SOCIOLOGIE: DEEL 1
HOOFDSTUK 1: WAT IS SOCIOLOGIE
INLEIDING
BIJ SOCIOLOGIE KIJKEN WE NAAR DE WIJZE WAAROP MENSEN LEVEN EN HOE HET
KOMT DAT MENSEN ZO LEVEN
SOCIOLOGIE EEN JONGE - RECENTE – DIEP VERDEELDE WETENSCHAP WAAROP
SOCIOLOGEN GEEN EXACTE DEFINITIE OP KUNNEN PLAKKEN
DEFINITIES HELPEN NIET OM TE BEGRIJPEN
SOCIOLOGIE IS VOORAL EEN WETENSCHAP WAAR WE ZAKEN PROBEREN TE BEGRIJPEN
BELANGRIJKSTE LES IN SOCIOLOGIE
ALLES IS CONTIGENT MAAR DAAROM NIET ARBITRAIR (TOEVAL)
ALLES IS CONTIGENT:
ALLES WAT JE IN DE SAMENLEVING ZIET (WETTEN -TRADITIES - REGELS) HADDEN OOK ANDERS
KUNNEN ZIJN & ER IS GEEN NOODZAAK WAAROM WE DINGEN ORGANISEREN ZOALS WE NU DOEN
HET HOEFT NIET NOODZAKELIJK OVERAL IN DE WERELD ZO TE ZIJN
NIET ARBITRAIR/TOEVAL:
ER IS EEN GOEDE REDEN WAAROM DINGEN ZIJN ZOALS ZE NU ZIJN (GEEN TOEVAL)
HET IS NIET OMDAT DINGEN (WETTEN -TRADITIES – REGELS) ANDERS HADDEN KUNNEN LOPEN DAT ER GEEN GOEDE REDENEN
ZIJN WAAROM WE DINGEN ORGANISEREN ZOALS ZE NU ZIJN WANT ER ZIT DUIDELIJK EEN SYSTEEM ACHTER
------------------------------------------------------------- -----------------------------------------------------------
o SOCIOLOGIE IS EEN WETENSCHAP VAN KANSEN WANT HET HAD ANDERS KUNNEN ZIJN
A IS NIET ALTIJD B MAAR A HEEFT GROTE KANS TE LEIDEN TOT B
o SOCIOLOGIE IS ≠ EXACTEWETENSCHAPPEN WAAR A SWS LEIDT TOT B
VOORBEELD: GEORGE MURDOCK ONDERVOND DAT 20% VAN HUWELIJKEN MONOGAMIE ZIJN EN
80% POLYGAMIE/POLYANDRIE (VROUWT TROUWT MET MEERDE MANNEN OM ZO BV GROND TE ERVEN)
CONTIGENT: HUWELIJK ZOALS WIJ HET KENNEN IS VARIABEL – HUWELIJK IS NIET OVERAL
HETZELFDE (POLYGAMIE - POLYANDRIE)
ARBITRAIR: KAN BEINVLOED ZIJN DOOR ECONOMISCHE TOESTANDEN WAARDOOR DE
VORM VAN HET HUWELIJK EENMAAL IS ZOALS HET IS (POLYANDRIE IN CHINA WAAR VROUW TROUWT VOOR GROND TE ERVEN)
EXTRA: SOCIOLOGEN HEBBEN ALS TAAK OM CONTIGENT – ARBITRAIR TE HERKENNEN
1
,JONATHAN BONDO SEPTEMBER-JANUARI SOCIOLOGIE 1
CONTIGENT & ARBITRAIR (TOEVAL)
WE ZIJN IN ONZE SAMENLEVING:
VAN: WETTEN EN REGELS OPGELEGD DOOR GOD/NATUUR
NAAR: WETTEN EN REGELS GEMAAKT DOOR DE MENS
MAAR BEPAALDE MENSEN (FILOSOFEN) WERDEN DAAROVER BEZORGD WANT WAAROM
ZOUDEN MENSEN WETTEN & REGELS RESPECTEREN ALS ZE DIE ZELF HEBBEN GEMAAKT
EN ZELF KUNNEN VERANDEREN
JEAN JAQUES ROUSSEAU (18E EEUW): “SAMENLEVEN IS ALLEEN MOGELIJK ALS IEDEREEN ZICH AAN
REGELS & WETTEN HOUDT ZONDER DAT ZE GEFORCEERD WORDEN OPGELEGD DOOR DICTATUUR”
“DUS DAAROM IS ER MAAR 1 INSTELLING DIE ZOMAAR REGELS KAN OPLEGGEN DIE MENSEN
CHILL AANVAARDEN”: RELIGIE (MENSEN STELLEN ZICH GEEN VRAGEN BIJ DAT EN ACCEPTEREN REGELS ZOALS ZE ZIJN)
OPLOSSING VAN JEAN JAQUES ROUSSEAU: BURGELIJKE/CIVIELE RELIGIE
RELIGIE DIE BURGERS AANZET OM REGELS TE VOLGEN ROND EIGEN WAARDE & WETTEN
DAAROM OOK BELANGIJK OM MASSAAL MENSEN IN ONDERWIJS TE PLAATSEN
JE LEERT IN HET ONDERWIJS OA. WAT EEN GOEDE BURGER IS IN DE SAMENLEVING
WAAROM IS HET CONTIGENTE NIET ARBITRAIR (TOEVAL)
(WAAROM ZIJN ER BEPAALDE VOORSPELBARE FACTOREN ONDANKS ALLES CONTIGENT IS?)
