Samenvatting Grondtrekken Van Het Nederlandse Strafrecht - Hogeschool Utrecht
4 views 0 purchase
Module
ADR-HBR-V30S-19_2023
Institution
Hogeschool Utrecht (HU)
Book
Grondtrekken van het Nederlandse strafrecht
Een samenvatting van het boek: Grondtrekken Van Het Nederlandse Strafrecht. Voor HBO-Rechten studenten. Gemaakt door een student die studeert aan de Hogeschool Utrecht.
HBO Rechten , Hogeschool Utrecht, samenvatting Strafrecht, derde leerjaar
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1. Inleiding...........................................................................................................................................2
Hoofdstuk 7. Inleiding strafprocesrecht................................................................................................................3
Hoofdstuk 11. Het rechterlijk beslissingsschema..................................................................................................5
Hoofdstuk 2. Inleiding materieel strafrecht..........................................................................................................7
Hoofdstuk 3. Opzet en schuld.............................................................................................................................10
Hoofdstuk 5. Poging en voorbereiding................................................................................................................12
Hoofdstuk 6. Deelneming....................................................................................................................................14
Hoofdstuk 4. Strafuitsluitigsgronden..................................................................................................................18
Hoofdstuk 8. Het voorbereidend onderzoek......................................................................................................23
Hoofdstuk 9. Vervolging......................................................................................................................................30
Hoofdstuk 10. Het onderzoek ter terechtzitting.................................................................................................33
Hoofdstuk 12. Straffen en maatregelen..............................................................................................................36
Hoofdstuk 13. Straffen en maatregelen..............................................................................................................39
Hoofdstuk 14. Rechtsmiddelen...........................................................................................................................45
Hoofdstuk 15. EHRM...........................................................................................................................................47
1
,HBO Rechten , Hogeschool Utrecht, samenvatting Strafrecht, derde leerjaar
HOOFDSTUK 1. INLEIDING
Paragraaf 1.2 Plaats van het Strafrecht
Voor het strafrecht geldt, dat het zich bezighoudt met het bestraffen van personen die een strafbaar
feit hebben gepleegd. Als een burger een strafbaar feit pleegt, moet hij verantwoording afleggen aan
de overheid, die hem namens de samenleving straf kan opleggen.
De enige die een verdachte van een strafbaar feit voor de rechter kan brengen is een officier van
justitie. Hij is vertegenwoordiger van het staatsorgaan dat belast is met de vervolging van verdachten
(het openbaar ministerie).
Eigenrichting (het recht in eigen handen nemen) is echter verboden.
Paragraaf 1.3 Doelen van straffen
Het opleggen van een straf dient voornamelijk twee doelen:
1. Vergelding, het kwaad dat de dader van een strafbaar feit veroorzaakt bij het slachtoffer of
aan de maatschappij als geheel, wordt door het opleggen van straf in de eerste plaats
vergolden door leedtoevoeging. Dit vergeldingsaspect kan zorgen voor een morele
genoegdoening.
2. Preventie, het opleggen van straf zou er moeten toe leiden dat er minder mensen strafbare
feiten plegen.
Twee soorten preventie:
- Speciale preventie, de dader die in aanraking is gekomen met de gevolgen van het
overschrijven van een strafrechtelijke norm, de volgende keer wel twee keer zal
nadenken, voordat hij nog een iets dergelijks doet. Het moet dus voorkomen, of
ontmoedigen, dat gestrafte wederom in de fout gaan.
- Generale preventie, heeft als uitgangspunt dat ook anderen dan gestrafte lering trekken
uit het feit dat er voor het plegen van een strafbaar feit straf kan worden opgelegd. De
gestrafte moet een voorbeeld zijn dat potentiële wetsovertreders afschrikt.
Paragraaf 1.4 Materieel strafrecht, formeel strafrecht en sanctierecht
Het rechtsgebied strafrecht kan worden onderverdeeld in drie delen:
1. Materieel strafrecht, heeft men het over de vraag wat een strafbaar feit is. Bepaalt welke
gedraging niet toegestaan is en welke personen daarvoor kunnen worden bestraft. Het gaat
hierbij in de eerste plaats om strafbepalingen (diefstal en moord). Daarnaast behoren
algemene leerstukken die betrekking hebben op uitsluiting van strafbaarheid (noodweer) en
uitbreiding van strafbaarheid (poging en medeplichtigheid).
2. Formeel strafrecht, wordt ook het strafprocesrecht of strafvordering genoemd. Dit dele
bepaalt welke regels moeten worden gevolgd wanneer een norm van het materiële
strafrecht is overtreden.
3. Sanctierecht, heeft betrekking op de voorwaarden waaronder bepaalde straffen mogen
worden opgelegd en ten uitvoer gelegd. Het gaat dan om de vraag of voor een bepaald
strafbaar feit een taakstraf mag worden opgelegd en welke voorwaarden de rechter precies
mag stellen wanneer hij een straf voorwaardelijk oplegt.
2
,HBO Rechten , Hogeschool Utrecht, samenvatting Strafrecht, derde leerjaar
Paragraaf 1.5 Commuun en bijzonder strafrecht
Wetboeken zijn wetten waarin het algemene deel van het strafrecht en het strafprocesrecht is
opgenomen. Het strafrecht dat in de wetboeken is opgenomen, duidt men vaak aan als het
commune strafrecht. Daarnaast bestaan er veel strafbepalingen in andere wetten
(Wegenverkeerswet 1994, de Wet wapens en munitie en Opiumwet), deze wetten worden
bijzondere wetten genoemd.
