Samenvatting vak Onderneming & Arbeid behoren bij de master ondernemingsrecht of burgerlijk recht, track arbeidsrecht. Colleges en literatuur samenvattingen zijn zowel samen als los te verkrijgen.
Cijfer: 7,4
Samenvatting O&A
Inhoud
Week 1: snijvlak arbeids- en ondernemingsrecht .....................................................................3
Hoorcollege 1 ......................................................................................................................3
Literatuur bij hoorcollege 1 ...................................................................................................6
Sociaal recht in conflict met de vrijheid van ondernemerschap ..........................................6
Blok I: collectief ontslag ......................................................................................................... 10
Kennisclip preventieve ontslagtoets ................................................................................... 10
Werkgroep 1: fundamentele aspecten van collectief ontslag ............................................... 12
Literatuur bij werkgroep 1 ................................................................................................... 16
Hoofdstuk 2. Doorvoeren van bedrijfseconomische ontslagen’ ........................................ 16
De vrijheden van vestiging en ondernemerschap en de preventieve toetsing van de a-grond
door het UWV ................................................................................................................. 26
Werkgroep 2: de spelregels van collectief ontslag ............................................................... 29
Literatuur bij werkgroep 2 ................................................................................................... 33
Hoofdstuk 3. Wet melding collectief ontslag’ ................................................................... 33
Jurisprudentie ................................................................................................................ 40
Blok II: fusies en overnames ................................................................................................... 41
Werkgroep 3: de regeling overgang van onderneming ........................................................... 41
Literatuur bij werkgroep 3 ................................................................................................... 46
Arbeidsovereenkomst, art. 7:662 BW, aant. 1 t/m 3 .......................................................... 46
Toerekening van de werknemer bij overgang van onderneming ......................................... 49
Kennisclip ontslag en eto-redenen Matthijs van Schadewijk ................................................ 50
Werkgroep 4: reorganisatie rondom de overgang ................................................................. 52
Literatuur bij werkgroep 4 ................................................................................................... 56
C.P. Robben arbeidsovereenkomst .................................................................................. 56
Wijziging van collectieve arbeidsvoorwaarden na ovo ...................................................... 61
Werkgroep 5: overgang van onderneming en faillissement ................................................... 66
Literatuur bij werkgroep 5 ................................................................................................... 69
Arbeidsovereenkomst, art. 7:666 BW aant 1 en 2 ............................................................. 69
De doorstart na het Heiploeg-arrest ................................................................................ 73
De Woof: een deugd tussen twee ondeugen .................................................................... 75
Blok III: medezeggenschap .................................................................................................... 78
Werkgroep 6: medezeggenschap van werknemers .............................................................. 78
Literatuur bij werkgroep 6 ................................................................................................... 84
1
, De raadpleging van de ondernemingsraad en vakorganisaties .......................................... 84
Werkgroep 7: medezeggenschap bij een reorganisatie en doorstart ...................................... 88
Literatuur bij werkgroep 7 ................................................................................................... 94
Medezeggenschap tijdens faillissement, ArA 2018/2 ........................................................ 94
Werkgroep 8: medezeggenschap in concernverhoudingen ................................................... 96
Literatuur werkgroep 8 ..................................................................................................... 102
Medezeggenschap nrs. 637 & 638 ................................................................................. 102
Mede-ondernemen en concernenquete ........................................................................ 103
Medezeggenschap krachtens de WOR in concerns ........................................................ 106
2
,Week 1: snijvlak arbeids- en ondernemingsrecht
➢ Hoorcollege 1: inleiding
o B.P. ter Haar, ‘Sociaal recht in conflict met de vrijheid van ondernemerschap: is
het Hof van Justitie een nieuwe constitutionele rechter?’, TAP 2018/2.
o HvJEU Viking, HvJEU AGET Iraklis
Hoorcollege 1
Werknemers zijn de draaiende motor achter de onderneming. Dit heeft weer zijn neerslag op wat
de werknemer met de onderneming kan doen. Je krijgt als het ware de verhouding:
Werknemers hebben een bijzondere positie binnen de onderneming als je bv. kijkt naar een
reorganisatie of fusie → wat de ondernemer kan doen, wordt begrensd door de belangen van de
werkgevers. Je ziet daarbij een spanningsveld tussen de belangen van de ondernemer en de
belangen van de werknemers.
Waar gaat het vak over?
➢ Ondernemingsrecht heeft een faciliterende functie:
o Een raamwerk voor het efficiënt functioneren van rechtspersonen;
o Vrijheid van ondernemerschap ligt hieraan impliciet ten grondslag.
➢ Faciliterende functie vindt zijn grens daar waar gerechtvaardigde belangen van derden in
het geding komen.
o Werknemers zijn een bijzondere categorie derden.
o Balansoefening tussen ondernemersvrijheid en werknemersbescherming.
o Die balans wordt (grotendeels) geslagen in regels die behoren tot het domein van
het arbeidsrecht.
