Summary
Volledige samenvatting RZL (slides + notities)
- Course
- Institution
Alle lessen samengevat inclusief notities van lessen KU Leuven Brussel
[Show more]
Seller
Follow
justinepeeters1
Reviews received
Content preview
Religie, zingeving en levensbeschouwing (RZL)Thema A: Economie en ethiek
Hoofdstuk 1: Leven in de spanning tussen crisis en vooruitgang
Vooruitgang is een realiteit
= tastbare wezenlijke vooruitgang
Levenskwaliteit is globaal genomen significant verbeterd:
o Meer welvaart
o Langere levensverwachting
= spiritualiteit de oplossing voor de ecologische crisis/ economische crisis
Ter illustratie: Hoe is het gesteld met de extreme armoede in de wereld? 1,90 int-$/dag
= als dit het bedrag is om van te leven per dag spreken we van extreme armoede
+ int-$: fictieve valuta om verhouding van verdienste en plaatselijke economie te vergelijken
Nathan Rothschild (1777-1836)
Duitse bankiersfamilie: de rijkste persoon op aarde
heel vroeg gestorven door bacteriële infectie vandaag: antibiotica
+ aspect van “rijker” worden in alle opzichten en op alle vlakken vandaag
= kunnen spreken van vooruitgang t.o.v. eerdere generaties
Hoe recent vooruitgang eigenlijk is:
Het eerste antibioticum: uitgevonden in 1928 & in de massaproductie vanaf de jaren 1940
In 1914 had 10% van de Belgen elektriciteit in huis
+ zesde metaal heeft ‘tid van ton’ geschreven
= geeft werkelijke vooruitgang maar ook een soort nostalgisch verlangen naar het verleden komt weer
Het WTK-bestel
2 factoren die vooruitgang mogelijk was (WTK):
o Wetenschap
= verkrijgen van inzicht in de natuurwetten om zo de wereld beter te begrijpen
o Technologie
= verkrijgen van inzicht in de natuur & het ontwikkelen van gereedschappen die
zich vertalen naar een verhoogd levenscomfort
o Kapitalisme
= economisch systeem dat het meest geschikt is om die technologie
te verspreiden
Combinatie van die 3 dingen die de wereld de afgelopen eeuwen beter gemaakt heeft
o Drijven elkaar wederzijds aan wat zorgt v/h efficiëntie productie van werktuigen & gebruiksvoorwerpen
o Natuurwetenschap (Religie) en technologie hebben het leven dan wel aangenamer en gemakkelijker gemaakt maat
nog geen welvaart tot stand gebracht
o Interactie van deze componenten heeft de wereld beter gemaakt afgelopen weken
+ tekortkomingen in het realiseren van hogere levensstandaarden
, Een veelvoud van met elkaar verweven crisissen?
= reeks crisissen waarmee we geconfronteerd worden
Gevolgen Bankencrisis van 2008
o Spaarcenten liggen significant lager dan voor die crisis
o Pensioenen zijn op termijn moeilijk betaalbaar economisch gezien is de generatie
sinds de bankencrisis het onzekerst naar de toekomst toe
Crisis van mentale welbevinden (‘De Wachter 2012’)
o “Bordeline times”: depressies en burn-outs
o Veel personen in de maatschappij die zich in borderline/ stresseerde omstandigheden bevinden
o Symptomen van borderline kenmerkt mensen die niet aan dat syndroom zouden lijden
o Het herhaaldelijk ervaren van stress maakt mensen borderline
+ meer gebruik van antidepressiva bevestig de crisis van mentaal bevinden
Stilaan bevindt iedereen van de samenleving zich in een mentaal depriverende situatie door de omgeving
Impact van AI (Harari 2018)
= zowel politiek als mentale crisissen
o Mentaal aspect
o AI kan functies van mensen overnemen: bepaalde werkkrachten zijn overbodig
+ is onzeker hoe ver die impact kan rijken
o Geeft mensen het gevoel van overbodigheid
= ook een teken van voorruitgang!!
o Politieke aspect
o Britten stemden VOOR de Brexit,
o Meerderheid stemde voor Trump als president
o Partijen extreemrechts en links zijn groter dan ooit
= nemen onzekerheden weg door duidelijke stellingen en punten tot verbetering
Politieke crisis (2016-2017-2019-2024?)
