Summary
Aardrijkskunde samenvatting jaar 2 PABO
- Course
- Institution
De wereld in met aardrijkskunde vakinhoud Hoofdstuk 1, 2, 10 en 11 De wereld in met aardrijkskunde vakdidactiek Hoofstuk 4, 5, 6, 8 Artikel Nieuw concept plaattektoniek
[Show more]
Seller
Follow
meesteruitzeeland
Content preview
Aardrijkskunde samenvatting – Pabo 2 – Semester 1De wereld in met aardrijkskunde vakinhoud Hoofdstuk 1, 2, 10 en 11
De wereld in met aardrijkskunde vakdidactiek Hoofstuk 4, 5, 6, 8
Artikel Nieuw concept plaattektoniek
Topografie 100 lijst 100 Europa, 50 wereld
Vaktoets: Schepping & Evolutie, dr. Paul Paragraaf 9...8 10..3
De wereld in met Aardrijkskunde – Vakinhoud
Hoofdstuk 1 – Systeem Aarde
Hoofdstuk 1.1 – De aarde als systeem
- 4 sferen vormen de aarde:
o Atmosfeer Luchtlaag rond de aarde, waarin ook het weer plaatsvindt
o Lithosfeer Buitenste deel aardkorst, reliëf, bodem en ondergrond
o Hydrosfeer Al het water op aarde
o Biosfeer Al het leven op aarde
- De 4 sferen beïnvloeden elkaar. Het water, klimaat en bodem bepalen bijvoorbeeld welke
plantengroei mogelijk is.
- Verschillende kringlopen zijn onderdeel van dit systeem:
o waterkringloop, gesteentekringloop in hydrosfeer en lithosfeer
o koolstofkringloop: tussen verschillende sferen
Hoofdstuk 1.2 – Plaatsbepaling op aarde
- Relatieve ligging: locatie ten opzichte van andere plaatsen (Hengelo ligt noordwesten van…)
- Absolute ligging: geografische coördinaten, ligging t.o.v. evenaar
- Breedtegraden / paralellen op kaart lopen evenwijdig aan evenaar. 90 breedtegraden per
halfrond.
- Lengteligging: hoe oostelijk / hoe westelijk een plaats is.
Hoofdstuk 1.3 – De aarde in het zonnestelsel
- Aarde is een planeet: hemellichaam dat draait rond een ster (zon). Bewegingen in het
zonnestelsel zijn merkbaar op aarde:
o Aarde draait in een etmaal een rondje rond haar eigen as (verschil dag-nacht)
o Aarde draait in een jaar een cirkel rond de zon. Aarde staat beetje scheef t.o.v. de
zon, daarom zonnestralen niet loodrecht op evenaar
o Getijden: ontstaan door aantrekkingskracht van de maan (draait in cyclus van ruim 27
dagen rond aarde).
- Kreeftskeerkring – 23,5 NB (juni: loodrechte stand van zon)
- Steenbokskeerkring – 23,5 ZB (december: loodrechte stand van zon)
,Hoofdstuk 1.4 – Endogene krachten
- Bewegingen die ontstaan binnen in de aarde
- Opbouw van de aarde:
o Aardkern:
Binnenkern van vast ijzer
Buitenkern = vloeibaar
Vaste aardmantel – buitenste deel is taai-vloeibaar (asthenosfeer)
Heet gesteente stijgt hierin op en stroomt opzij. Afkoeling zorgt voor
daling, waardoor dit proces altijd doorgaat -> convectiestromen
Bovenop taai-vloeibare asthenosfeer: drijven platen stukken
aardkorst waarop oceanen en continenten drijven.
o Oceanische korst -> minder dan 10 km dik, zwaar gesteente –
basalt
o Continentale korst -> dikker, tot 100 km, lichtere gesteenten
– graniet
- Platentektoniek
o Door convectiestromingen in asthenosfeer zijn platen die daarop drijven ook
langzaam in beweging.
o Divergentie
Platen drijven uit elkaar. Bij 2 oceanische platen
Magma stroomt tussen de uit elkaar bewegende platen naar buiten >
vorming mid-oceanische ruggen.
o Convergentie: naar elkaar toe
1. Als 2 continentale platen naar elkaar toe bewegen: plooiingsgebergte,
aardbeving: omdat continentale platen even zwaar en dik zijn.
Subductie (wegduiken) -> ligt aan type plaat
2. Oceanische – continentale plaat oceanische plaat duikt onder, trog,
vulkanisme en aardbevingen
3. Oceanische – oceanische plaat zwaarste, oudste plaat duikt onder
Stratovulkanen, aardbevingen, troggen
4. Convergentie: naar elkaar toe
o Transforme beweging: langs elkaar
Aardbevingen
Hoofdstuk 1.5 – Gevolgen van platentektoniek
- Vulkanisme
o Magma stroomt uit asthenosfeer uit een krater naar buiten. Magma aan
aardoppervlak heet lava.
o Wanneer vulkaan is bedekt met sneeuw of ijs, kan het smelten hiervan leiden tot een
modderstroom.
o Hotspots: Hete pluimen magma die uit het onderste deel van de mantel naar boven
komen, dwars door de lithosfeer. Liggen niet op een plaatrand. De aardkorst schuift
langzaam over deze constante mantelpluim, waardoor een rij vulkanische eilanden
ontstaat.
o Schildvulkanen of spleetvulkanen: flauwe hellingen, magma dun en vloeibaar
o Stratovulkanen: steile wanden
, o Caldera: extreem explosieve uitbarsting, centrale deel stort in
- Aardbevingen
o Hypocentrum: plaats waar aan aardkorst waar aardbeving ontstaat
o Epicentrum: recht daarboven, punt aan aardoppervlak
o Aardbeving op zee: tsunami als gevolg
- Gebergtevorming
o Plooiingsgebergten: ontstaan bij convergente beweging (continentaal – continentaal)
o Reliëf door endogene krachten: als scheuren en barsten ontstaan (breuken)
Slenk: lager gelegen deel, weggezakt
Horst: hoger gelegen, zakt minder diep
Hoofdstuk 1.6 – Endogene krachten
- Verwering: gesteente verbrokkelt
o Mechanische verwering: de chemische samenstelling van het gesteente blijft gelijk,
maar ontstaan barsten en scheuren als gevolg van grote temperatuurverschillen dag-
nacht, vorstwerking of groeiende plantenwortels
o Chemische verwering: mineralen in gesteente reageren met grond- of regenwater
(roest bijv.)
- Erosie: afschuren van gesteente door met verweringsmateriaal beladen water, ijs of wind.
o Rivierbeddingen worden uitgesleten
o Bodemerosie
- Sedimentatie: afzetting, materiaal wordt op de bodem achtergelaten
o Korrelgrootte van belang: hoe zwaarder het materiaal, hoe eerder het afgezet wordt.
Hoofdstuk 1.7 – Gesteentekringloop
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller meesteruitzeeland. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.24. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now