CASUS 5: ARJAN
CGO:
- Endogene gezondheidsdeterminant
- Verstandelijke beperking: begripsbepaling, oorzaken en typering.
- Ethiek: waarden en normen, morele vraag.
Sassen, B. (2022). Preventie en gezondheidsbevordering door
verpleegkundigen:
Zelfmanagement en leefstijlcoaching (9 e herziene druk). Bohn Stafleu van
Loghum.
- § 2.3.
Hermsen, P., Embregts, P., Van der Meer, J. (Reds). (2020). Mensen met een
verstandelijke beperking: Inzicht in begeleidings- en ondersteuningsvragen
voor
(toekomstige) professionals (6 e herziene druk). Van Tricht.
- § 1.1 t/m 1.6 en 1.12.
Van Dartel, H. (2017). Goed verplegen: Leerboek ethiek voor
verpleegkundigen.
Bohn Stafleu van Loghum.
- Hoofdstuk 1.
[BOEK EN POWERPOINT]
Endogene gezondheidsdeterminanten zijn factoren in de mens die invloed
hebben op gezondheid en op het ontstaan van gezondheidsproblemen. Er
zijn twee vormen:
1. Genetische factoren; wanneer er een afwijking zit in de genen kan dit
grote gevolgen hebben voor de gezondheid.
2. Verworven eigenschappen; eigenschappen die niet via genen kan worden
doorgegeven
Bij het vaststellen van een verstandelijke beperking gebruik je een
classificatiesysteem zoals DSM. Hierbij kijk je naar conceptuele vaardigheden
(lezen, schrijven, rekenen etc), sociale vaardigheden en praktische
vaardigheden (persoonlijke verzorging etc)
Formeel wordt er geen onderscheid gemaakt in verschillende niveaus van
verstandelijke beperking op basis van IQ, maar met de DSM-4 versie (nu
gebruiken we DSM-5) werd dat nog wel gedaan. Je had hierbij vier vormen;
licht, matig, ernstig en zeer ernstig verstandelijk beperkt.
Voor het berekenen van de IQ-score gebruiken we twee leeftijden;
kalenderleeftijd en ontwikkelingsleeftijd. Bij een ‘normale’ ontwikkeling is de
kalendertijd ongeveer gelijk aan de ontwikkelingsleeftijd.
De formule: IQ = (ontwikkelingsleeftijd / kalenderleeftijd) * 100
VERSTANDELIJKE BEPERKING
,o Licht:
IQ tussen 50 – 75
Adaptieve vaardigheden
- Conceptuele vaardigheden zijn vaak vertraagd
- Sociale vaardigheden; verhoogd risico op tegenslagen
- Praktische vaardigheden; vaak beter in het uitvoeren van concrete
vaardigheden
Mensen met een IQ van 70 – 85 hebben vaak ook ondersteuning nodig.
Ze zijn officieel niet verstandelijk beperkt, maar kunnen wel dezelfde
zorg en ondersteuning krijgen.
Het aantal mensen met LVB neemt toe, deze toename wordt
veroorzaakt doordat de maatschappij steeds complexer wordt
o Matig
IQ tussen 35-50 (komt overeen met ontwikkelingsleeftijd 4 tot 7 jaar)
Denkniveau van MVB is vooral gericht op het hier-en-nu.
Adaptieve vaardigheden
- Grote moeite lezen en schrijven.
- Wel vaak goede zelfredzaamheid (aan- en uitkleden).
- Mogelijke gedragsproblemen zoals agressie.
Iets lagere levensverwachting dan algehele bevolking. Reden: MVB
gaat vaak gepaard met andere stoornissen en beperkingen zoals:
epilepsie, hartafwijkingen, luchtwegproblemen.
o Ernstig
IQ tussen 20-35
Grote achterstanden op cognitief, sociaal en emotioneel niveau.
Wonen in een instelling, omdat er erg intensieve zorg nodig is.
Daarnaast zijn mensen met EVB vaak motorisch niet goed en moeilijk
te verstaan.
De begeleiding moet goed kunnen observeren, geduld hebben en
creatief zijn.
o Zeer ernstig en/of meervoudig
IQ < 35
Beperking in beweging en zintuiglijk functioneren.
Ondersteuning is drastisch veranderd in de afgelopen jaren. We kijken
vooral aan de mogelijkheden die deze mensen wel nog hebben en
minder naar de beperkingen. Zodat mensen met EVMB zich kunnen
ontwikkelen en ontplooien.
Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH)
Door ziekte of ongeval
Geen achteruitgang in IQ
Deze mensen worden niet verstandelijk beperkt genoemd, ook al
hebben zij wel grote achterstanden opgelopen. Door
hersenbeschadiging functioneert iemand als verstandelijk beperkt.
, Hierdoor worden de mensen met NAH wel vaak in instellingen
geplaatst voor verstandelijk beperkte, maar inmiddels zijn er ook
andere zorg aanbieders van NAH’s.
Wondanamnese;
o ALTIS (aard, lokalisatie, tijdsduur, intensiteit en samenhang)
o TIME (tissue, infection (calor, tumor, rubor, functio laesa, dolor),
moisture, edge)
AVPU: alert, verbaal, pijn, unresponsive
Mensen met het Syndroom van Down hebben meer kans op:
o Alzheimer
o Spierslapheid
o Spraak en taalstoornissen
o Aangeboren hartafwijkingen
o Vatbaar voor infecties
Exogene gezondheidsdeterminanten horen bij de sociale en fysieke
omgevings factoren van het model van Lalonde. Exogene
gezondheidsdeterminanten zijn factoren uit de fysieke en de
maatschappelijke omgeving die invloed hebben op de gezondheid en op het
ontstaan van gezondheidsproblemen. De fysieke omgeving kan de
gezondheid beïnvloeden door chemische, fysische of biotische factoren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annabldr. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.79. You're not tied to anything after your purchase.