Doelen van het arbeidsrecht
➢ Hoofddoel: ongelijkheidscompensatie → tegengewicht bieden aan de inherente
ongelijkheid van (onderhandelings)macht tussen werkgever en werknemers.
o Zowel economische ongelijkheid als juridische ondergeschiktheid
o Juridische ondergeschiktheid: de werknemer staat onder gezag van de werkgever
en moet hier tot op zekere hoogte ook gehoor aan geven.
➢ Menselijke waardigheid: arbeid is geen handelswaar.
➢ Institutionele redenen: als arbeidsrecht goed werkt, zal arbeidsmarkt beter worden.
➢ Politieke redenen: afweging van belangen
➢ Te vinden in: Europese Pijler van Sociale Rechten en EU-Handvest, ILO-verdragen en
EVRM
➢ Politieke afweging hoe ver de regel op de ondernemersvrijheid ingrijpen
3
, Rol en positie van de EU
De EU heeft best veel arbeidsrechtelijke regels.
➢ De EU is gebaseerd op economische verkeersvrijheden en vrije mededinging → reden
oprichten EU/EEG
➢ Tegenwoordig ook wat meer arbeidsrechtelijke richtlijnen → o.a. collectief ontslag,
overgang van onderneming en medezeggenschap
o Echter, veel arbeidsrecht is nationaal van origine
➢ Er bestaat een zekere spanning tussen arbeidsrecht en verkeersvrijheden:
o Met name op het gebied van de vrijheid van vestiging → nationaal arbeidsrecht
wordt al snel gezien als een beperking van vrijheid van vestiging.
o Nationale wetgever moet beperkingen rechtvaardigen (Rule of Reason).
o Richtlijnen moeten worden geïmplementeerd, maar: richtlijnconforme
interpretatie → nationale regel moet worden uitgelegd in het licht van Europese
regel. Dus: HvJEU heeft laatste woord over dergelijke regels.
Vrijheid van vestiging (art. 49 VWEU)
➢ In 1e plaats: onderneming met een zetel die zich naar andere lidstaat verplaatst (bv.
Bulgaars schoonmaakbedrijf komt naar Nederland)
➢ In 2e plaats: onderneming opent een vestiging in andere lidstaat (bv. zetel blijft in
Bulgarije, dus blijft primair Bulgaars, maar bedrijf opent een vestiging in Nederland)
➢ Leidt tot spanning: bedrijven zijn vaak niet blij met regels die strenger blijken te zijn dan
zoals ze in de lidstaat van herkomst gelden.
➢ Onder de vrijheid is verboden: discriminatie + alles wat uitoefening van de vrijheid
minder aantrekkelijk maakt.
➢ Rechtvaardiging middels Rule of Reason:
o Legitiem doel
o Geschiktheid
o Noodzakelijkheid (minst vergaande middel)
Let op: HvJEU legt het EU-recht uit en heeft een beslissende stem.
HvJEU VIKING: een Finse ferrymaatschappij wilde zich laten omvlaggen (= zetel verplaatsen
naar Letland). Het Letse arbeidsrecht was soepeler → reden verplaatsing. De Finse vakbonden
kregen hier lucht van en gingen daarop staken. Er staan 2 fundamentele rechten tegenover
elkaar: het stakingsrecht en het recht op ondernemerschap. Het Hof toetst aan Rule of Reason
➢ Bescherming van werknemers is volgens het Hof een legitiem doel;
➢ De stakingen zijn ook geschikt om dit doel te bereiken;
➢ Maar was de actie ook noodzakelijk? Staken kan toegestaan zijn, maar alleen als alle
andere minder verstrekkende middelen zijn uitgeput.
Hierop volde veel kritiek: het Hof zegt het stakingsrecht opzij als het ware ten goede van het
recht op ondernemerschap. In Nederland gold deze regel ook lange tijd, maar destijds zou het
een te grote beperking van het stakingsrecht zijn → mogelijkheid mocht niet bij voorbaat worden
uitgesloten. In Nederland is een toets die kijkt naar de omstandigheden van het geval: is te
verwachten dat de werkgever zal luisteren als in overleg wordt getreden?
HvJEU AGET Iraklis: vrijheid van vestiging vs. collectief ontslag. In Griekenland moet je eerst
naar het UWV of de minister bij ontslag wegens bedrijfseconomische redenen. Een Grieks
bedrijf wil reorganiseren, maar minister geeft geen toestemming. Ook hier toetst het Hof aan de
Rule of Reason:
➢ Werknemersbescherming is een legitiem doel. Collectief ontslag mag niet onmogelijk
zijn en vindt bevestiging in de vrijheid van ondernemerschap.
➢ De regel is geschikt, omdat het kan werken in dergelijke gevallen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller merithvanlent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.55. You're not tied to anything after your purchase.
