Plantijn Hogeschool Van De Provincie Antwerpen (AP)
Ergotherapie
Ergotherapie in de geestelijke gezondheidszorg 1
Summary
Samenvatting ergotherapie in de geestelijke gezondheidszorg 1
12 views 0 purchase
Course
Ergotherapie in de geestelijke gezondheidszorg 1
Institution
Plantijn Hogeschool Van De Provincie Antwerpen (AP)
Deze samenvatting omvat de leerstof van 'ergotherapie in de geestelijke gezondheidszorg 1'. Dit document is gebaseerd op de Powerpoints, de cursus en aanvullingen en notities uit de hoorcolleges. Veel succes met de verwerking!
Plantijn Hogeschool van de provincie Antwerpen (AP)
Ergotherapie
Ergotherapie in de geestelijke gezondheidszorg 1
All documents for this subject (1)
Seller
Follow
laura-schellekens
Content preview
AP hogeschool
Samenvatting
Ergotherapie in de geestelijke
gezondheidszorg 1
Laura Schellekens
Schooljaar 2022-2023
,Inhoudsopgave
1. De cliënt, ergotherapie en een versnelde veranderende maatschappij........................................................4
Praktisch................................................................................................................................................................4
1.1 Een snel veranderende maatschappij.............................................................................................................4
1.1.1 Psychiatrie als wetenschap......................................................................................................................4
1.2 Een veranderend mensenbeeld......................................................................................................................5
1.3 een Veranderende ergotherapeut..................................................................................................................5
1.4 Psychische kwetsbaarheid...............................................................................................................................6
1.4.1 Genetica...................................................................................................................................................6
1.4.2 Stress-veerkracht......................................................................................................................................6
1.4.3 Balans-disbalans.......................................................................................................................................7
2. Achtergrond en organisatie van de geestelijke gezondheidszorg.................................................................7
2.1 Historiek..........................................................................................................................................................7
2.2 Vermaatschappelijking van de zorg................................................................................................................8
3. Organisatie van de geestelijke gezondheidszorg......................................................................................... 9
3.1 de twintigste eeuw..........................................................................................................................................9
3.2 Artikel 107.....................................................................................................................................................10
3.2.1 Functie 1: preventie, promotie van GGZ, vroegdetectie, screening en diagnosestelling......................10
3.2.2 Functie 2: ambulante behandelteams...................................................................................................11
3.2.3 Functie 3: rehabilitatieteams.................................................................................................................11
3.2.4 Functie 4: intensieve, residentiële behandelunits.................................................................................11
3.2.5 Functie 5: specifieke woonvormen........................................................................................................11
3.2.6 Wat kan je als ergo doen?......................................................................................................................11
3.3 Het werkterrein van een ergotherapeut in de GGZ......................................................................................12
3.4 Plaats van een ergotherapeut.......................................................................................................................12
3.4.1 Functie 1: preventie en vroegdetectie...................................................................................................13
3.4.2 functie 2: mobiele teams: cure/care......................................................................................................13
3.4.3 functie 3: rehabilitatie teams: care........................................................................................................13
3.4.4 functie 4: intensieve behandel units (PAAZ): cure.................................................................................14
3.4.5 functie 5: specifieke woonvormen.........................................................................................................14
3.5 ergotherapie binnen domeinen....................................................................................................................14
3.5.1 Ergotherapie binnen het handelingsgebied wonen/zorgen..................................................................14
