Samenvatting Nederland- en Vlaanderenkunde deel 1: (taal)geschiendenis van de Lage Landen
6 views 0 purchase
Course
Nederland- en Vlaanderenkunde
Institution
Universiteit Antwerpen (UA)
Dit document is gebaseerd op de schriftelijke cursus met eigen aanvullingen uit de hoorcolleges van Nederland- en Vlaanderenkunde. Dit is enkel deel 1 (deel 2 staat ook op mijn account).
Nederland- en Vlaanderenkunde deel 1: (taal)geschiendenis van de Lage Landen
Introductiequiz over Nederlandse canon
1) Welke eeuw staat bekend als de Gouden Eeuw?
17e E
2) Hugo de Groot ontsnapte in 1621 in een boekenkist. Waaruit ontsnapte hij?
Slot Loevenstein
3) Het boek Max Havelaar, geschreven door Multatuli, gaat over…?
Nederlands-Indië
4) Sinds welke eeuw is Nederland een koninkrijk?
19e E
5) Hoeveel doden vielen er ongeveer bij de watersnoodramp van 1953?
2000 doden
6) Zet de volgende schilders in de juiste chronologische volgorde!!!
Jheronimus Bosch, Rembrandt van Rijn, Vincent van Gogh, Karel Appel
7) Wie is bekend vanwege zijn planetarium?
Eise Eisinga (18e E ~ verlichting)
8) In welke taal heeft Anne Frank haar dagboek geschreven?
Nederlands
9) De wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog vond plaats onder het minister-
presidentschap van…?
Willem Drees
10) De eerste spoorlijn in Nederland werd aangelegd tussen…?
Amsterdam en Haarlem in 1839
11) Wie was de eerste vrouwelijke student in Nederland die zich inschreef aan een universiteit?
Aletta Jacobs
12) Welke krant was tijdens de Tweede Wereldoorlog een verzetskrant?
Trouw
13) Het Nederlandse aandeel in de trans-Atlantische slavenhandel was…?
5%
14) In 1848 werd de Nederlandse grondwet ingrijpend gemoderniseerd door…?
Johan Rudolph Thorbecke
15) Welke staatsvorm had Nederland tussen 1588 en 1795?
Republiek
16) Waar werd in 1959 het eerste grote gasveld ontdekt?
Slochteren in Groningen
17) Door wie werd Bonifatius vermoord?
Frienzen
18) Wie staat bekend als ‘Vader des Vaderlands’?
Willem van Oranje
19) Een beroemd pamflet heet ‘Aan het volk van Nederland’. Van welke politieke beweging
verkondigde dit pamflet de ideeën?
Patriotten
20) Wat wordt verstaan onder de politionele acties?
Het militaire ingrijpen van Nederland in Indonesië in de jaren 40
,Middeleeuwen (500-1500)
1. Frankische tijd (5e-9e E)
Franken = verschillende verwante Germaanse stammen wonend tussen Rijn en Weser
Clovis = Frankische koning
- dynastie Merovingers
- verenigde alle Franken onder zijn gezag
- uitbreiding rijk tot aan de Loire
- hoofdstad Parijs
Voorloper Belgische taalgrens:
- noordelijke deel België + Nederland
autochtonen Germanen, want Gallo-Romeinse1 bovenlaag was weggevlucht
→ Franken vermengden zich met lokale bevolking → gebied gefrankiseerd: Frankisch is
voertaal
- zuidelijke deel België + Noord-Frankrijk
tweetalig:
o autochtonen Gallo-Romeinse bevolking blijf vulgair Latijn praten
o Frankische heersers praatten Frankisch + vulgair Latijn als 2e taal
Frankische bovenlaag enkele eeuwen tweetalig → geromaniseerd → Clovis sprak geen
Frankisch meer
Bloeipunt Frankische Rijk: Karel de Grote
- dynastie Karolingers
- hoofdstad Aken
Kerstening
a) Het zuiden
= gebied ten zuiden van de Rijn
2x gekerstend
1e keer: Gallo-Romeinen werden christen tijden Romeinse Rijk (maar velen waren later gevlucht voor
de Franken)
2e keer: bekering van Clovis → Franken volgen → 700n.C. alle Franken christelijk
Bekendste missionarissen van zuidelijke LL:
1 Gallo-Romeinen = Romeinen + Kelten
, - Amandus
- Eligius2
- Bavo
b) Het Noorden
= gebied boven de Rijn
1x gekerstend: was geen deel van RR → pas in 8e-9e eeuw
Bekendste missionarissen van noordelijke LL: Angelsaksische monniken
- Willibrord
- Bonifatius
Bonifatius werkte oa in Friesland: vermoord door Friezen bij Dokkum, omdat hij heilige eiken liet
omhakken en afgodsbeelden vernielde.
Van Oudnederfrankisch naar Oudnederlands
Oudnederfrankisch = taalvariëteiten van Frankische Germanen + Germanen aan de kust =
(Kustgermanen = Ingveonen)
Oudnederlands
- vanaf 8e E kan ondersheiden worden van voorlopers andere West-Germaanse talen
- typisch volle vocalen in zwak- of onbeklemtoonde syllaben
bv. Hebban olla vogala nestas hagunnan
Verdrag van Verdun 843: het rijk van Karel de Grote wordt verdeeld
Dood Lodewijk de Vrome → herverdeling rijk
- West-Frankische rijk (Frankrijk)
- Middenfrankische Rijk
- Oost-Frankische rijk (Duitse rijk)
De Schelde vormde de grens tussen West-Frankische rijk en Middenfrankische rijk → West- en Oost-
Vlaanderen in westelijke deel gescheiden van LL.
Later worden Middenfrankische gebieden (LL) opgenomen in Oost-Frankische rijk.
Vikingen
= Noormannen = Scandinavische Germanen
Taal: Oudnoors
→ toekomstig IJslands
9e-11e E: eerst vreedzame handelstochten met kennis opdoen over lokale cultuur
→ later plundertochten in Europa
- hadden kennis over feestdagen, kloosters etc
- goede scheepsbouwers met boten die ook goed op rivieren voeren
→ vernieling van oa Antwerpen, Gent, Doornik, Atrecht, Tiel
2 In de biografie van Eligius wordt expliciet naar Antwerpen verwezen → oudste vermelding van de naam
Antwerpen in geschreven bron. Omdat biografie na Eligius’ dood is opgesteld, blijft onzeker of hij effectief in de
stad is geweest.
, 2. ‘IJzeren’ eeuw (10e E)
10e E beschouwd als periode van neergang: oorlog en geweld
- karolingische rijk uit elkaar gevallen
- Lage Landen invallen van Vikingen
Lage Landen (zonder Vlaanderen) behoorden vanaf 925 bij Oost-Frankische rijk ( ~Duits)
Apen behoorde tot Duitse rijk → adelaar op stadhuis kijkt naar Aken
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller saricuypers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.02. You're not tied to anything after your purchase.
