Deel 1 De omgeving
Hoofdstuk 1 Plaatsbepaling externe verslaggeving
Externe verslaggeving informatieverschaffing vanuit organisatie naar buitenstaanders.
Informatiebehoeften ontstaan wanneer iemand een beslissing moet nemen op basis van
deze informatie.
Belangrijkste externe belanghebbenden:
- Beleggers die aandelenbelang hebben
- Bankiers die lening verstrekken aan onderneming
- Leveranciers; kredietwaardigheid
- Werknemers
- Sollicitanten
- Beleggingsanalisten
§1.2 Externe verslaggeving en maatschappij
Er is afstemming nodig tussen vraag en aanbod. Er is in de maatschappij behoefte aan
algemene regelingen of afspraken op grond waardoor vraag- en aanbodzijde weten waar zij
aan toe zijn. Verschillende modellen m.b.t. verhouding met belanghebbenden:
Bezitsmodel; onderneming als verlengstuk eigenaar (eenmanszaak)
Gesloten model; scheiding onderneming en eigenaren (BV) Informatie vooral
afgestemd op behoeften van aandeelhouders en financiers
Open model; onderneming als coalitie van participanten en stakeholders.
Welke belangrijke overweging schrikt ondernemingen af van het verschaffen van externe
informatie? Concurrentie welke teveel informatie kunnen verkrijgen. Concurrentiepositie in
gevaar brengen.
§1.3 Recht en externe verslaggeving
Zelfregulering; bv. dubbel boekhouden
Wetgeving; schriftelijk vastgelegde normen
Regelgeving; regels als nadere invulling op verslaggevingsnormen, kunnen sneller
aangepast worden aan nieuwe ontwikkelingen
Internationale invloeden; IFRS
§1.4 Bedrijfseconomie en externe verslaggeving
Bedrijfseconomie geeft richtsnoeren voor de manier waarop grootheden weergeven en
gemeten kunnen worden, zoals winst, vermogen en omzet.
§1.5 Soorten externe verslaggeving
Twee verschillende vormen van externe verslaggeving:
1. Systematische informatieverschaffing; informatie welke periodiek wordt verschaft
(jaarrekening)
2. Incidentele informatieverschaffing; naar aanleiding van gebeurtenis informatie
verschaffen (vb. Persbericht)
Verschillende soorten verslaggeving:
- Jaarrekening en bestuursverslag
§1.6 Onderzoek externe verslaggeving
Ontwerpend onderzoek; bedenken van nieuwe rekenregels en voorstellingswijzen om de
financiële prestaties van ondernemingen te meten en vast te leggen.
Verklarend onderzoek; het begrijpen van het externe verslaggeving. Bv. de wijze waarop
onderneming de verslaggeving inhoud geven.
Leerdoelen
– De plaats van externe verslaggeving aangeven in de verschillende visies op de relatie
tussen diverse groepen en de onderneming;
– De verbanden aangeven tussen externe verslaggeving en andere vakgebieden;
– De verschillende invalshoeken van onderzoek op het gebied van externe
verslaggeving onderscheiden;
– De relatie tussen onderzoek en praktijk binnen het vakgebied externe verslaggeving
aangeven.
Hoofdstuk 2 Regelgeving externe verslaggeving
§2.1 Regelgevende instanties in Nederland
1. De wetgever;
Belangrijkste regelgeving in BW 2 Titel 9 (alleen rechtspersonen).
2. De rechter;
Aanvullende rol bij ontstaan recht; Jurisprudentie.
3. Autoriteit Financiële Markten;
Nakoming van regels inzake de financiële verslaggeving. Toezicht op naleving van
Titel 9 en IFRS voor beursgenoteerde ondernemingen.
4. Raad voor Jaarverslaggeving;
Heeft Richtlijnen voor de jaarverslaggeving ontwikkeld. Afwijking van richtlijnen is
mogelijk maar er moet wel een goede reden voor zijn.
§2.2 Internationale regelgeving
5. International Accounting Standards Board (IASB)
Publiceert IFRS (zijn boekhoudkundige standaarden voor jaarverslagen van bedrijven)
en brengt het gehele terrein van de jaarrekening op gezaghebbende wijze in kaart.
IFRS is verplicht gesteld door Europese Unie.
6. Europese Unie
Endorsement; bij elke IFRS wordt nagegeaan of deze past bij de Europese wetgeving.
Technisch niveau EFRAG; adviseerd Europese Commissie over goedkeuring voor
IFRS
Politiek niveau ARC;
§2.3 Structuur en hoofdzaken van de inhoud van de wetgeving in Nederland
Titel 9 BW 2 is de belangrijkste wetgeving in Nederland omtrent externe verslaggeving.
Enkelvoudige jaarrekening; jaarrekening van de rechtspersoon. Geconsolideerde
jaarrekening; jaarrekening opgesteld alsof alle rechtspersonen deel van één geheel
,uitmaken. Beide jaarrekeningen bevatten een balans, winst- en verliesrekening en een
toelichting daarop.
