Samenvatting H1 Regeling + H2.1 en H2.2 Biologie voor jou 5 vwo
0 purchase
Course
Biologie
Level
VWO / Gymnasium
samenvatting van biologie voor jou H1 regeling en de eerste twee paragrafen van het volgenden hoofdstuk H2 waarneming en gedrag. volledige samenvatting van 2e hoofdstuk staat op mijn profiel. stel gerust vragen
H1 Regeling
1. Regeling en Homotase
Homeostase: het in stand houden van een dynamisch evenwicht in het inwendige milieu van
organismen.
Een regelkring bestaat uit een sensor, een controle- centrum en een effector. Via regelkringen
worden bepaalde normwaarden gehandhaafd. Hierdoor is er een dynamisch evenwicht. Bij
negatieve terugkoppeling heeft het resultaat van een proces een remmende invloed op het
proces. Bij positieve terugkoppeling versterkt een toename van het resultaat het proces.
Homeostase is een voorbeeld van zelfregulatie op het organisatieniveau organisme.
Bij homeostase in meercellige organismen vindt communicatie tussen cellen plaats met
signaal- moleculen, zoals hormonen en neurotransmitters.
2. Hormonale Regulatie
Hormoonklieren (endocriene klieren) geven
hormonen af aan het bloed (secretie). —>
Exocriene klieren (zweetklieren, speekselklieren)
geven hun product af via een afvoerbuis.
Hormonen regelen de werking van doelwitorganen
waarvan de cellen receptoren bezitten waaraan
het hormoon kan binden.
,Een hormoon kan processen in meerdere doelwit- organen regelen.
De mate van reactie van doelwitorganen wordt onder andere bepaald door de
hormoonspiegel (hormoon- concentratie) van een hormoon en het aantal receptoren op de
celmembranen van de cellen. Hormonen reguleren vooral geleidelijke veranderingen.
De werking van hormonen die door het celmembraan heen kunnen:
Een hormoonmolecuul bindt aan een receptoreiwit in het cytoplasma van een doelwitcel. Er
wordt een hormoon-receptorcomplex gevormd dat via een kernporie naar het kernplasma
wordt getransporteerd. Daar kan het bepaalde genen in het DNA aan- of uitzetten. Wanneer
een gen aan staat, kan de cel eiwitten maken. De gevormde eiwitmoleculen kunnen
verschillende functies hebben.
De werking van hormonen die binden aan een receptor- eiwit aan de buitenzijde van het
celmembraan van een doelwitcel:
Aan de binnenzijde van het celmembraan wordt een second messenger geactiveerd of
gevormd. Deze kan bijvoorbeeld een enzym activeren. Het geactiveerde enzym kan het
signaal doorgeven aan een volgend signaalmolecuul, een specifieke reactie op gang brengen
in het cytoplasma of genen in het DNA aan- of uitzetten.
Signaalcascade (cascade): een signaal wordt in de cel via meerdere schakels doorgegeven.
, De hypothalamus controleert veel homeostatische regelmechanismen en bestuurt het
hormoonstelsel doordat neuronen neurohormonen produceren en afgeven (neurosecretie).
De hypofyse produceert o.a. hormonen die de werking van andere hormoon klieren
beïnvloeden.
De hypofyseachterkwab geeft neurohormonen (ADH, oxytocine) af die worden geproduceerd
door neuronen in de hypothalamus.
Oxytocine: stimuleert het ontstaan van weeën
aan het einde van de zwangerschap en tijdens de geboorte.
ADH: regelt de resorptie van water in de nieren bij de vorming van urine.
De hypofysevoorkwab:
De secretie van hormonen door de hypofyse staat onder invloed van releasing hormonen en
inhibiting hormonen die door de hypothalamus worden afgegeven.
Groeihormoon: regelt de groei en ontwikkeling. Prolactine: stimuleert de productie van melk
door melkklieren in de borsten.
Thyreoïdstimulerend hormoon (TSH): reguleert de schildklier.
FSH en LH reguleren processen in de ovaria en de testes.
Adrenocorticotroop hormoon (ACTH): stimuleert de bijnierschors tot de afgifte van cortisol.
De schildklier produceert thyroxine;
Thyroxine stimuleert de stofwisseling en de groei en ontwikkeling bij kinderen.
TRF (uit de hypothalamus) stimuleert de vorming en afgifte van TSH door de
hypofysevoorkwab.
TSH stimuleert de
vorming van
schildklierweefsel, de
opname van jodium
door de
schildkliercellen en
de productie van t
hyroxine. Thyroxine
remt de productie van
TRF en TSH (negatieve
terugkoppeling).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller chiaraleoni. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $2.67. You're not tied to anything after your purchase.