Summary
Samenvatting Uitwerkingen VPK Kennislijn Kwartaal 3 Gezond Ouder Worden
- Course
- Institution
Uitwerking van alle college's en werkgroepen
[Show more]
12 reviews
By: brigetdeddens • 3 year ago
By: sabihael • 3 year ago
By: hmallouki • 3 year ago
By: xxseval • 3 year ago
By: marietruijs • 4 year ago
Often bad sentence build-up. The
By: 0979271 • 4 year ago
By: chirine_b • 4 year ago
Seller
Follow
lauravdnoort
Reviews received
Content preview
InhoudWeek 1 2
College Ethiek in relatie tot zorgtechnologie 2
College Gezond Ouder Worden 5
College Vroeg-signalering van gezondheidsrisico’s en kwetsbaarheid van ouderen 7
Werkgroep Gezond Ouder Worden 11
Werkgroep Risicosignalering en zelfmanagement bij ouderen 12
Week 2 14
College Eigen regie, eigen kracht, zelfmanagement en zelfredzaamheid 14
College Mantelzorg 15
College Netwerken voor en van ouderen 17
Werkgroep Klinisch Redeneren 19
Werkgroep Mantelzorg 20
Werkgroep Participatie, zelfredzaamheid en samenredzaamheid 21
Week 3 23
College Autonomie en Paternalisme 23
College Ethische theorieën 25
College Persoonsgerichte zorg bij mensen met beginnende dementie 27
College Welbevinden en Zingeving bij ouderen 28
Werkgroep Ethiek 29
Werkgroep Klinisch Redeneren 32
Werkgroep Persoonsgerichte zorg bij mensen met beginnende dementie 33
Week 4 36
College De HBO verpleegkundige in de wijkzorg 36
College Rouw en Verlies 37
Werkgroep Rouw 45
1
,Week 1
College Ethiek in relatie tot zorgtechnologie
Verzet tegen dwingende techniek
Sommige dove mensen weigeren Cochleair Implantaat voor zichzelf of voor hun kinderen,
omdat
- Doofheid is geen ziekte, afwijking of handicap die gerepareerd moet worden.
- Dove mensen functioneren prima in de samenleving
- Dove mensen hebben een eigen cultuur (met gebarentaal, verenigingen, aparte
scholen, samenkomsten, etc)
- Zo probleemloos zijn Cli’s niet (wennen, ander geluid, etc)
Technologie is (niet) natuurlijk
Techniek is zo oud als de mens. Het onderscheid mens en dier. Mensen zijn mensen, juist
door techniek. Wij benutten techniek omdat de mens een dier is met beperkingen. In de loop
der tijd is de mens veranderd door techniek. Bijvoorbeeld vaccinaties, riolering,
landbouwtechniek maken dat ouder, kaler en langer worden. Oude mensen blijven langer
vitaal door techniek. Techniek hoort bij onze natuurlijke toestand, daarom is de stelling dat is
niet natuurlijk verwarrend.
Het dwingende en opdringende aspect van techniek in de samenleving
Iedereen heeft een smartphone. Dus je bent altijd bereikbaar. Dit is een norm, je iPhone is
altijd aan. En je kunt navigeren; toeristen kijken op hun scherm voor de route. Je kunt
fotograferen, dus kijken doen we en je kunt opnemen dus luisteren doen we ook. De
belastingdienst heeft digitale aangifte als norm gesteld. Wie op papier aangifte wil doen
moet dit aanvragen. Zorgverzekering eist naast een DigiD ook een sms-code, dus een
smartphone is verplicht om declaratie te kunnen doen.
Drie visies op relatie mens en techniek
- Instrumenteel. Techniek is neutraal. Het ‘wil’ niets van zichzelf (geen intentie). Een
schroevendraaier wil niet schroeven draaien. Techniek is een middel om een (door
mens bepaald) doel te bereiken. De mens bepaald of techniek goed of slecht is. Een
voorbeeld is het dynamiet van Alfred Nobel. Hij heeft dynamiet ontworpen om in
mijnen te gebruiken. Tot zijn grote schrik gingen mensen er ook wapens van maken.
- Kritisch. Verschillende filosofen zijn kritisch over gevolgen van techniek. Leidt tot
vervreemding. Techniek vooral bedreiging. Mensen die eerst een beroep uitoefenen
belanden in de fabriek.
- Dialogisch. De grenzen worden vervaagd. Er is geen wisselwerking tussen mens en
techniek. Wij beïnvloeden de technologie en de technologie beïnvloedt ons.
Opvallend in Instrumenteel en Kritisch is dat techniek naast of tegenover de mens staat. De
mens is subject (bewustzijn, vrijheid) en techniek is slechts object.
2
,Techniek en gezondheid
Elke nieuwe techniek vinden we vaak bedreigend, het stelt ons op de proef. Kritiek op
techniek is niet slecht; er staat ogenschijnlijk iets op het spel. Onproblematisch is wanneer
techniek tijdelijk een deel is van ons lichaam (bril, hoorapparaat, rolstoel, kruk). Of een
onlosmakelijk deel (gewrichtsprothese, cochleair implantaat, insulinepomp, pacemaker,
ICD). Tot in het brein en daarmee denken/voelen sturen/beïnvloeden (Deep Brain
Stimulation)
Het ‘dwingende’ van techniek in de zorg.