3.5.2 ergotherapie binnen leren/werken........................................................................................................15
3.5.3 ergotherapie binnen vrije tijd................................................................................................................15
3.6 drempels........................................................................................................................................................15
3.6.1 drempels op niveau van de client eigenschappen.................................................................................15
1
, 3.6.2 drempels op niveau van de organisatie.................................................................................................15
4. basiscompetenties in de geestelijke gezondheidszorg...............................................................................16
4.1 Therapeutische relatie..................................................................................................................................16
4.1.1 essentiële eigenschappen van een therapeut.......................................................................................16
4.1.2 basisperspectieven van een therapeutische relatie..............................................................................16
4.1.3 therapeutische relatie in psychotherapie: EBP......................................................................................16
4.1.4 hoe waardevol is de therapeutische realtie?.........................................................................................16
4.1.5 Bondgenootschap..................................................................................................................................17
4.1.6 processen die de therapeutische relatie beïnvloeden...........................................................................17
4.1.7 therapeutische triade.............................................................................................................................18
4.1.8 Therapeutic use of Self...........................................................................................................................18
4.2 cliëntgecentreerd werken.............................................................................................................................20
4.2.1 definitie..................................................................................................................................................20
4.3 betekenisvol handelen..................................................................................................................................20
4.3.1 definitie..................................................................................................................................................20
4.4 assessment bijlage.........................................................................................................................................21
4.5 onderzoek......................................................................................................................................................21
4.6 evidence-based practise................................................................................................................................21
5. psychotherapeutische referentiekaders.................................................................................................... 21
5.1 inleiding.........................................................................................................................................................21
5.2 gedragstherapeutisch & cognitief-gedragstherapeutisch.............................................................................22
5.2.1 inleiding..................................................................................................................................................22
5.2.2 klassieke gedragstherapie of behaviorisme...........................................................................................22
5.2.3 cognitieve therapie.................................................................................................................................22
5.2.4 cognitieve gedragstherapie....................................................................................................................23
5.3 psychodynamisch..........................................................................................................................................24
5.3.1 inleiding..................................................................................................................................................24
5.3.2 hedendaagse psychodynamische kaders...............................................................................................25
5.3.3 hechtingstheorie....................................................................................................................................25
5.3.4 psychodynamisch kader en ergotherapie..............................................................................................26
5.4 humanistisch.................................................................................................................................................27
5.4.1 humanistische psychologie....................................................................................................................27
5.4.2 humanistische psychologie en ergotherapie.........................................................................................28
