Summary
Samenvatting H7 gynaecologie
- Course
- Institution
Samenvatting van het boek met slides en notities van in de les
[Show more]
Seller
Followjadetaillieu
Content preview
BorstafwijkingenHans Wildiers
Multidisciplinair Borst Centrum/Algemene Medische Oncologie
Algemene structuur:
Anatomie van de borst • ontwikkelde borst = gemodificeerde zweetklier; uit vertakte structuur van melkgangen
• 12-20 radiair gerangschikte lobben: elk eigen afvoergang, uitmondend in de tepel
• Vanuit lobuli (melkproductie): ductuli en ducti lactiferi, thv tepel verbreden (sinus lactiferus) en uitmonden in de tepel
o Bij beschadiging door letsels in ducti kan er bloed uit tepel komen
o 20-25 ducti: als vochtverlies uit tepel, als altijd uit dezelfde plaats dan uit 1 spec melkgang, en kan deze spec behandelen
• Tss lobuli: bindweefselschotten = ligamenten van Cooper !stevigheid
Bezenuwing:
• Huid: takken plexus cervicalis + intercostale zenuwen
• Klierweefsel: sympathische
• sensibiliteit oksel en binnenzijde bovenarm: n.intercostobrachialis + n.cutaneus brachii medialis (netwerk door oksel)
• Motorisch:
o m.serratus anterior: n.thoracicus longus (!!scapula alata)
o m.latissimus dorsi: n.thoracodorsalis
, Lymfedrainage:
Anatomie van de borst • Vnl naar okselklieren (75%)
• parasternale lymfeklierketen (t.h.v. a. mammaria interna); vanuit mediale en centrale gebied
o Parasternale klieren draineren direct in veneuze systeem via ductus thoracicus of ductus lymphaticus dexter
o Mammaria klieren: vooral letsels mediaal liggen die naar deze klieren gaan draineren
• Axillaire klieren:
o Aantal lymfeklieren in oksel varieert
o 3 niveaus obv anatomische relatie tov m. pectoralis minor:
- Level I→ lateraal van laterale rand m. pectoralis minor (vaak meer opp)
- Level II→ tussen laterale en mediale rand m. pectoralis minor, en
interpectorale klieren
- Level III → mediaal van mediale rand m. pectoralis minor, inclusief zgn.
infraclaviculaire klieren
o Hoe hoger, hoe slechter !!
o Draineren via infraclaviculaire klieren; lymfe vervolgens direct in bloedbaan of naar supraclaviculaire/diepe cervicale klieren
Oestrogenen: ontwikkeling met soms flinke borstvorming nog v r de menarche; ook al is er reeds een belangrijke hoeveelheid
Fysiologie van de borst klierweefsel, de borst bestaat dan vnl. uit bindweefsel.
Algemeen:
Hormonen (vnl hypothalamo-hypofysaire-ovari le as) + GF op bindweefsel en epitheel van Progesteron uit de corpora lutea: stim oestro- en progestagenen voor uitrijping van de melkgangen of ‘ducti’, de vertakking van de kanalen
borstklier: en ontwikkeling van de lobuli
- Ontwikkeling
- Uitgroei
- Differentiatie
! Leeftijd en fysiologische veranderingen beïnvloeden klinisch onderzoek !! Vanaf 35j: hoeveelheid borstklierweefsel afnemen (bindweefsel vervangen door vetweefsel): proces in menopauze versneld voortgaat
en uiteindelijk tot totale involutie van het klierweefsel leidt met degeneratie van de ductuli.
Ontwikkeling:
Luteale fase menstruele cyclus:
• borststuwing door toegenomen vascularisatie en vochtophoping
• verdwijnt met de maandstonden
• Borsten: hobbelig en zwaar aan +/- premenstruele spanning en pijn, meestal symmetrisch
Zwangerschap:
Inductie verdere differentiatie van de borstklier oiv verschillende zwangerschapshormonen uit
placenta
• Prolactine:
o ductuli en lobuli groeien + regelt melkproductie
o blijft hoog postpartum: melkkliertjes verder geactiveerd door zuigen van de baby
óó ë
, Klinisch onderzoek
Diagnostiek Algemeen:
• Rustige, warme en geruststellende omgeving
• Anamnese
• Klinisch onderzoek • Voldoende licht !kleine abnormaliteiten
– Borst • Bij zorgvuldig klinisch borstklieronderzoek: tumoren >0,5 cm voelen
– Locoregionale klierstreken • !! >1 cm meestal maar niet altijd
• Beeldvorming • pati nt tot aan het middel ontkleed
– Rx mammografie + Echografie Triple
• 1ste week na menstruatie klinisch onderzoek makkelijkst
– MR borsten diagnostiek
• Pathologisch onderzoek
Triple diagnostiek !!