o Ressentiment + anti-systeemdenken
• Anti-systeemdenken
= huidig systeem ≠ meer voor verbetering vatbaar men kiest onzekerheid boven zekerheid
vb. Brexit
• Ressentiment (wrok) : een gevoel dat een groot deel van de bevolking ervaart, het gevoel dat
ze niet als serieus worden beschouwd, dat ze dus overbodig zijn
groeiende aanleg voor het breken van beloften rond die Ressentiment
+ vermoeden dat in de toekomst mensen zich nog meer overbodig gaan voelen (AI) stijgt
Coronapandemie
= toonde op een heel dubbele manier hoe we als mens tegenover de wereldstonden
o KT: verbetering van de luchtkwaliteit, dieren die dichterbij steden verschenen, …
o LT: de mensheid nadien ook wel de gewone gang van eerder hernam
bestrijden van coronapandemie ging gepaard met single use objecten
= wegwerpbare mondmaskers, eenmalig toegediende vaccines, overmatig gebruik van de auto
o Enerzijds: samenhorigheid en collectieve inzet
o Anderzijds: ingrijpende vrijheidsberoving door de regels = wantrouwen van de overheid
Aansluiting te vinden met het WTK-bestel
= 1 v/d factoren van de verspreiding van het coronavirus: geglobaliseerde kapitalistische economie
,d.m.v. internationale relaties, gemakkelijke reizen, een vrij verkeer van goederen, geld en personen
Dubbelzinnige rol van de religie t.o.v. de ecologische crisis
Sommige migratiecrisissen gaat gepaard met een vrees voor de Islam
Het roept dan ook vragen op welke plaats een religie nog heeft in het Westen
+ Controversiële hypothese (jaren 60): Christendom verantwoordelijk is voor de huidige ecologische crisis
Is het gevolg is v/h feit dat de mens plaatsvervanger is van God op aarde
Dubbelzinnige verhouding tussen ecologische crisis en religies t.o.v. het christendom:
Groot deel van gelovigen bevinden zich a/d kant v/d klimaatsceptici
Ander deel bevinden zich bij het belang v/h hiernamaals en minder bij de ecologische crisis
+ andere religies zijn bewuster van de ecologische crisis
Religieuze inspiratie helpt omgaan op een bewustere manier
Het geloof in een scheppende god maakt dat men de natuur rondom als goddelijks ervaart
fenomeen gekend als ‘the greening’ / ‘greenwashing’ van wereldreligies
= religieuze traditie helpt nadenken over hoe we omgaan met de buitenwereld vanuit de religieuze inspiratie
De ecologische crisis als een spirituele crisis
1) Stephen Batchelor (Boeddhisme)
= uniek religieus profiel: seculier of een agnostisch, hoofdzakelijk boeddhist
Boeddhisme gekenmerkt wordt door elementen uit de de Indische cultuur (Karma of Reïncarnatie)
+ behoren niet tot de kern v/h Boeddhisme
Haalt bepaalde foute gedragingen (hebzucht & haat) of verkeerde spiritualiteitaan zoals Boeddha deze liggen
aan de grond van de ecologische / spirituele crisis door het menselijk gedrag
legt da nadruk op het aanpassingsvermogen op nieuwe contexten van het boeddhisme = controversieel
2) Fritz Hull (Protestants Christendom)
= Presbyterianissme is een aftakking v/h calvinisme, vorm van Protestants Christendom
Het menselijke gedrag gecombineerd met spiritualiteit is de oplossing voor de ecologische crisis
Spiritualiteit kan inspiratie bieden om menselijk gedrag te sturen
o ≠ beperkt tot specifieke religieuze traditie maat kan voortkomen uit andere bronnen
Het heilige meer in de natuur te zien, de intrinsieke waarde van de natuur
3) Paul Brockelman
Ecologische crisis is voor een spirituele kwestie van onze tijd
verkeerde spiritualiteit aan de basis ligt, roept op tot spirituele vernieuwing
Is het wel een spiritueel probleem?
1. Een welbepaalde spiritualiteit ligt aan de basis van de ecologische crisis
o Natuur is enkel een gebruikswaarde voor de mens zonder intrinsieke waarde
2. De ecologische crisis hangt samen met een eenzijdige opvatting van het goede leven
o Het goede leven bestaat uit bezit van goederen is problematisch
o Economische groei is het doel opzich // ‘growthism’ is een god
nieuwe spiritualiteit nodig om perspectief te bieden een crisis aan te pakken
3. Natuurwetenschap en regelgeving alleen kunnen de ecologische crisis niet oplossen
o Vernieuwing van spiritualiteit is nodig
4. De ecologische crisis is een aanzet om de bestaande religies te vernieuwen en te hervormen
, 4) Michael Northcott (Christendom)
Kritiek op document over de zorg voor de schepping
Ecologische crisis is een spirituele crisis
o Consumerisme // het consumeren van goederen is een ziekte
o Mens richt zich tot gebruiksgoederen: op idolen en niet op god
God is de oorsprong is v/d mens
Mens is geschapen naar het evenbeeld van God
Bestaan richten tot God de bestemming v/d mens
Scheppingstheologie
+ Idolatrie
= het vereren van idolen en standbeelden i.p.v. goden /vereren van afbeeldingen, standbeelden i.p.v. god
= grootste verraad tegenover god
~ Brockelman: alternatieve spiritualiteit gefocust op de ervaring van de natuur
5) Seyyed Hossein nasr (Islam)
Ecologische crisis is het gevolg is van vergeten waarheden // modernisme
= de gevolgen van het WTK-bestel
o Herstel van onze spiritualiteit/ bewustzijn
o Verbinding zoeken met het idee dat in de natuur het heilige aanwezig is
o Natuur is door god gecreëerd en in stand gehouden
transformatie van ons bewustzijn
+ spiritualiteit komt v/e bepaald religieus kader en verschillende religieuze tradities
= denken op een gelijkaardige manier denken over hoe de werkelijkheid ontstaan is
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller justinepeeters1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now