5.5 opensysteem.................................................................................................................................................28
5.5.1 inleiding en historiek..............................................................................................................................28
5.5.2 hedendaags systeemtheoretisch referentiekader.................................................................................28
5.5.3 systeemtherapie en ergotherapie..........................................................................................................28
,ERGOTHERAPIE IN DE GEESTELIJKE
GEZONDHEIDSZORG 1
1. DE CLIËNT, ERGOTHERAPIE EN EEN VERSNELDE VERANDERENDE MAATSCHAPPIJ
PRAKTISCH
Opdrachten als examen
Voor elke opdrachten theorie doornemen en aantal theorievragen oplossen
Theorie doorlezen, bevraging, PEME
1.1 EEN SNEL VERANDERENDE MAATSCHAPPIJ
Doorheen de jaren is er wereldwijd een hogere psychische kwetsbaarheid
In België is deze stijging nog sneller dan in andere werelddelen
Cijfers 2020:
o 1/3 Belgen voelt zich slecht in zijn vel
o 9% van de Belgen lijdt aan een depressie (hoger bij 35-64 jarigen)
o Jongvolwassenen (18-29j):
Meest getroffen door mentale gezondheidsproblemen
34% lijdt aan angststoornissen
38% lijdt aan depressie
1/4 mensen die thuis zitten zijn afwezig door psychosociale stoornissen
o 77.322 psychiatrische opnames
o België is 3de in Europa met het hoogste aantal zelfmoorden per jaar
Medicatie:
o 1.244.500 patiënten in 2019 antidepressiva
o 12% gebruikt slaap-en kalmeringsmiddelen in 2018
Sensibilisering:
o Laatste jaren wordt er hier meer op ingezet: bespreekbaar maken zodat mensen sneller om
hulp vragen
o Campagnes:
Te gek: muziektheatertournee: drempel verlagen, depressie bespreekbaar maken
Steunpunt geestelijke gezondheid: ijveren ervoor dat mensen met psychiatrische
aandoening hebben volledig kunnen participeren in maatschappij (stigma verlagen)
Geestelijk gezond Vlaanderen
Fit in je hoofd, goed in je vel: website waarop je veerkracht kan meten en wat je kan
doen om met je veerkracht aan de slag te gaan
Rodeneuzendag: geld inzamelen voor jongeren bv. overkop huizen
NokNok: jongerenversie van ‘fit in je hoofd, goed in je vel’
1.1.1 PSYCHIATRIE ALS WETENSCHAP
Personalised medicine
Vroeger: 1 medicijn en dit moet bij iedereen werken (iedereen reageert hier anders op)
Nu: medicatie op maat: houdt rekening met
o Psychosociale context
o Genetica: fenotype
o Cognitief vermogen
4
, effect voor individu is groter = geneeskunde op maat (werkt beter)
complexiteit naar onderzoek is wel groter
Holistische benadering
Vroeger: paternalistische benadering: de dokter heeft altijd gelijk
Nu: niet alleen vertrokken vanuit ziektebeeld maar er wordt gekeken naar patiënt in zijn geheel
o Fysiek
o Mentaal
o Spiritueel
o Sociaal
o Emotioneel
Connectie lichaam en geest
E-health
ICT toepassingen die ze inzetten om zorg te verbeteren bv. Cozo meer tijd vrij om met patiënt aan
de slag te gaan en meer processen kunnen geautomatiseerd worden
Virtual reality
Therapie met virtual reality: bij angst en depressie, behandeling van psychoses
Patiënten stap voor stap vaardigheden aanleren bv. op drukken bus stappen
Mainstream
Vroeger: in marginale marge van maatschappij
Nu: steeds meer aandacht voor psychiatrische gezondheidszorg
1.2 EEN VERANDEREND MENSENBEELD
Media beïnvloedt sterk hoe we omgaan met mensen met een psychische kwetsbaarheid: in
Middeleeuwen was dit beeld nog anders bv. The Joker
o Creëren soms een beeld waardoor mensen een stigma gaan ontwikkelen
o MAAR ze brengen ook positieve dingen onder de aandacht
Nu:
o Meer ervaringsdeskundigen inzetten
o Handelingsgericht werken
1.3 EEN VERANDERENDE ERGOTHERAPEUT
Paradigma verschuiving: van paternalistisch denken naar het staan naast de patiënt en hij bepaald ook
mee zijn eigen proces
o Vroeger: symptomen bestrijden, patiënt zelf moet veranderen
o Nu: preventie, gezondheidsondersteuning, welbevinden, levenskwaliteit, plaats binnen
maatschappij … (10j geleden was hier geen sprake van), omgeving aanpassen aan patiënt
Veranderende gezondheidszorg model: patiënten terug laten participeren in maatschappij als ergo
Beroepsprofiel:
o 10 dimensies die ergo uitvoert op werkvloer vanuit 3 perspectieven:
Cliënt
Therapeut
Instelling
5
,1.4 PSYCHISCHE KWETSBAARHEID
Conceptueel model van kwetsbaarheid (Gobbens et al, 2017)
o Lichamelijke kwetsbaarheid
o Psychische kwetsbaarheid
o Sociale kwetsbaarheid
Beïnvloeden de kwetsbaarheid:
o Levensloopdeterminanten
o Ziekte
o …
1.4.1 GENETICA
Psychische kwetsbaarheid
Complex: geen exacte wetenschap
Blijvende littekens
Genetisch: lijden al dan niet tot expressie
Geslacht
Epiginetica
1.4.2 STRESS-VEERKRACHT
= constant persoonlijkheidskenmerk
Je hebt een bepaalde veerkracht maar deze veerkracht wordt beïnvloedt door verschillende factoren:
o Genetisch
o Omgeving
o Opvoeding
o Ervaring
coping: mate waarin je kan omgaan met stress
Veerkracht en therapie
o Gebalanceerdheid
o Doorzettingsvermogen
o Zelfvertrouwen
6
, o Zinvolheid
o Betekenisvolheid
o Existentiële eenzaamheid
bij lage veerkracht deze verhogen
1.4.3 BALANS-DISBALANS
Hoe kwetsbaarder je bent, hoe minder stress je kan verdragen voor je ziek wordt
Balkenmetafoor: menselijke draagkracht
o Wat zijn bevorderende factoren: aangeboren of verworven?
o Hierin zit soms ook een kwetsbaarheid bv. perfectionisme
o Op balk zijn er stressfactoren: dit is voor iedereen anders wanneer deze doorbreekt
(draaglast) kan de balk het blijven dragen of niet?