(HOE KOMT HET DAT SAMENLEVINGEN MET GROTE ONGELIJKHEDEN VEEL GEVANGENIS MENSEN HEBBEN?)
(HOE KOMT HET DAT MENSEN ZICH TOCH HOUDEN AAN ALLE REGELS ONDANKS ZE DIE ZELF HEBBEN GEMAAKT?)
SOCIOLOGIE: HEEFT HIER GEEN ANTWOORDT OP MAAR WEL EEN RODE DRAAD VAN 3
VOORBEELDEN:
1. AANLOOP/ BEGIN NAAR DE ONTWIKKELING SOCIOLOGIE
2. AUGUSTE COMPTE (UITVINDER VAN DE TERM SOCIOLOGIE)
3. HEDENDAAGSE DEBAT TUSSEN HABERMAS & LUHMANN
2
, JONATHAN BONDO SEPTEMBER-JANUARI SOCIOLOGIE 1
1.AANLOOP/BEGIN NAAR DE ONTWIKKELING SOCIOLOGIE
DE VROEGE SOCIOLOGIE IS EEN POGING OM DE ONDERSCHEIDING TUSSEN
VERLICHTING EN TEGEN VERLICHTING TE OVERTREFFEN
VERLICHTING TEGEN-VERLICHTING
RELIGIE EN GEZAG ZIJN NODIG OM
VERWERPING RELIGIE ALS ORDEHAVER
SAMENLEVING TE REGELEN
MENS MOET NAAR ZIJN NATUUR LEREN GEEN POSITIEF BEELD VAN MENSELIJK
LEVEN + ZO VRIJ MOGELIJK NATUUR
MENS IS GEMAAKT OM ZELF & GEEN POSITIEF BEELD VAN MENSELIJK
INDIVIDUEEL TE DENKEN NATUUR
KENNIS VAN NATUUR IS VIA
IRRATIONELE BEHOEFTE
WETENSCHAP
CENTRALE VRAAG: KAN DE SAMENLEVING LEVEN MET HET IDEE VAN HET CONTIGENTE
+ MET HET IDEE DAT JE JE EIGEN SAMENLEVING KAN VERANDEREN?
VERLICHTING: “JA ZEKER EN VAST WANT DAT IS DE EERSTE STAP NAAR VOORUITGANG”
TEGEN – VERLICHTING: “NEEN MENSEN HEBBEN NOOD AAN LIMIETEN + EXTERN GEZAG”
SOCIOLOGIE: WILT DE ONDERSCHEIDING TUSSEN VERLICHTING EN TEGEN VERLICHTING
OVERTREFFEN EN BEPAALDE IDEEEN VAN DE 2 MEENEMEN:
VERLICHTING: DE SAMENLEVING IS MAAKBAAR
TEGEN – VERLICHTING: MENSEN GAAN ZICH NIET SPONTAAN ZICH NEERLEGGEN BIJ REGELS
---------------------------------------------- -----------------------------------------------------------
2.AUGUSTE COMPTE (GRONDLEGGER VAN SOCIOLOGIE)
BEDACHT DE TERM SOCIOLOGIE
VOORSTANDER VAN DE VERLICHTING (SOCIALE FYSICA)
3 STADIUMS VAN ONTWIKKELING BINNEN DE SAMENLEVING
THEOLOGISCHE STADIUM: SAMENLEVING VERKLAART HUN HANDELEN DOOR TE VERWIJZEN
NAAR EEN GOD/NATUURLIJKE KRACHT
METAFYSISCH STADIUM: SAMENLEVING VERKLAART HUN HANDELEN DOOR DE ZIEL
WETENSCHAPPELIJK STADIUM: SAMENLEVING VERKLAART BEPAALDE VERSCHIJNSELEN
OP BASIS VAN ANDERE CONCREET WAARNEEMBARE VERSCHIJNSELEN
VONDT DAT SOCIOLOGIE ZICH MOEST FOCUSEN OP BEANTWOORBARE VRAGEN MET ANALYSES EN NIET
OP METAFYSISCHE VRAGEN (WAT IS HET DOEL VAN HET LEVEN – DOEL VAN DE MENS)
3
, JONATHAN BONDO SEPTEMBER-JANUARI SOCIOLOGIE 1
HIJ WAS GEVOELIG VOOR ARGUMENTEN TEGEN-VERLICHTING: WE HEBBEN RESPECT
VOOR REGELS & WETTEN NODIG OM SAMENLEVING OP TE BOUWEN DIE NIET GEDICTEERD ZIJN.
