hof)…)
NIET gepubliceerd in BS: provinciale reglementen (Bestuursmemoriaal v. provincie),
gemeentelijke reglementen (via website) & Europese normen (Publicatieblad v.d.
Europese Unie)
o Consolidatie
=> Opheffing, wijziging, toevoeging: wijzigingen in de tekst aangebracht (bij wetten eh)
o Coördinatie
Wetteksten net ‘lappendeken’: herschikking en/of hernummering
Gebeurt door uitvoerende macht
Soms nodig indien wet doorheen jaren te veel gewijzigd is (vb. te veel bis, ter,
quarter… artikels toegevoegd/weer geschrapt)
Basically als het te ingewikkeld wordt, er orde in gaan scheppen want het slaat
nergens op :D
o Codificatie
Samenbrengen rond bepaald thema + logisch ordenen in “codex”
=> Hernieuwing wet/wetboek
Gebeurt door wetgevende macht
Rechtsbronnen & onderlinge verhouding
o Probleem: veel rechtsbronnen -> mogelijk conflict tussen bronnen
=> hiërarchie der rechtsbronnen: welke rechtsbron gaat voor op de andere?
o 5 formele bronnen:
1) (Materiële) wet
Hier (West-Europees continentaal recht) hiërarchie der normen (= verticale volgorde
v. rechtshandelingen) afdwingbaar
Lagere materiële wet ≠ afwijken v. hogere
Als er voor juridisch probleem een duidelijke wet van toepassing is -> toepassen
(& niet meer verder kijken)
1) Rechtspraak
Als geen duidelijke wet van toepassing, kijk naar voorbeelden in eerdere uitspraken
v. rechtbanken
Onderlinge hiërarchie (Cassatie > Hof van Beroep > 1ste aanleg, enz)
1) Rechtsleer
, Verschillend ‘gezag’
Handboek Universiteitsprofessor vs. bacherlorproef student
1) Gewoonte
2) Algemene rechtsbeginselen
Werking v. wet in de tijd
o Wet kan nooit terugwerken voor iets in verleden (= niet-retroactiviteit) (wet kan nog niet
toegepast worden als hij nog niet bestaat)
=> Pas vanaf publicatie kan men met nieuwe wet rekening houden & deze naleven
o Toch soms uitzonderingen (bv. fiscale wetgeving)
“De terugwerkende kracht v. wetsbepalingen, die van die aard is dat zij
rechtsonzekerheid in het leven kan roepen, kan enkel worden verantwoord op
grond van bijzondere omstandigheden, inzonderheid wanneer zij onontbeerlijk is
voor de verwezenlijking van een doelstelling van algemeen belang, zoals de goede
werking of de continuïteit van de openbare dienst.”
o Vanaf wanneer komt wet in werking?
Wet van toepassing 10 dagen na publicatie in BS
Provinciale norm: 5 dagen na publicatie in Bestuursmemoriaal
Gemeentelijke norm: 5 dagen na publicatie op website
Europese norm: 20 dagen na publicatie in Publicatieblad v. EU
Verdrag: bepaald in tekst zelf
Uitzondering: norm voorziet andere termijn
Staat onderaan wet te lezen
o Wat is de einddatum v. werking?
Tot opheffing/wijziging
=> Lex posterior derogat anteriori: recentste wet geldt effectief, oude wet = impliciet
opgeheven
Tot vernietiging
Tot uitdoving (uitzonderlijk)
In praktijk: oude wetgeving wordt niet altijd afgeschaft!
Bij conflict: latere wet > eerdere wet
o Wat bij wijziging?
Principe:
Alle shit oplossen volgens toenmalige regels
Vanaf inwerkingtreding nieuwe wet: nieuwe regels toepassen
Uitzondering: strafrecht
Vroegere sanctie = mildere straf: straf blijft hetzelfde
Vroegere sanctie = strengere straf: straf wordt milder
Procedureregels: doorgaans onmiddellijk van kracht
Zelden volledige breuk tussen oude & nieuwe wetgeving
Vaak overgangsbepalingen -> overgangsrecht
=> Zelfde toestand blijft doorlopen onder gelding v. 2+ opeenvolgende
rechtsnormen
=> Soms uitdrukkelijke overgangsbepalingen voorzien
=> Geen overgangsbepaling -> algemene regels
o 3 data v.d. wet
Afkondigingsdatum: ondertekening/identificatie door koning
Publicatiedatum: publicatie in BS
Datum v. inwerkingtreding: wanneer wet geldig wordt
Werking in de ruimte
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bigoverbeke. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.24. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now