Summary
Samenvatting Biologie H13
- Course
- Level
- Book
Samenvatting Biologie H13
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
coriendejong
Content preview
Hoofdstuk 13 Biologie§13.1
Zenuwstelsel:
- Centrale zenuwstelsel (CZS)
- Perifere zenuwstelsel
Centrale zenuwstelsel:
- Bestaat uit neuronen van de hersenen en van het ruggenmerg met hun ondersteunende
cellen.
- Hersenen en ruggenmerg hebben een licht en donker deel:
Lichte deel = witte stof: komt door myeline, een witgele vetachtige stof
Donkere deel = grijze stof: afkomstig van cellichamen van miljarden neuronen
- In de hersenen liggen de cellichamen aan de buitenzijde en de uitlopers met myeline aan de
binnenzijde.
- In het ruggenmerg liggen de uitlopers met myeline aan de binnenzijde en de cellichamen aan
de buitenzijde.
- Het ruggenmerg ligt beschermd in het wervelkanaal en is omgeven door drie
ruggenmergvliezen.
- De hersenen liggen goed beschermd in de schedel en zijn omgeven door drie hersenvliezen.
Tussen de binnenste vliezen stroomt vloeistof bij de hersenen, extra bescherming en
afvoer van afvalstoffen
De bloed-hersenbarrière zorgt ook voor bescherming van de hersenen door selectief
stoffen door te laten (via actief transport door middel van tight junctions en
astrocyten).
Tight junctions: de ruimtes tussen endotheelcellen van haarvaten zijn erg klein door deze
verbindingen
- Hoe meer, hoe minder uitwisseling van stoffen
Astrocyten = gliacellen: steuncellen met veel uitlopers, die vrijwel een gesloten kring rondom de
haarvaten vormen
Perifere zenuwstelsel: bestaat uit zenuwen, bundels uitlopers van neuronen die zintuigen verbinden
met het centrale zenuwstelsel en het centrale zenuwstelsel verbinden met spieren en klieren
Grote hersenen:
- Nemen grootste deel in beslag van de hersenmassa.
- Twee helften, die met elkaar verbonden zijn via de hersenbalk.
- Grijze deel = hersenschors: veel neuronen geven hier informatie aan elkaar door
Alle informatie uit de omgeving gaat via zintuigen, zenuwen, ruggenmerg en
hersenstam naar de grote hersenen.
- Grote hersenen doen bewuste dingen:
Logisch redeneren, je wil, het bewustzijn, geheugenfuncties en emoties
Thalamus:
- Alle informatie uit je zintuigen, behalve geurinformatie, gaat via de thalamus naar de
hersenschors.
- Dit deel selecteert welke impulsen van zintuigen naar verschillende gebieden van de
hersenschors gaan.
- Thalamus speelt de sleutelrol bij het selecteren van info
, Hersenschors:
- Sensorisch centra: hier komen impulsen via hersenneuronen van een zintuig in de schors die
bij het zintuig hoort
- Primair centra: impulsen komen hier binnen en er vindt bewustwording plaats
- Door koppeling van een zintuig aan geheugeninformatie kun je dingen interpreteren.
Je kunt signalen koppelen aan informatie.
- Elk zintuig heeft zijn eigen primair en secundair gebied in de schors van de linker en rechter
hersen helft
- Primaire motorische schors: kleine gebieden met neuronen die allemaal een eigen groep
spieren aansturen
- De primaire motorische schors is verbonden met de secundaire motorische schors.
- Secundaire motorische schors: bevat informatie over hoe de spieren hun beweging
gecoördineerd kunnen uitvoeren
- De motorische schors van de rechterhand bevindt zich in de linkerhelft en andersom.
Lichaamsdelen die nauwkeurig bewegingen moeten uitvoeren nemen een groot deel
van de primaire schors in bezit.
Sensorische schors: impulsen van zintuigen ontvangen
Motorisch schors: impulsen versturen naar spieren en klieren
Alcohol:
- Stimuleert vorming van dopamine: een stof die boodschappen van neuronen doorgeeft
Veroorzaking ontspannen gevoel
- Zorgt ervoor dat GABA langer aan zenuwcel remmende receptoren gebonden blijft.
GABA:
Neurotransmitter
Slechter functioneren van de thalamus
Zorgt voor slaperig gevoel.
Hypothalamus:
- Betrokken bij homeostase (o.a. aansturen hypofyse).
Hypofyse stuurt andere hormoonklieren aan.
- Hypothalamus regelt je lichaamstemperatuur en je biologische klok.
Biologische klok: regelt je natuurlijke dag-nachtritme
Van slag door verre vliegreis > jetlag
Kleine hersenen:
- Spelen een rol bij coördineren van bewegingen.
Vindt plaats in nauwe samenwerking met de grote hersenen, hersenstam en het
ruggenmerg
- Zij je kleine hersenen defect? > Bewegen alsof je dronken bent
Hersenstam:
- Bestaat uit middenhersenen, pons en verlengde merg
- Middenhersenen: spelen rol bij reflexen met betrekking tot zien en horen
- Pons: verbindt kleine en grote hersenen en is een tussenstation tussen evenwicht zintuig in
je middenoor en de kleine hersenen
- Verlengde merg: overgangsgebied van hersenen naar ruggenmerg (kruizen zenuwbanen)
- Uit de hersenen komen 12 zenuwen. Alleen de zwervende zenuw bevindt zich niet in gebied
van hersenen en hoofd. Deze maakt verbinding met o.a. verteringsklieren, hart en longen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller coriendejong. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now