Opdracht 3 12
3.1. Eerste interventie 12
3.1.1. Methode en theorie 13
3.2. Tweede interventie 13
3.2.1. Methode en theorie 14
3.3. Derde interventie 14
3.3.1. Methode en theorie 15
Opdracht 4
4.1. Fases van gedragsverandering en gezondheidsbevorderaar 16
Bijlages 26
Bijlage 1: Topiclijst 26
Bijlage 2: Uitgeschreven interview 28
Bijlage 3: Analyse van het interview 34
2
,Opdracht 1
1.1. Omschrijving gezondheidsgedrag en gezondheidsprobleem
De geïnterviewde betreft een 27-jarige man met overgewicht ten gevolge van te weinig
lichaamsbeweging. Voorheen fietste hij drie uur per dag op en neer naar zijn werk. Twee jaar geleden
is meneer begonnen aan een duale opleiding binnen de ICT. Zowel naar school als naar werk reist hij
met het openbaar vervoer. Ook worden de werkzaamheden zittend verricht. Dit maakt dat meneer
minder aan lichaamsbeweging doet, waardoor hij in lichaamsgewicht is toegenomen. Om weer een
gezond gewicht te bereiken, wil meneer meer gaan sporten.
Overgewicht en obesitas ontstaan wanneer er voor een langere periode meer calorieën worden
ingenomen dan dat het lichaam verbruikt. Dit maakt dat er uiteindelijk teveel lichaamsvet aanwezig
is ten opzichte van de norm die geldt voor de leeftijd en het geslacht. Voor de gezondheid is het van
belang om niet alleen te kijken hoeveel overgewicht een persoon heeft, maar ook welk type.
Lichaamsvet kan zich namelijk op verschillende plaatsen opstapelen zoals in de heupen, dijen en buik
(Gezondheid en Wetenschap, 2019; Zorg voor Beter, z.d.). Wanneer er sprake is van overgewicht of
obesitas, kan dit leiden tot gezondheidsproblemen. Te denken valt hierbij aan hart- en vaatziekten,
hypertensie, hypercholesterolemie, een verhoogd risico op bepaalde soorten kanker, galstenen,
verminderde vruchtbaarheid, artrose, astma, slaapapneu, diabetes mellitus type 2, angststoornissen
en depressie (Trimbos-instituut, z.d; VZinfo, z.d.-c). Mensen met te veel buikvet hebben daarbij het
grootste risico op hart- en vaatziekten en diabetes mellitus type 2 (Gezondheid en Wetenschap,
2019). Door regelmatig te bewegen wordt het risico op hart- en vaatziekten, borst- en darmkanker,
diabetes mellitus type 2, depressie en vroegtijdig overlijden verminderd. Ook draagt het bij aan het
verbeteren van de kwaliteit van slaap (Gezondheidsraad, 2017; VZinfo, z.d.-a).
1.2. Dataverzameling: opzet van interview en topiclijst
Er is gekozen voor een semigestructureerd interview. Bij dit type interview worden de vragen
voorafgaand aan het interview geformuleerd en geordend. In tegenstelling tot bij een gestructureerd
interview mag er worden afgeweken van de bedachte vragen of de volgorde. Dit maakt dat er een
mogelijkheid ontstaat om door te vragen, waardoor belangrijke aanvullende informatie kan worden
verkregen (Merkus, 2021).
Ter voorbereiding op het interview is er een topiclijst opgesteld, welke in bijlage 1 is opgenomen. De
onderwerpen zijn gebaseerd op het sociaalcognitieve gedragsmodel de Theory of Planned Behavior
(TPB-model). In dit model worden verschillende gedragsdeterminanten beschreven die van invloed
zijn op de intentie en het gedrag van mensen namelijk attitudes, sociale invloed, eigen-effectiviteit,
barrières en vaardigheden (Sassen, 2022). Ook wordt er in de topiclijst aandacht besteed aan het
onderwerp privacy en het waarborgen van de AVG regels.
Het interview is bij de respondent thuis afgenomen. Hier is voor gekozen omdat het een rustige
omgeving is, waar hij zich op zijn gemak voelt. Voorafgaand aan het interview zijn het onderwerp en
het doel besproken. Daarnaast is aangegeven dat het interview ongeveer twintig minuten zal duren
en dat de gegevens vertrouwelijk verwerkt worden door de naam te anonimiseren. Ook is verteld dat
de verkregen informatie na de beoordeling weer verwijderd zal worden en dat het interview wordt
opgenomen, zodat het op een later moment getranscribeerd en verder uitgewerkt kan worden. Voor
het opnemen van het interview is mondelinge toestemming gevraagd. Tot slot is nagegaan of er
voorafgaand aan het interview vragen zijn, waarbij tevens de mogelijkheid besproken is om
gedurende het interview vragen te stellen.