– Punctiebiopsie (CNB = core needle biopsy)
Tissue is de issue; punctiebiopsie nodig om architectuur van de tumor te hebben, meer diagnostische power
– Fijne naald aspiratie cytologie (FNAC)
Belangrijkste klachtenpatronen bij borstpathologie:
Anamnese nodulus:
• ongeveer 80% met nieuwe diagnose: massa/zwelling = 1e symptom
Klachtenpatronen i.v.m. borst
• Soms: asymm verandering volume of contour, huidintrekking of ulceratie, verandering tepelstand met intrekking op korte
termijn
• Nodulus
• Duur? altijd of enkel cyclisch aanwezig
• Pijn • Verandering of groei?
• Andere klachten? (pijn, koorts of tepelvochtverlies)
• Tepelvochtverlies
Gevoel van zwaarte of pijn:
• Eczeem • Goedaardige borstafwijkingen vaak met pijn gepaard
• !! Minder pijn bij borstkanker
• cyclisch of niet-cyclisch?
• relatie met de menstruele cyclus?
• gepaard met andere premenstruele klachten?
• Hoelang?
• stekende pijn, spanningsgevoel, doffe pijn, inspannings- of bewegingsgebonden?
• geassocieerd met zwelling, verharding of massa?
ë
, • koorts of roodheid?
• tepelvochtverlies?
Tepelvochtverlies:
= Elke afscheiding uit tepel buiten lactatie en zwangerschap, spontaan of bij leegduwen.
• uni- of bilateraal, uni- or multiporieel, cyclisch of continu
• melkachtig, purulent, waterig, sereus, sero-sanguinolent of bloederig
• Oorzaak meestal goedaardige afwijking:
o verwijding grote melkgangen met epitheeldegeneratie en soms afsluitingen !infecties
o Papilloom (goedaardig epitheliaal letsel)
o kanker (kwaadaardig epitheliaal letsel)
• Bloederig unilateraal uniporieel tepelvochtverlies: vaak papilloma of (in situ) borstca
• Ingedikt multiporieel secreet: melkgangverwijding
Bij eczeem of schilfering van tepel of tepelhof en andere tepelaandoeningen:
• Ingetrokken tepel niet pathologisch als gemakkelijk naar buiten
• Echte fixatie:
o chronische ontstekingsprocessen met fibrose
1. leeftijd menarche en evt menopauze; verloop cyclus; APGM status; leeftijd eerst voldragen zwangerschap; borstvoeding (duur) en
Anamnese complicaties
• Leeftijd menarche en menopause; APGM ; borstvoeding 2. gebruik medicatie met bijzondere !! hormonale preparaten (contraceptie, substitutietherapie); belang als kanker want hormonale
therapie dan tegenaangewezen;
• Medicatie (hormonaal)
3. familiale anamnese (maternaal en paternaal) ! borst- en/of eierstokkanker bij eerste en/of tweede graad verwanten
• Familiale anamnese (borstkanker, eierstokkanker)
4. tijdstip eerste symptomen: soms indruk over de groeisnelheid tumor en indicatie voor 'patient's delay'; evt voorafgegane
• Wanneer zijn klachten begonnen? borstproblemen (vroegere borstbiopsies of ontstekingen/drainage abces) ! Littekens op mammo- en echografie abnormale beelden;
primaire klacht kan veroorzaakt worden door vergrote lymfeklier in de oksel (axillaire adenopathie)
• Klachten van metastasen
5. aanwijzingen voor evt metastasen:
• prikkelhoest (lymphangitis carcinomatosa de long of longmetastasen)
• pijn in rug of botten (botmetastasen)
• tumoren in of onder de huid gelegen (cutane of weke-delen-metastasen)
• neurologische klachten (hersenmetastasen)
• opgezette buik (hepatomegalie of ascites)
Borstvoeding beschermd deels tegen kanker
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jadetaillieu. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.58. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now