Kennislijn Generiek Wet en regelgeving, juridische kaders
All documents for this subject (6)
Seller
Follow
romyrosa
Content preview
1
Hoorcolleges Juridische kaders > HHS
HC 1: Rechten van de patiënt
De regels die bij geneeskundige behandeling de relatie tussen de patiënt en
hulpverlener voorschrijven staan in het Burgerlijk Wetboek (WGBO). De rechten
binnen de gezondheidszorg van de patiënt hebben een centrale plaats in het
WGBO.
Inhoud overeenkomst inzake geneeskundige behandeling.
WGBO geldt voor iedere hulpverlener die:
- Preventief werkt
- Onderzoek verricht
dus ook sociaal werkers
- Advies geeft
- Beoordeelt
- Geneest
- Verzorgd en verpleegd
Plichten van hulpverlener (volgens WGBO):
- Handelen in overeenkomst met de verantwoordelijkheid
- Handelen komt overeen met de geldende professionele standaard
(beroepscode van het beroep en protocollen)
- Zorg van goede hulpverlener in acht nemen
Plichten van de patiënt:
- Naar beste weten inlichting geven aan hulpverleners (met relevantie voor
de medische hulpverlener)
- Medewerking geven die redelijkerwijs nodig is voor de behandeling (VB:
mond open doen bij de tandarts. Meewerken met advies van de
hulpverlener, anders wordt hulp verlenen lastig.
Recht op informatie: recht op zelfbeschikking is het uitgangspunt.
Hulpverlener moet duidelijke informatie geven over:
1. doel en aard van het voorgenomen onderzoek
2. doel en aard van de voorgenomen behandeling
3. de te verwachte gevolgen en risico’s van het onderzoek vertellen die
relevant zijn voor de gezondheid van de patiënt (denk aan medicatie
bijwerkingen)
4. alternatieve vormen van onderzoek/behandeling die in aanmerking
komen (niet alleen vertellen wat het handigste is voor de
organisatie/instelling)
5. Staat en vooruitzichten van de gezondheid van de patiënt
1, 2 en 3 zijn het belangrijkste en 4 en 5 vloeien hieruit voort
, 2
Op welke manier wordt informatie gegeven?
1. mondeling: hier gaat de wet vanuit en wordt door de hulpverlening als
beste manier gezien. vragen en onduidelijkheden worden direct
beantwoord.
2. schriftelijk: volgens de wet heeft een patiënt hier recht op, maar dient de
patiënt dit wel zelf schriftelijk aan te vragen.
3. digitaal: tegenwoordig kunnen dossiers ook digitaal worden opgevraagd.
Welke informatie hoeft niet gegeven te worden (door hulpverlening)?
- wat de patiënt al weet: je mag uitgaan van het gemiddelde dat iemand
bijvoorbeeld weet wat een operatie inhoudt. Bij iemand met LVB zal je dit
wellicht wel moeten uitleggen.
- allerlei details: als er voor de behandeling therapie noodzakelijk is kan je in
grote uitleggen wat de therapie is en het doel, maar niet alle details. Zelfde
bij medicatie wordt het doel uitgelegd en belangrijke bijwerkingen (zoals
niet mogen autorijden), maar hoef je niet alles uit te leggen, hiervoor is een
bijsluiter (bij gemiddeld iq).
- ernstig nadeel patiënt: wanneer een patiënt ernstig depressief is en jij als
hulpverlener nieuws moet vertellen waardoor dit versterkt wordt, hou je dit
achterwege. Dit moet je bespreken met een collega en de familie en moet
je verantwoorden wanneer je de patiënt dit wel gaat vertellen.
- therapeutische uitzondering: betreft psychiatrie. Dit houdt in dat je geen
informatie hoeft te geven omdat hiermee het doel van de therapeutische
uitzondering ten nadele wordt gebracht. Voorbeeld: verstrekken van een
placebo om erachter te komen of het gaat om een specifieke ziekte.
Hierbij gelden dezelfde kaders als bij ernstig nadeel patiënt.
- patiënt wil geen informatie: als de patiënt heeft aangegeven geen
informatie te willen krijgen blijft dit achterwege. Behalve als het belang dat
de patiënt daarbij heeft niet opweegt tegenover het nadeel dat daaruit
voor hemzelf of anderen kan voortvloeien.
Onthouden van informatie aan de patiënt:
- indien het wel geven van de informatie ernstig nadeel oplevert voor de
patiënt.
- de informatie moet aan een ander worden gegeven als het belang van de
patiënt dit eist.
- Als het nadeel niet meer aan de orde is wordt het alsnog gegeven.
- De hulpverlener dient voorafgaand aan zijn besluit hierover met een
collega te overleggen
, 3
Toestemming
Hoofdregel: geen behandeling zonder toestemming. De patiënt stemt in met de
behandeling die hen het beste lijkt. Juiste informatie is hierin cruciaal, om de voor
en nadelen tegen elkaar af te kunnen wegen.
Toestemming kan worden gegeven op verschillende manieren:
- Behandeling met risico, wordt vaak om schriftelijke toestemming
gegeven.
- Mondeling, de meeste informatie zal mondeling worden gegeven.
- Toestemming door middel van lichaamstaal. Mond openen bij de
tandarts is een vorm van toestemming geven zonder dit expliciet uit te
spreken.
Geen toestemming nodig (uitzondering op de hoofdregel):
- behandeling is onverwijld noodzakelijk: bij een zwaar ongeluk kan
iemand in coma raken. In zulke situaties kan er niet worden gewacht op
bevestiging van patiënt.
- therapeutische uitzondering
- de patiënt geen redelijke waardering heeft van eigen belangen
(wilsonbekwaam). In dit geval is er vervangende toestemming nodig.
- toestemming vragen is ernstig nadelig voor de patiënt:
- indien er geen redelijke waardering is en er is ook geen wettelijke
vertegenwoordiger, kiest de behandelaar een vertegenwoordiger die het
beste opkomt voor de belangen van de patiënt.
Toestemming nodig van:
- De patiënt
- Bij kinderen onder de 12 jaar: beide ouders (met gezag), tenzij het gaat om
laagdrempelige ingrepen
- vanaf 16 jaar: alleen toestemming van het kind nodig.
- Bij ouders eventueel een wettelijke vertegenwoordiger (mentor of curator).
*Bij jongeren tussen de 12 en 16 is dubbele toestemming vereist: zowel jongeren
als ouderen dienen toestemming te moeten geven.
Vertegenwoordiging van de patiënt (1):
- Patiënten onder de 12 jaar worden door hun ouders of voogd
vertegenwoordigd. Kinderen hebben wel recht op het krijgen van
informatie, maar beslissen niet uitsluitend zelf.
- tussen de 12 en 16 jaar is er dubbele toestemming nodig
- patiënten tot 18 jaar worden ook door hun ouders of voogd
vertegenwoordigd als zij niet in staat worden geacht tot een redelijke
waardering van hun belangen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romyrosa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.