Na afloop is het interview getranscribeerd. Hierbij wordt de interviewer beschreven met de letter ‘I’
en de respondent met de letter ‘R’. De uitwerking van dit interview is terug te lezen in bijlage 2.
3
, 1.3. Data analyse: coderen
Voor de analyse van de interview-data is gebruik gemaakt van het analyse-instrument thematische
analyse. Hierdoor is het mogelijk om in de kwalitatieve gegevens bepaalde patronen te ontdekken en
te analyseren. Zoals eerder al beschreven, zijn de thema’s van het interview gebaseerd op het TPB-
model. Dit maakt dat ervoor gekozen is om selectief te coderen. Hierdoor kan er tijdens de analyse
worden gezocht naar specifieke informatie die betrekking heeft op de verschillende thema’s. Om de
data te kunnen analyseren, zijn een aantal stappen doorlopen. Aan de hand van de vooraf
opgestelde thema’s is op zoek gegaan naar fragmenten die betrekking hebben op een bepaald
thema. Aan deze fragmenten is vervolgens een passende code gekoppeld. Elk thema heeft een eigen
kleur gekregen en de fragmenten die betrekking hebben op het thema zijn met dezelfde kleur
gemarkeerd. Dit maakt dat in de tekst direct zichtbaar is op welke thema het fragment betrekking
heeft en welk thema het vaakst aan bod komt gedurende het interview (Verhoeven, 2020). De
analyse van het interview is in bijlage 3 opgenomen.
1.4. Resultaten
De aanwezige citaten in onderstaande tekst zijn afkomstig uit het interview dat bij meneer is
afgenomen (persoonlijke communicatie, 19 februari 2023).
1.4.1. Barrières
Na de analyse van het interview komt naar voren dat er verschillende barrières aanwezig zijn. Een
barrière die meerdere keren wordt genoemd is de tijd. Meneer volgt een duale opleiding en is op
werkdagen om ongeveer zeven uur thuis. Zoals meneer zelf ook aangeeft “ik weet simpelweg niet
waar ik de tijd vandaan moet halen.” Naast het feit dat er weinig tijd is om te sporten, wordt er
tijdens het interview ook aangegeven dat de motivatie om te sporten mist. Meneer is de hele dag
aan het werk en heeft er bij thuiskomst niet veel zin meer in. “Ik wil dan gewoon lekker op de bank
zitten en een beetje ontspannen.” Ook geeft hij aan de sportschool niet zo leuk te vinden, “het is er
gewoon zo saai.” Tijdens het interview is tevens gevraagd naar pogingen in het verleden om meer te
gaan bewegen. Meneer geeft hierbij aan in de zomervakantie drie keer in de week naar de
sportschool te zijn gegaan. Het feit dat er toen meer tijd was, heeft hem geholpen om dit
beweegpatroon vol te houden. Ook vertelt meneer dat hij vroeger drie uur per dag aan het fietsen
was om naar werk te komen. “Het fietsen vond ik leuk om te doen, ik had er echt wel plezier in.”
Zodra de weersomstandigheden verbeteren, wil meneer het fietsen naar zijn werk weer gaan
oppakken. Ook geeft hij aan zwemmen leuk te vinden en dit eventueel in de weekenden te willen
gaan doen. Hieruit blijken de twee factoren tijd en motivatie zowel een barrière als een drijfveer te
zijn, wat maakt dat deze gedragsdeterminant de aandacht behoeft.
1.4.2. Attitudes
Bij het uitvragen van de voor- en nadelen van het huidige en het gewenste gedrag, komt de factor
tijd eveneens om de hoek kijken. Meneer benoemt als voordeel van het huidige gedrag dat hij meer
tijd heeft voor zijn vriendin en voor zichzelf. “Het maakt dat ik ’s avonds even lekker op de bank kan
zitten en tv kan kijken.” Wanneer gevraagd wordt naar de nadelen van het gewenste gedrag, geeft
meneer aan dat hij dan geen moment meer voor zichzelf heeft. Meneer kan tevens de nadelen van
het huidige beweegpatroon opnoemen. “Het zal ervoor zorgen dat mijn gewicht waarschijnlijk zal
stijgen waardoor ik nog verder verwijderd ben van een gezond BMI.” Ook vertelt meneer dat hij dan
beter op zijn voeding moet gaan letten, wat hij lastig vindt. “Ik houd namelijk van lekker eten.” De
verandering in lichaamsgewicht is tevens één van de voordelen die meneer koppelt aan het
veranderen van zijn beweegpatroon. Daarnaast geeft hij aan dat er gezegd wordt dat meer bewegen
ook meer energie oplevert. Zelf ervaart meneer dit niet op de momenten dat hij aan het bewegen is.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sdpilon. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.49. You're not tied to anything after your purchase.