IFRS wetgeving gaat boven nationale wetgeving (Titel 9 BW 2). Dit heeft tot gevolg dat voor
de ondernemingen die zich aan IFRS moeten houden, voor de geconsolideerde jaarrekening
de afdelingen 2 t/m 6 en 11 t/m 15 van Titel 9 niet van toepassing zijn. Dit geldt ook voor
onderneming die niet beursgenoteerd zijn maar vrijwillig ervoor hebben gekozen de
jaarrekening volgens IFRS op te maken. Overige jaarrekeningbepalingen zijn wel van
toepassing ondanks IFRS. Uit BW 2 blijven de volgende voorschriften van toepassing:
Termijn waarop jaarrekening moet worden opgemaakt
Wettelijke reserves
Specificatie eigen vermogen
Informatie over accountantshonoraria en bestuurdersbeloningen
Bestuursverslag (afd. 7)
Overige gegevens (afd. 8)
Accountantscontrole (afd. 9)
Openbaarmaking van jaarrekeningen (afd. 10)
In het algemeen bestaat de toelichting van grondslagen en waarderingen zowel bij
ondernemingen die Titel 9 volgens als bij ondernemingen welke IFRS toepassen uit twee
onderdelen:
1. Een beschrijving van de toegepaste grondslagen voor de waardering van de
balansposten en van de posten op de winst- en verliesrekening;
2. Een nadere cijfermatige toelichting op individuele posten.
Andere voorschriften m.b.t. informatieverschaffing die niet of nauwelijks verband houdt
met dit samenhangend geheel. Belangrijkste onderdelen:
- Inlichtingen over werknemers
- Beloning directie en commissarissen
- Informatie over kapitaalbelangen
- Voorstel winstverdeling
- Gebeurtenissen na balansdatum
Bestuursverslag; Hierin moet het bestuur een uiteenzetting geven over gang van zaken. Er
zijn beperkte voorschriften voor dit verslag.
Openbaarmaking; De jaarstukken (jaarrekening, bestuursverslag en overige gegevens)
worden gepubliceerd door deponering bij het handelsregister van de Kamer van
Koophandel, uiterlijk 12 maanden na balansdatum. Beursgenoteerde ondernemingen
moeten hun jaarrekening en bestuursverslag naar de AFM sturen.
Vrijstelling; In afdeling 11 worden de vrijstellingen geregeld voor de kleine en middelgrote
ondernemingen. Vier typen ondernemingen: micro-, kleine-, middelgrote- of grote
ondernemingen. Onderscheid wordt gemaakt op basis van drie criteria, aan twee moet zijn
voldaan om een onderneming in te delen in de categorie; Balanstotaal, Netto-omzet en
Werknemers. De micro- en kleine ondernemingen hebben beperkingen gekregen en hoeven
niet aan alle wetgeving te voldoen. Bv. geen verplichte accountantscontrole en zij hoeft geen
winst- en verliesrekening of bestuursverslag te publiceren.
, Leerdoelen
– De betekenis en de rol van de wetgever en de Raad voor de Jaarverslaggeving
aangeven;
– De ontwikkelingen van externe verslaggeving in Europa inzichtelijk maken;
– De betekenis aangeven van IASB, IAS en IFRS in Nederlands en internationaal
perspectief;
– De betekenis verwoorden van de SEC en van de FASB in de Verenigde Staten;
– De hoofdindeling van het Nederlandse jaarrekeningrecht benoemen;
– De verschillen aangeven tussen de regels die van belang zijn voor ter beurze
genoteerde en voor niet aan de beurs genoteerde ondernemingen.
Hoofdstuk 3 Van opstelling tot publicatie
§3.1 Fasen totstandkoming externe verslaggeving
Tijdschema voor bv’s en niet-beursgenoteerde nv’s als volgt uit:
- 31 dec; balansdatum
- 31 mei; uiterste datum opstellen jaarrekening
- 30 juni; uiterste datum vaststellen jaarrekening door aandeelhoudersvergadering
- Binnen 8 weken na vaststellen jaarrekening; deponering jaarstukken bij handelsregis.
Datum van opmaken jaarrekening kan met instemming aandeelhoudersvergadering met vijf
maanden worden uitgesteld, dus tot 31 oktober. Binnen 2 maanden daarna; jaarrekening
vastgesteld en gepubliceerd. Onderneming met beursnotering strengere regels; uiterlijk
binnen vier maanden na einde boekjaar moeten jaarrekening en bestuursverslag zijn
opgesteld en algemeen verkrijgbaar zijn. Uitstel is niet mogelijk.
Verschillende fasen:
§3.2 Opstellen
Taak bestuur onderneming om jaarrekening op te stellen. 5 maanden na afloop van het
boekjaar met evt. verlening van 5 maanden.
§3.3 Oordeel raad van commissarissen
RvC is toezicht houdend orgaan op bv en nv. Jaarrekening moet na
aandeelhoudersvergadering ondertekend zijn door bestuurders en commissarissen. Raad
van commissarissen stelt een preadvies op waarin hij aan de aandeelhoudersvergadering
voorstelt de jaarrekening vast te stellen in de vorm waarin deze wordt overgelegd. Ook moet
de raad achter de jaarrekening staan. Bij deze verantwoording moeten overige jaarstukken
ook gereed zijn, namelijk: bestuursverslag, overige gegevens, accountantsverklaring, verslag
accountant. Deze moeten ook voorgelegd worden aan de aandeelhoudersvergadering
waarin de jaarrekening wordt vastgesteld.
§3.4 Aandeelhoudersvergadering
Jaarrekening wordt vastgesteld door de aandeelhoudersvergadering. Deze moet zijn
gehouden binnen 6 maanden na het einde van het boekjaar, bij verlenging binnen 2
maanden na het opstellen. Onenigheid; aanhouden of wijzigen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller frigter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.91. You're not tied to anything after your purchase.