.
HIJ GELOOFT NIET IN DE OUDE KLASSIEKE RELIGIES OMDAT ZE WEINIG PLAATS
HEBBEN VOOR REDE EN POSITIEVE ZAKEN
AUGUSTE COMPTE VROEG ZICH AF HOE WE DE REDE CENTRAAL KONDEN ZETTEN:
2 GROTE KRACHTEN: VOOR HET MENSELIJK HANDELEN
1. REDE – VERSTAND: BV. TIENER SPEELT VEEL SPORTEN MAAR KIEST DAN 1 OMDAT HIJ DAARIN BETER IS
2. PASSIE – EMOTIE: BV. TIENER VERKIEST BASKET BOVEN VOETBAL DOOR PASSIE VOOR DE SPORT .
AUGUSTE COMPTE NAM EEN CONCLUSSIE DAT:
REDE – VERSTAND: GEBASSEERD EN GERICHT OP WETENSCHAP
BV. HELPT TIENER OM ZICH AF TE VRAGEN IN WELKE SPORT HIJ BETER IS.
PASSIE – EMOTIE: GEBASSEERD EN GERICHT DOOR RELIGIE
BV. TRADITIONELE RELIGIE HAD GEEN PLAATS OM HIERBIJ TE HELPEN
AUGUSTE COMPTE HAD EEN OPLOSSING: RELIGIE VAN DE MENSHEID
ER VOOR ZORGEN DAT DE REDE ZELF EEN RELIGIE WORDT WAAR GEEN GOD CENTRAAL
STAAT MAAR DE CAPACITEITEN VAN DE MENS OM ZICH TE RICHTEN OP DOELEN
VRAGEN VAN COMPTE BLIJVEN ACTUEEL: HOE NEEMT DE MENS ZIJN EIGEN LOT IN
HANDEN ZONDER DAT DE SAMENLEVING STEUNT OP MACHT EN MISLEIDING?
3.HEDENDAAGSE DEBAT TUSSEN HABERMANS & LUHMANN
HABBERMANS LUHMANN
DE WETENSCHAP IS GOED IN HET OPLOSSEN GELOOFT NIET IN HABBERMANS THEORIE
VAN “HOE” VRAGEN MAAR NIET IN EN VINDT DAT MENSEN HET NOOIT EENS MET
“WAAROM” VRAGEN (BELANGRIJKSTE SOORT VRAAG) ELKAAR GAAN ZIJN
HIJ VINDT HET JAMMER DAT DE WETENSCHAP MENSEN MOETEN MET HET ARBITRAIRE LEREN LEVEN EN
NIET ECHT KAN ZEGGEN WAT SAMENLEVING MET HET BESEF DAT WE SOMS ONREDELIJKE DOELEN
MOETEN DOEN & WELKE DOELEN TE VOLGEN VOOR ONZE SAMENLEVING KIEZEN
HIJ GAAT DAAROM OPZOEK NAAR
WE MOETEN SYSTEMEN VINDEN ZOALS
MANIEREN OM ARBITRAIRE TE SIEUB OM ZO
MEERDERHEIDSREGELS & RECHTPOSITIVISME
ONZE DOELEN MET REDE TE KIEZEN
MAAR HIJ BESEFT OOK DAT WETENSCHAP EEN
MEERDERHEIDSREGELS: ALS DE MEERDERHEUD
GOEDE METHODE IS OM OP OPEN WIJZE TE
VINDT DAT WE DAT MOETEN DOEN DAN DOEN
COMMUNICEREN & RUIMTES TE CREERN WAAR
AANKOOPPRIJS BEREKENEN MET GEGEVEN WINSTMARGES
MENSEN SAMEN KUNNEN DEBATEREN
WE DAT
RECHTPOSITIVISME: WE RAKEN HET MSS NIET EENS
KRACHT VAN ARGUMENT STAAT DAARBIJ
OVER DE INHOUD VAN EEN WET MAAR WE KUNNEN
CENTRAAL ZODAT IEDEREEN KAN MEE
HET EENS WORDEN OVER DE MANIER WAAROP DIE
DEBATEREN
WETTEN TOT STAND MOETEN KOMEN 4
HABERMANS DACHT DAT ZO MENSEN HET DIRECT EENS
GINGEN ZIJN MET ELKAAR OVER MENSENLIJKE DOELEN
AANVAARD HET CONTIGENTE
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jonathanbondo. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.24. You're not tied to anything after your purchase.