HOOFDSTUK 7. INLEIDING STRAFPROCESRECHT
Paragraaf 7.3 Procesdeelnemers
Paragraaf 7.3.1 Algemeen
De kantonrechter oordeelt over de meeste overtredingen, art. 382 Sv.
De politierechter oordeelt over eenvoudige misdrijven, art. 368 Sv.
Paragraaf 7.3.2 De verdachte
Onschuldpresumptie: Iedere vermoedelijke dader wordt voor onschuldig gehouden totdat het
tegendeel is bewezen in een strafrechtelijke procedure.
Art. 27 Sv bepaalt wie precies als verdachte kan worden aangemerkt. De wet noemt twee criteria
ter bepaling van het begrip verdachte. Het moment van aanvang van de vervolging bepaalt welk
criterium van toepassing is. Het criterium van het tweede lid is een formeel criteria, dat eenvoudig
kan worden toegepast. Het criterium in het eerste lid is een materieel criterium: op grond van
inhoudelijke overwegingen moet worden beoordeeld of een persoon als een verdachte kan worden
aangemerkt. Er moet sprake zijn van een redelijk vermoeden dat de persoon in kwestie een strafbaar
feit heeft gepleegd. Het redelijk vermoeden mag niet zijn gebaseerd op een voorgevoel, maar moet
volgen uit feiten of omstandigheden.
Vervolging is als de rechter eenmaal betrokken is bij de zaak.
Voor een onderzoek aankleding is vereist dat er sprake is van ‘ernstige bezwaren’, art. 56 Sv.
Hiermee wordt bedoeld dat er meer dan een redelijk vermoeden moet zijn van schuld aan een
strafbaar feit. Ernstige bezwaren is een zwaardere graad van verdenking.
Arresten Hollande keurling & Stormsteegarrest is hiervan een voorbeeld.
Paragraaf 7.3.3 Rechten van de verdachte
Is een persoon eenmaal aangemerkt als verdachte, dan heeft hij bepaalde rechten.
1. Zwijgrecht, de verdachte mag niet gedwongen zichzelf te belasten in een strafrechtelijke
positie; nemo tenetur. De verdachte moet op de hoogte worden gesteld van zijn zwijgrecht;
cautie. Voor ieder verhoor van de verdachte moet deze cautie worden gegeven.
2. Het recht op rechtsbijstand,
3. Het recht op kennisneming van processtukken,
4. Andere rechten,
, HBO Rechten , Hogeschool Utrecht, samenvatting Strafrecht, derde leerjaar
2. Onderzoek ter terechtzitting
3. Beraadslaging en uitspraak
4. Rechtsmiddelen
5. Tenuitvoerlegging
Paragraaf 7.4.2 Vervolging
Er wordt gesproken van vervolging wanneer een zittingsrecht of een RC op initiatief van de OvJ een
beslissing moet nemen in een strafzaak. Daarnaast kan een verdachte worden vervolgd doordat
tegen hem een strafbeschikking wordt uitgevaardigd. De vervolging begint vaak doordat de
verdachte wordt gedagvaard door de OvJ. In dat geval is sprake van vervolging, omdat de
zittingsrechter wordt betrokken bij de strafzaak.
Paragraaf 7.5 Proceshandelingen
Paragraaf 7.5.1. Legaliteitsbeginsel
In principe staat het opsporingsambtenaren vrij handelingen te verrichten die zij noodzakelijk achten
in het kader van de opsporing. Wanneer die handelingen personen beperken in de uitoefening van
hun mensenrechten, zal er steeds een wettelijk bepaling moeten zijn die bevoegd maakt tot dat
specifiek optreden, bevoegdheidsverlenende norm. Dit uitgangspunt wordt het legaliteitsbeginsel
genoemd.
Paragraaf 7.5.2 Bestanddelen van de bevoegdheidverlenende norm
Een delictsomschrijving bestaat uit verschillende bestanddelen. Pas wanneer deze bestanddelen zijn
vervuld, kan sprake zijn van en strafbaar feit.
Bevoegdheidverlenende nomen kennen een soortgelijke opbouw. Alleen wanneer aan alle
bestanddelen van de bevoegdheidverlenende norm is voldaan, mag de bevoegdheid worden
uitgeoefend. Bevoegdheidverlenende normen kennen ten minste drie soorten bestanddelen:
1. De handeling (welke handeling mag verricht worden);
2. De bevoegde (door wie mag de handeling worden verricht);
3. De bevoegdheidsvoorwaarden (onder welke voorwaarden is de bevoegde gerechtigd die
handeling te verrichten).
Over het algemeen is een verdenking een noodzakelijke voorwaarde om bevoegdheid te mogen
uitoefenen. Wanneer de in te zetten bevoegdheden ingrijpender zijn, wordt dikwijls verlangen dat
het gaat om een verdenking van een ernstig strafbaar feit.
Paragraaf 7.5.3 Beginselen van een behoorlijk procesorde
Alle handelingen die in het strafproces worden verricht, moeten niet alleen voldoende aan de eisen
die de wet stelt maar ook aan de beginselen van een behoorlijk procesorde. Deze beginselen zijn niet
in de wet vastgelegd, maar in jurisprudentie.
a) Beginsel van redelijke en billijke belangenafweging, bij de belangenafweging moet worden
voldaan aan de eisen van subsidiariteit en proportionaliteit. In de eerste plaats moet
worden onderzocht of er een minder vergaande alternatieve weg voorhanden is, waarmee
hetzelfde doel bereikt kan worden (subsidiariteitseis). Bestaat geen lichter alternatief, dan
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lynnvandekant. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.81. You're not tied to anything after your purchase.