Tot 2016 zijn er in Nederland ongeveer 245 kinderen met Down per jaar geboren. Vanaf
2017 komt er voor alle zwangeren in Nederland de NIPT test. Want NIPT is meer en veilig
om Down aan te tonen door een venapunctie. Daarvoor gingen vrouwen met geld naar
België voor een NIPT test. In Ijsland en Denemarken is er standaard een NIPT test, en zijn
er vanaf 2015 bijna geen kinderen met Down meer daar. Ouders van kinderen met Down
voelen de maatschappelijke druk om abortus te laten doen en zijn ‘verantwoordelijk’ voor
gehandicapte kind. Moet de overheid de NIPT-test faciliteren, bemoedigen of ontmoedigen?
Door techniek ervaren we de wereld anders, begrippen moeten worden bijgesteld.
Dead donor rule; donor is echt dood, voorafgaand aan uitname. Van 1950-1967 kon een
donatie van nieren (en later hart & longen) alleen gedaan worden als donoren een
onomkeerbare circulatiestilstand hadden. Hartdood = dood. In 1967 ontstond NierX bij
hersendode (coma dépassé, voorbij het coma). In 1968 is er op Harvard een nieuw protocol
ontstaan over hersendood. Hersendood = dood. Vanaf 1990 is ernstig en onomkeerbaar
hersenletsel en coma ook een reden voor donatie. Dood van de mens is onomkeerbaar
verlies van bewustzijn en het vermogen tot ademen. Techniek maakt steeds beter inzichtelijk
de mate waarin het brein verwoest is. In Nederland wordt er streng gehandhaafd aan het
hersendoodprotocol.
Human Enhancement (mensverbetering), John Harris
Biomedical interventions that are used to improve human form or functioning beyond what is
necessary to restore of sustain health.
De mens is het resultaat van 5-7 miljoen jaar evolutie. Evolutie stopt niet per vandaag, maar
gaat door (we worden langer en kaler bijvoorbeeld). Evolutie is willekeurig en niet gericht op
produceren van kerngezonde mensen. Dan kunnen we vanaf nu heel gericht beïnvloeden en
sturen.
Van Natural (Darwinian) selection → Deliberate (enhanced) selection
Taal, schrift en gebruik van hulpmiddelen is het begin van human enhancement.
Enhancement is het goede doen en daarom een morele plicht. ‘Sleutelen’ in onze genen om
ons soort te verbeteren is daarom geen probleem. Voor de geboorte al.
Gedragsbeïnvloeding als ethisch probleem
Angst voor verlies van vrijheid en autonomie, waardoor overheersing door technologie.
Humans may end up surrendering more and more of their freedom and responsibility to a
mechanical world that acts for them. We worden straks slaaf van de technologie.
The use of ICT implants to obtain remote control over the will of people should be strictly
prohibited.
3
, Aantasting van autonomie?
Autonomie als recht op zelfbeschikking: zelf bepalen hoe je handelt, zolang het anderen niet
schaadt. Gedragsbeïnvloeding als potentiële inbreuk op autonomie. Als we in mensen gaan
rotzooien zitten we in iemand zijn autonomie.
We verleiden elkaar allemaal. Je wordt hierbij niet in je vrijheid beperkt. Overtuigen gaat een
stapje verder. Overreden is als de andere over jou argument heen denderen. Het eindigt in
dwingen als je niet uitkijkt. De manier waarop en de mate waarin we iemands gedrag willen
beïnvloeden bepaald of het schadelijk is.
Respect voor autonomie in de gezondheidszorg
In de gezondheidszorg ben je al een klein beetje van je autonomie kwijt. Dat komt door het
ziektebeeld.
- Overreden, overtuigen en verleiden (Nudging) is in principe onproblematisch.
- Drang: tot op zekere hoogte onproblematisch
- Dwang: alleen onder strikte voorwaarden, rechtvaardiging nodig.
Autonomie als authenticiteit
Technologie kan je helpen met je zelfredzaamheid maar het kan je ook negatief
beïnvloeden.
- Vermogen om eigen leven vorm te geven op grond van eigen doelen en waarden
- Vermogen tot reflectie op eigen wensen, doelen, waarden, en die eventueel aan
kunnen passen.
- Vermogen je te verhouden tot dat wat je beïnvloedt.
Sommige technologie versterkt zelfbeschikking en (keuze)vrijheid.
Onbedoelde effecten
- Mensbeeld veranderd
- neurochemical selves, wij zijn (nier meer dan) ons brein. We vinden onszelf
allemaal een uniek persoon, maar eigenlijk zijn we gewoon chemische
fabriekjes.
- Verschuivende verantwoordelijkheden
- DBS: Wie is verantwoordelijk voor resulterend gedrag?
- ICT in de zorg: verdampende verantwoordelijkheid in complexe netwerken?
- Veranderende zorgrelaties
- Verschraling of nieuwe vormen van aandacht, contact via ICT.
- Nieuwe functies, beroepsgroepen
- Medicalisering van alledaags gedrag (ADHD of ‘druk kind?) + leefomgeving (kinderen
met smartphone met locatiemelding naar ouders.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauravdnoort. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now