o Langdurige stress
Chronische stress: disbalans in hormonen: cortisolbalans is verstoord (hoger)
waardoor je slecht slaapt, minder eet,…
o Barst: alarmsignalen zijn de eerste dingen die je ziet bv. te laat komen, niet afspreken,…
zelfzorg kan hier oplossing bieden: op tijd gaan slapen, gezonde voeding,…
signaliseringsplan opmaken
o Breken: afhankelijk van hoe groot de barst is wordt er hulp aangeboden
o Lijmen: balk terug lijmen
o Ondersteunen: dingen zoeken die balk ondersteunen om balk in balans te houden bv.
afspreken met vrienden, therapeut, medicatie, creatief bezig zijn,…
2. ACHTERGROND EN ORGANISATIE VAN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG
2.1 HISTORIEK
De vroege tijd
Hippocrates (400 vr Chr)
o Corpus Hippocratum
o Humores
o Beschrijvingen
Melancholie, hysterie
Psychose, fobie
tempramentenleer
7
, Boze geesten
o Behandelde ze als geesteszieken
o Koude en warme baden, rust , dieet en afleiding
Galenus (150 na Christus)
o Mensen in categorieën indelen: behandeling om boze geesten weg te laten gaan
o 4 type mensen op basis van lichaamsvocht
o Anatoom
o Functiestoornissen
o Integratie lichaam en geest
Middeleeuwen: uitsluiting
Nar, herks, simulant, wondermens of duivelskind
Eigen familiale kring
Zoektocht naar verklaringen
Behandeling: uitdrijving
Tijdlijn:
o 12e eeuw
Georganiseerde geestelijke gezondheidszorg: ze hadden door dat het hebben van
een plaats in de maatschappij helend werkt
Dolhuizen, kerkers
o 18e eeuw: start van de humanistische benadering
Pinel: hij was de eerste die alle mensen die niet ‘standaard’ waren bevrijdde van
ketens en hen ondersteuning bood binnen de ziekenhuiscontext
o 19e eeuw: ontstaan van residentiële benadering
België: Guislain
o 20e eeuw: diversiteit in aanbod
Arbeidstherapie
Grondlegger activerende therapie: Herman Simon grondlegger
Holistische benadering
Verschillende therapie stromingen ontstaan
Psychofarmacologie: Janssen doet toevallige ontdekkingen: GGZ is sneller gaan
veranderen
2.2 VERMAATSCHAPPELIJKING VAN DE ZORG
Rehabilitatie
Focus op de gezonde mens
Toegankelijkheid
Ontstaan GGZ
Gemeenschapsgerichte zorg
Vraag gestuurd en gedifferentieerd
Naar een nieuwe GGZ: vermaatschappelijking van de zorg
8 zorgfuncties:
o Aanmelding, screening, intake
o Indicatiestelling, diagnostiek, evaluatie, observatie, oriëntering, onderzoek, advisering
o Verzorging
8
, o Begeleiding, ondersteuning, psycho-educatie
o Specialistische en methodische behandeling
o Activering, tijdsinvulling, arbeid, bezigheid, vrije tijd, vorming
o Dienstverlening, vorming, preventie, informatie, supervisie
o Wetenschappelijk onderzoek, onderwijs, opleiding
Art. 107
FUNCTIE 1: preventie, promotie, vroegdetectie, screening en diagnosestelling
o Woonplaats van de cliënt
o Ambulant
o Sterke betrokkenheid eerstelijnszorg
FUNCTIE 2: ambulante behandelteams
o Mobiele teams
o Acuut
o Chronisch
o Opname vervangend
o Ifv de noden van de cliënt
FUNCTIE 3: rehabilitatieteams
o Programma op maat
o Herstelgericht werken
o Sociale inclusie
o Participatie
FUNCTIE 4: intensieve residentiële behandelunits
o Gespecialiseerde opname
o Wanneer hulpverlening aan huis onvoldoende is
o Korte opname duur
o Hoge intensiteit
FUNCTIE 5: specifieke woonvormen
o Beschut wonen
o Thuisvervangend wonen
3. ORGANISATIE VAN DE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG
3.1 DE TWINTIGSTE EEUW
Van voorzieningen met een aanbod
9
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laura-schellekens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.
