Summary
Samenvatting Historische Context 2 Steden en Burgers in de Lage Landen
- Course
- Level
- Book
Samenvatting van de gehele historische context 2 uit de examenkatern geschiedenis van Sprekend Verleden
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
annelieke22
Reviews received
Content preview
VWO – Historische Context ‘Verlichting (1650-1900)’Wetenschappelijke Revolutie
17e eeuw: Wetenschappelijke Revolutie
Dit was een periode van een groot aantal uitvindingen en ontdekkingen als gevolg van
systematische beoefening van onderzoek. Belangrijke componenten: observeren (zelf kijken,
bv lichaam opensnijden), experimenteren (proeven doen) & (logisch) redeneren. Dit
leidde tot de wetenschappelijke revolutie.
Oorzaken van de Wetenschappelijke Revolutie:
Ontdekkingsreizen. Toename van kennis van de wereld.
Ambachtelijke technieken. Meer controle over de natuur en behoefte aan
precieze metingen.
Humanistische tekstanalyse. Verder gaan op Griekse en Romeinse kennis en
kunde.
Rationalisme van Descartes: Nieuwe kennis door gebruik van de rede. Toename
van logische redeneren.
Empirisme van Locke: Nieuwe kennis door waarneming en ervaring. Toename van
observeren en experimenteren.
Nieuwe inzichten
Wetenschappelijke Revolutie leidt tot nieuwe inzichten en ontdekkingen.
Voorbeeld: Natuurwetten van Newton.
o Traagheid, actie is reactie, kracht verandert snelheid, zwaartekracht.
Ze komen tot een heel belangrijk inzicht. In de natuur gebeuren dingen volgens
wetmatigheden.
Nieuwe inzichten en ontdekkingen zijn in strijd met de ideeën en het wereldbeeld van de
kerk. Discussies over de positie van de kerk in de maatschappij. De kerk baseerde alles op
de Bijbel en God. Het geloof wordt in twijfel getrokken en wordt steeds meer een
individuele zaak.
Mensen moeten zelf kunnen kiezen wat ze willen geloven. De overheid mag het
geloof niet afdwingen en ketters vervolgen.
Verlicht denken
De verlichting was een stroming van geleerden die mensen dat alles met behulp van het
verstand kan worden verklaard. Dat zal bijdragen aan de vooruitgang van de samenleving.
De Verlichtings filosofen/geleerden geloven drie dingen:
Groot vertrouwen in rationeel denken.
De wetenschappelijke manier van onderzoek kan gebruikt worden voor alle terreinen
van de samenleving (ook op bestuur/economie).
Door de Verlichting is grote maatschappelijke vooruitgang mogelijk.
Verlichting zorgt voor grote veranderingen in het denken over de samenleving (de
belangrijkste vraag). Zijn tradities, religieuze praktijken en bestaande gezagsverhoudingen
wel redelijk?
, De samenleving was altijd gebaseerd op erfelijke rechten en plichten of religieuze ideeën
(traditie en bijgeloof). De verlichte denkers vonden dit niks. We moesten naar een
samenleving gebaseerd op de rede.
Verlichte denker Rousseau. Hij bracht een boek uit waarin stond dat volgens hem de ideale
opvoeding voor kinderen in harmonie met de natuur en zonder straffen is. Onderwijs moet
er zijn voor alle kinderen. Zij moeten vrij zijn om zelf te oordelen. De boeken waren een
manier om deze ideeën te verspreiden.
Verlichte ideeën worden verspreid via brieven, boeken (belangrijkste encyclopédie = alle
bestaande kennis in één boek) en salonbijeenkomsten. Nieuwe ideeën en
maatschappijkritiek leiden tot optimisme en geloof in maatschappelijke vooruitgang. Maar
men twijfelt of het menselijk verstand alles kan verklaren.
Het sociaal contract
Waar ligt de soevereiniteit? Wiens wil wordt nu eigenlijk uitgevoerd? Van de koning of de
bevolking? Het traditionele idee: de soevereiniteit ligt bij de vorst. Dit werd
gerechtvaardigd door droit divin: het goddelijk recht om als (absoluut) vorst te regeren. Een
opstand tegen de vorst is dus een opstand tegen god.
Locke en Rousseau gaan uit van natuurrechten en het idee van een sociaal contract:
Een contract tussen vorst en burgers of tussen burgers onderling. Die maken afspraken met
elkaar (grondwet van nu). Het doel hiervan is het voorkomen van oorlogen tussen vorst en
burgers of tussen burgers onderling. Burgers dragen bepaalde taken over aan de overheid
(rechtspraak & bescherming). De overheid (in ruil hiervoor) beschermt de rechten van de
burgers via wetgeving.
John Locke over het sociaal contract:
Het volk heeft in alle vrijheid besloten een samenleving te vormen.
Er is geen contract waarin staat dat de vorst over het volk mag heersen. De
soevereiniteit ligt bij het volk.
Burgers waren elkaars gelijken en behielden hun vrijheid: sociaal contract.
Vorst moet het volk beschermen en zorgen voor bescherming van hun
natuurrechten: vrijheid, leven en bezit.
Houdt de vorst zich niet aan de afspraken? Dan mag je in opstand komen tegen de
vorst.
Volgens Locke: volk = adel + rijke burgers
Volgens Rousseau: volk = alle burgers
Rousseau over het sociaal contract:
Alle mensen zijn elkaars gelijken, ook armen en slaven.
De soevereiniteit ligt bij het volk.
Directe democratie, zodat de algemenen wil uitgevoerd wordt door een aangestelde
regering.
Een slechte vorst mag afgezet worden door het volk.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annelieke22. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.17. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now