Dit is een beknopte samenvatting van de lessen goederenrecht. Geen uitgeschreven cursus, maar de kern van de lessen. Structuur van de slides deels behouden zodat je deze er makkelijk naast kan leggen
,Samenvatting goederenrecht
Hoofdstuk 1: De leer van de indeling van de goederen
Waarom indeling?
- Goed begrip van terminologie
- Categorieën van goederen hebben een eigen rechtsstatuut
o Staat is anders volgens: gebruik/graad van toe-eigeningsmogelijkheid/aard van de
goederen
Afdeling 1. De goederen volgens de graad van toe-
eigeningsmogelijkheid
Belang
Goederen kunnen slechts het voorwerp uitmaken van zakelijke rechten indien het rechtssubject een
(rechtmatige) heerschappij kan en mag erop uitoefenen
Onderafdeling 1. Goederen in en buiten de handel
Goederen in de handel: goederen die het voorwerp kunnen zijn van vermogensrechten
- Private toe-eigening en verhandeling mogelijk
- Deel van het rechtsverkeer
Goederen buiten de handel: in feite in aanmerking voor private toe-eigening, maar niet in rechte
- Wettelijk beletsel
- Vatbaar noch voor overeenkomst, noch voor verkrijgende verjaring
Onderafdeling 2. Gemene voorwerpen (res communes)
- Behoren aan niemand
- Gebruikt in het algemeen belang
- In feite niet vatbaar voor exclusieve private toe-eigening in hun totaliteit
Bv. Lucht, zee…
Onderafdeling 3. Goederen zonder eigenaar (res nullius)
Roerende en onroerende goederen die geen eigenaar hebben en voor toe-eigening vatbaar zijn
- Nooit een eigenaar gehad
o Wild, vissen in de zee/rivieren, ondergrondse watervoorraad
- Eigenaar afstand van gedaan (res delictae)
o In vuilbak gegooid
- Onroerende goederen die geen (andere) eigenaar behoren aan de staat (art. 3.66 BW)
o Staat heeft wel het recht om aansprakelijkheidsvorderingen in te stellen tegen vorige
eigenaar voor eventuele verbintenissen, waardedalingen of beschadigingen
verbonden aan onroerend goed
- Roerende goederen zonder eigenaar art. 3.59, §2 BW
Onderafdeling 4. Gevonden goederen
- Zowel verloren goederen, res nullius als schatten
- Verloren goederen ≠ res nullius (goederen zonder eigenaar)
o Verloren goederen hebben eigenaar, maar momenteel onbekend
o Als verloren goederen in bezit nemen te kwader trouw
4
, - Schatten = verborgen goederen
o Hadden eigenaar, maar kan eigendomsrecht niet (meer) aantonen
Afdeling 2. De goederen volgens hun gebruik
Onderafdeling 1. Vervangbare goederen
= voor de nakoming van een verbintenis onderling verwisselbaar
- Onderscheid met niet-vervangbare (geïndividualiseerde) goederen
o Criterium: de wil van de partijen
- Belang onderscheid:
o Belang voor verbintenissenrecht en wettelijke schuldvergelijking
Onderafdeling 2. Verbruikbare goederen
= goederen die men niet kan gebruiken zonder er in juridische of materiële zin over te beschikken
(gaan verloren na eerste gebruik)
- Belang van onderscheid
o Onderscheid bruikleen en verbruikleen
o Vruchtgebruik
Vruchtgebruiker enkel gebruik en genot, niet beschikken
Oneigenlijk vruchtgebruik: vruchtgebruik van verbruikbare goederen
(goederen gaan wel verloren)
Onderafdeling 3. Soortgoederen (genera) en bepaalde goederen (species)
- Soortgoederen: slechts bepaald naar hun maat, getal of gewicht
- Bepaalde goederen: individueel bepaald
Kenmerken van het goed zelf vormen criterium om onderscheid te maken
- Belang van onderscheid
o Goederenrecht:
Verplichting tot teruggave bij het einde van het vruchtgebruik
Specialiteitsbeginsel inzake zakelijke rechten
Vermenging
o Verbintenissenrecht
Leer van de overdracht van goederen
Eigendomsoverdracht = solo consensu
o Bij soortgoederen gaat eigendom pas over wanneer
goederen geïndividualiseerd zijn
Risicoleer
Risico gaat tegelijk met de eigendom over
Afdeling 3. Roerende en onroerende goederen
- Historisch perspectief van het onderscheid
o Romeins recht
Onderscheidend criterium was de “verplaatsbaarheid” van een goed
o Gewoonterecht uit de feodale tijd
Onderscheid obv economisch criterium
Onroerend: waardevolle goederen die rijkdom macht en aanzien
verschaffen
Roerend: bij personen uit de lage stonden, niet te veel waarde
5
, o Burgerlijk Wetboek 1804
Goederen zijn onroerend
Uit hun aard (fysiek criterium)
Door hun bestemming (economisch criterium)
Door het voorwerp waarop betrekking (onlichamelijke onroerende
goederen)
o Nieuwe boek 3
Grondige vereenvoudiging
- Belang van het onderscheid: andere regels voor roerende of onroerende goederen
o Overdracht van goederen
o Zekerheidsrechten
o Beslagprocedures
o Bezitsbescherming
o Verjaring
o Schenkingsrecht
Onderafdeling 1. Onroerende goederen
- Uit hun aard
o De grond en de samenstellende volumes (aardoppervlak + volumes erboven en
eronder)
- Door incorporatie
o Bouwwerken en beplantingen die, doordat zij geïncorporeerd zijn in onroerende
goederen uit hun aard, hiervan een inherent bestanddeel vormen
o Duurzame verbinding met de grond (beweeglijkheid belet onroerend door
incorporatie niet)
o Inherent bestanddeel (>< accessorium)
Noodzakelijke element dat niet van goed kan worden afgescheiden zonder
afbreuk te doen aan de fysieke of functionele substantie van het goed.
o Element dat tijdelijk losgemaakt is en terug zal worden verbonden, blijft onroerend
- Door bestemming
o = de accessoria van een onroerend goed
Accessorium en onroerend goed hebben dezelfde eigenaar
Duurzame verbinding of bevestiging OF ten dienste van de uitbating of
bewaring van het onroerend goed
o Voorwaarden dienen om rechtmatig vertrouwen van derden te beschermen
- Door hun voorwerp waarop ze betrekking
o Zakelijke rechten
Altijd: opstalrecht, erfpachtrecht, recht van bewoning, hypotheek en
erfdienstbaarheden
o Schuldvorderingen
Slechts bij uitzondering onroerend (meestal houdt schuldvordering een
‘doen’ of ‘laten’ in en niet een ‘geven’)
Eigendom gaat over solo consensu, leveringsplicht die nadien blijft is
een ‘doen’
6
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller samenvattingenre. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.51. You're not tied to anything after your purchase.
